سوال مطالعه مروری
آیا مکمل بر پایه رژیم غذایی حاوی روغن بالای موجود در اسیدهای چرب غیراشباع چندگانه (polyunsaturated fatty acids; PUFA) خطر ایجاد انواع آلرژی از جمله آسم، درماتیت/ اگزما، تب یونجه (hay fever) (تحت عنوان رینیت آلرژیک (allergic rhinitis)) و آلرژی غذایی در دوران نوزادی و کودکی را کاهش میدهد؟
پیشینه
آلرژی عامل ایجاد بار (burden) سلامت قابل توجهی بر نوزادان، کودکان و بزرگسالان است. دریافت رژیم غذایی زودهنگام ممکن است در پیشرفت بیماری آلرژیک (allergic disease) تاثیر داشته باشد. PUFAهای رژیمی، مانند روغن ماهی در وضعیتهای التهابی (inflammatory conditions) نقش دارند. تعیین اثر پیشگیرانه رژیم غذایی بر پایه PUFAها به عنوان مکمل یا به صورت افزوده شده به فرمولای نوزاد (infant formula)، در ایجاد آلرژی مهم است. PUFAها ممکن است به مادر شیرده، به نوزاد به صورت مکمل (محتوی یک کپسول) یا افزوده شده به فرمولای نوزاد داده شود.
ویژگیهای مطالعه
این مرور منجر به شناسایی 100 مطالعهای شد که از طریق جستوجو در میان بانکهای اطلاعاتی تا سپتامبر 2015، تاثیر دریافت مقادیر بالاتر PUFAها در برابر مقادیر کمتر آن در نوزادان را مورد ارزیابی قرار داده بودند. با وجود این تنها نه مورد از این مطالعات که از 2704 نوزاد برای شرکت در مرور ثبتنام به عمل آورده بودند، پیامدهای (معیارهای) مرتبط با آلرژی را گزارش کرده بودند. از این نه مطالعه، فقط یک مطالعه را به لحاظ کیفیت در سطح بالا ارزیابی کردیم. پنج مطالعه تمامی موارد آلرژیک را تحت عنوان یک معیار پیامد گزارش کرده بودند؛ چهار مطالعه آسم را گزارش کرده بودند؛ تمامی نه مطالعه درماتیت/ اگزما را گزارش کرده بودند؛ دو مطالعه رینیت آلرژیک و چهار مطالعه آلرژی غذایی را گزارش کرده بودند.
نتایج کلیدی
مکمل PUFA در دوران نوزادی بر خطر بروز آلرژی نوزادی (حداکثر تا دو سالگی) یا دوران کودکی (حداکثر تا 10 سالگی)، آسم، درماتیت/ اگزما و آلرژی غذایی اثر نداشتند. خطر بروز رینیت آلرژیک در طول دوره نوزادی با کاهش همراه بود، با وجود این، هیچ تاثیری روی خطر رینیت آلرژیک دوران کودکی نداشت. شواهد کافی برای تعیین تاثیر مکمل روی رینیت آلرژیک وجود ندارد.
کیفیت شواهد
ما کیفیت شواهد مربوط به عدم تاثیر را بر بروز انواع آلرژی نوزادی و کودکی و شیوع همه انواع آلرژی کودکی در سطح بسیار پائین؛ کاهش وقوع رینیت آلرژیک نوزادی را در سطح بسیار پائین؛ و شواهد مربوط به عدم تاثیر بر بروز سایر پیامدهای آلرژیک نوزادی و کودکی و شیوع سایر پیامدهای آلرژیک کودکی را در سطح بسیار پائین تا پائین ارزیابی کردیم. پیش از اینکه بتوانیم تاثیر دریافت مقادیر بالاتر PUFA را بر خطر بروز بیماری آلرژیک تعیین کنیم، به مطالعات بیشتر و با کیفیت بالا نیاز است.
هیچ شواهدی مبنی بر اینکه مکمل PUFA در دوران نوزادی بر آلرژی، آسم، درماتیت/ اگزما یا آلرژی غذایی دوران کودکی یا نوزادی تاثیری دارد یا خیر، وجود ندارد. با وجود این، کیفیت شواهد بسیار پائین بود. شواهد کافی برای تعیین تاثیر مکمل روی رینیت آلرژیک وجود ندارد.
دریافت رژیم غذایی زودهنگام ممکن است در پیشرفت بیماری آلرژیک (allergic disease) تاثیر داشته باشد. تعیین اثر پیشگیرانه رژیم غذایی بر پایه اسیدهای چرب غیراشباع چندگانه (polyunsaturated fatty acids; PUFA)، به عنوان مکمل یا به صورت افزوده شده به فرمولای نوزاد (infant formula)، در ایجاد آلرژی مهم است.
تعیین تاثیر دریافت مقادیر بیشتر PUFA در طول دوران نوزادی در پیشگیری از بروز بیماری آلرژیک.
ما از راهبرد جستوجوی استاندارد گروه مرور نوزادان در کاکرین (Cochrane Neonatal Review group) برای جستوجو در پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ شماره 9؛ 2015)؛ MEDLINE (از 1966 تا 14 سپتامبر 2015)؛ EMBASE (از 1980 تا 14 سپتامبر 2015) و CINAHL (از 1982 تا 14 سپتامبر 2015) استفاده کردیم. همچنین برای دستیابی به کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده و کارآزماییهای شبه-تصادفیسازی شده در بانکهای اطلاعاتی کارآزماییهای بالینی، خلاصه مقالات کنفرانسها، و فهرست منابع مقالات بازیابی شده به جستوجو پرداختیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و شبه-تصادفیسازی و کنترل شده که به مقایسه استفاده از PUFA با عدم استفاده از آن در نوزادان برای پیشگیری از بروز آلرژی پرداخته بودند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم به انتخاب کارآزماییها، ارزیابی کیفیت کارآزمایی و استخراج دادهها از مطالعات وارد شده پرداختند. از تجزیهوتحلیلهای اثر-ثابت استفاده کردیم. اثرات درمان در قالب خطر نسبی (RR) با 95% فواصل اطمینان (CI) بیان شدند. از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) برای ارزیابی کیفیت شواهد استفاده کردیم.
این جستوجو منجر به شناسایی 17 مطالعهای شد که به ارزیابی تاثیر دریافت مقادیر بیشتری از PUFAها در برابر مقادیر کمتری از آن روی پیامدهای آلرژیک در نوزادان پرداخته بودند. فقط نه مطالعه که از 2704 نوزاد برای شرکت در مطالعه ثبتنام به عمل آورده بودند، پیامدهای مربوط را به آلرژی گزارش کرده بودند که میتوانست در متاآنالیز (meta-analysis) مورد استفاده قرار گیرد. از این تعداد، در مورد هشت مورد از مطالعات نگرانیهایی در رابطه با روششناسی مطالعه وجود داشت.
متاآنالیز انجام شده در نوزادان تا سقف سنی دو سال، هیچ تفاوتی در بروز آلرژی (1 مطالعه؛ 323 نوزاد؛ RR: 0.96؛ 95% CI؛ 0.73 تا 1.26؛ تفاوت خطر (RD): 0.02-؛ 95% CI؛ 0.12- تا 0.09؛ ناهمگونی وجود نداشت)، آسم (3 مطالعه؛ 1162 نوزاد؛ RR: 1.04؛ 95% CI؛ 0.80 تا 1.35؛ I2 = 0%؛ RD: 0.01؛ 95% CI؛ 0.04- تا 0.05؛ I2= 0%)، درماتیت/ اگزما (7 مطالعه؛ 1906 نوزاد؛ RR: 0.93؛ 95% CI؛ 0.82 تا 1.06؛ I2 = 0%؛ RD: -0.02؛ 95% CI؛ 0.06- تا 0.02؛ I2 = 0%) یا آلرژی غذایی (3 مطالعه؛ 915 نوزاد؛ RR: 0.81؛ 95% CI؛ 0.56 تا 1.19؛ I2 = 63%؛ RD: -0.02؛ 95% CI؛ 0.06- تا 0.02؛ I2 = 74%) مشاهده نشد. کاهشی در رینیت آلرژیک (allergic rhinitis) وجود داشت (2 مطالعه؛ 594 نوزاد؛ RR: 0.47؛ 95% CI؛ 0.23 تا 0.96؛ I2 = 6%؛ RD: -0.04؛ 95% CI؛ 0.08- تا 0.00-؛ I2 = 54%؛ تعداد افراد مورد نیاز جهت درمان تا حصول یک پیامد مثبت بیشتر (number needed to treat for an additional beneficial outcome; NNTB): 25؛ 95% CI؛ 13 تا ∞).
متاآنالیز انجام شده در کودکان دو تا سه ساله، هیچ تفاوتی را در بروز بیماری آلرژیک (2 مطالعه؛ 154 نوزاد؛ RR: 0.69؛ 95% CI؛ 0.47 تا 1.02؛ I2 = 43%؛ RD: -0.16؛ 95% CI؛ 0.31- تا 0.00-؛ I2 = 63%؛ NNTB: 6؛ 95% CI؛ 3 تا ∞)، آسم (1 مطالعه؛ 89 نوزاد؛ RR: 0.45؛ 95% CI؛ 0.20 تا 1.02؛ RD: -0.20 ؛ 95% CI؛ 0.37- تا 0.02-؛ ناهمگونی وجود نداشت؛ NNTB: 5؛ 95% CI؛ 50 تا 3)، درماتیت/ اگزما (2 مطالعه؛ 154 نوزاد؛ RR: 0.65؛ 95% CI؛ 0.34 تا 1.24؛ I2 = 0%؛ RD: -0.09؛ 95% CI؛ 0.22- تا 0.04-؛ I2 = 24%) یا آلرژی غذایی (1 مطالعه؛ 65 نوزاد؛ RR: 2.27؛ 95% CI؛ 0.25 تا 20.68؛ RD: 0.05؛ 95% CI؛ 0.07- تا 0.16؛ ناهمگونی وجود نداشت) نشان نداد.
متاآنالیز در کودکان دو تا پنج ساله، هیچ تفاوتی در شیوع بیماری آلرژیک (2 مطالعه؛ 633 نوزاد؛ RR: 0.98؛ 95% CI؛ 0.81 تا 1.19؛ I2 = 36%؛ RD: -0.01؛ 95% CI؛ 0.08- تا 0.07؛ I2 = 0%)، آسم (2 مطالعه؛ 635 نوزاد؛ RR: 1.12؛ 95% CI؛ 0.82 تا 1.53؛ I2 = 0%؛ RD: 0.02؛ 95% CI؛ 0.04- تا 0.09؛ I2 = 0%)، درماتیت/ اگزما (2 مطالعه؛ 635 نوزاد؛ RR: 0.81؛ 95% CI؛ 0.59 تا 1.09؛I2 = 0%؛ RD: -0.04؛ 95% CI؛ 0.11- تا 0.02؛ I2 = 0%)، رینیت آلرژیک (2 مطالعه؛ 635 نوزاد؛ RR: 1.02؛ 95% CI؛ 0.83 تا 1.25؛ I2 = 0%؛ RD: 0.01؛ 95% CI؛ 0.06- تا 0.08؛ I2 = 0%) یا آلرژی غذایی (1 مطالعه؛ 119 نوزاد؛ RR: 0.27؛ 95% CI؛ 0.06 تا 1.19؛ RD: -0.10؛ 95% CI؛ 0.20- تا 0.00-؛ ناهمگونی وجود نداشت؛ NNTB: 10؛ 95% CI؛ 5 تا ∞) نشان نداد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.