زخم‌های وریدی پا یک نوع شایع و عودکننده از زخم مزمن هستند. درمان فشاری (compression therapy) (بانداژ یا جوراب ساق بلند) برای درمان زخم‌های وریدی پا مورد استفاده قرار می‌گیرند. پانسمان‌هایی که هدفشان محافظت از زخم و ایجاد محیطی مرطوب برای کمک به بهبود زخم است، در زیر دستگاه‌های فشرده‌سازی اعمال می‌شوند. پانسمان‌های فوم (foam dressing) یکی از چندین نوع پانسمان موجود است. ما شواهد 12 کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل‌شده را ارزیابی کردیم که انواع مختلف پانسمان‌های فوم را با یکدیگر، یا پانسمان‌های فوم را با انواع دیگر پانسمان‌های زخم مقایسه کردند. ما هیچ شواهدی را پیدا نکردیم که نشان دهد پانسمان‌های فوم پلی‌اورتان (polyurethane) به‌طور قابل توجهی بهتر یا بدتر از پانسمان‌های فوم هیدروسلولار (hydrocellular) در بهبود زخم وریدی پا هستند. به‌طور مشابه، ما هیچ شواهدی را پیدا نکردیم که نشان دهد پانسمان‌های فوم برای بهبود زخم‌های وریدی پا به‌طور قابل توجهی بهتر یا بدتر از دیگر انواع پانسمان‌ها (پانسمان‌های گاز آغشته به پارافین، پانسمان‌های هیدروکاپیلاری، پانسمان‌های هیدروکلوئیدی، پانسمان‌های ویسکوز بافته‌شده، یا پانسمان‌های ماتریکس تعدیل‌کننده پروتئاز) هستند. ما شواهد کافی را برای نتیجه‌گیری کردن در مورد: عوارض جانبی، کیفیت زندگی، هزینه‌ها، درد، یا عملکرد پانسمان، پیدا نکردیم. به‌طور کلی، شواهد فعلی از کیفیت روش‌شناسی (methodology) پائین یا نامشخصی برخوردار هستند. این مساله ارایه هرگونه توصیه خاص را در مورد استفاده از پانسمان‌های فوم محدود می‌کند. علاوه بر این، پیش از اینکه بتوان به نتیجه‌گیری قطعی در مورد نقش پانسمان‌های فوم در مدیریت زخم‌های وریدی پا دست یافت، به شواهدی با کیفیت خوب نیاز است.
پایه شواهد فعلی نشان نمی‌دهد که پانسمان‌های فوم در بهبود زخم‌های وریدی پا موثرتر از دیگر درمان‌های پانسمان زخم هستند. شواهد در این زمینه از کیفیت پائین برخوردار است. پیش از آنکه بتوان به نتیجه‌گیری قطعی در مورد کارآمدی پانسمان‌های فوم در مدیریت زخم‌های وریدی پا دست یافت، شواهد بیشتری از RCTهایی با طراحی خوب و انجام دقیق مورد نیاز است، که از روش‌هایی برای به حداقل رساندن سوگیری و ارایه گزارش شفاف از آنها استفاده کنند.
زخم‌های وریدی پا یک نوع شایع و عودکننده از زخم مزمن یا عارضه‌دار است که با هزینه قابل توجهی برای بیماران و ارایه‌دهندگان خدمات مراقبت سلامت همراه است. پانسمان‌های اولیه تماسی زخم معمولا زیر دستگاه‌های فشرده‌سازی با هدف کمک به بهبودی استفاده می‌شوند. پانسمان‌های فوم (foam dressing) به‌طور متداول استفاده می‌شوند، و انواع مختلفی از محصولات فوم در بازار موجود هستند. با این حال، پایه شواهد برای راهنمایی در انتخاب پانسمان اندک است.
تعیین تاثیرات پانسمان‌های فوم بر بهبود زخم‌های وریدی پا.
در اکتبر 2012، پایگاه ثبت تخصصی گروه زخم‌ها در کاکرین؛ پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل‌شده کاکرین (CENTRAL) ( کتابخانه کاکرین )؛ بانک اطلاعاتی خلاصه‌های مرور اثرات (Database of Abstracts of Reviews of Effects; DARE) ( کتابخانه کاکرین )؛ بانک اطلاعاتی ارزیابی اقتصادی ( کتابخانه کاکرین )؛ Ovid MEDLINE؛ Ovid MEDLINE (In-Process & Other Non-Indexed Citations)؛ Ovid EMBASE؛ EBSCO CINAH، را جست‌وجو کردیم. هیچ محدودیتی بر اساس زبان نگارش یا تاریخ انتشار مقاله وجود نداشت.
ما کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs)، منتشرشده یا منتشرنشده‌ای، را وارد کردیم که تاثیرات هر نوع پانسمان فوم را در درمان زخم‌های وریدی ارزیابی کردند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم انتخاب مطالعه، استخراج داده‌ها، و ارزیابی خطر سوگیری (bias) را انجام دادند. متاآنالیز (meta-analysis)، در جایی که لازم و مناسب بود، انجام گرفت.
دوازده RCT (1023 شرکت‌کننده) که 14 مقایسه را گزارش کردند، در این مرور وارد شدند. هیچ تفاوتی در پیامدهای بهبودی زخم میان پانسمان‌های فوم هیدروسلولار (hydrocellular) و پانسمان‌های فوم پلی‌اورتان (polyurethane) (سه RCT) وجود نداشت. داده‌های تجمیع‌شده از پنج RCT (418 شرکت‌کننده) نشان دادند که هیچ تفاوت آماری معنی‌داری میان پانسمان‌های فوم و پانسمان‌های هیدروکلوئید (hydrocolloid) در نسبتی از زخم‌های بهبود‌یافته در 12 تا 16 هفته وجود ندارد (خطر نسبی (RR): 1.00؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.81 تا 1.22). هنگامی که پانسمان‌های فوم با موارد زیر مقایسه شدند، هیچ تفاوت آماری معنی‌داری میان گروه‌ها در پیامدهای بهبودی زخم دیده نشد: گاز پارافین (paraffin gauze) (دو RCT)؛ پانسمان هیدروکاپیلاری (یک RCT)؛ پانسمان ویسکوز بافته‌شده (یک RCT)؛ و ماتریس تعدیل‌کننده پروتئاز (protease modulating matrix) (یک RCT). هنگامی که پانسمان‌های فوم هیدروسلولار با پانسمان‌های فوم پلی‌اورتان مقایسه شدند، یا زمانی که پانسمان‌های فوم با پانسمان‌های هیدروکاپیلاری (hydrocapillary)، هیدروکلوئیدی یا ویسکوز بافته‌شده (knitted viscose) مقایسه شدند (یک RCT برای هر مقایسه)، هیچ تفاوت آماری معنی‌داری میان گروه‌ها در نسبتی از شرکت‌کنندگان که دچار عوارض جانبی شدند، تشخیص داده نشد. شش RCT با خطر کلی سوگیری بالا در نظر گرفته شدند، و شش RCT باقی‌مانده دارای خطر کلی سوگیری نامشخص بودند. هیچ یک از RCTهای وارد‌شده، خطر کلی سوگیری پائین نداشتند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.