موضوع چیست؟
هدف این مرور کاکرین، بررسی تاثیر مراقبت ویژه و هدفمند برای مادرانی است که حداقل در یک بارداری، متاثر از دیابت بارداری بوده‌اند. آیا این نوع مراقبت‌ها باعث بهبود سلامت مادر و نوزاد او حین و پس از بارداری بعدی می‌شود؟ برای پاسخ به این سوال تمام مطالعات مرتبط را جمع‌آوری و تجزیه‌وتحلیل کردیم (تاریخ جست‌وجو: اپریل 2017).
چرا این موضوع مهم است؟
دیابت بارداری (gestational diabetes; GD)، که دیابت ملیتوس بارداری (gestational diabetes mellitus; GDM) نامیده می‌شود، عدم تحمل گلوکز در دوران بارداری است. GDM می‌تواند منتهی به عوارض سلامت برای مادر شود. این عوارض ممکن است شامل فشار خون بالا در دوران بارداری و هنگام زایمان، پره-اکلامپسی (pre-eclampsia) (فشار خون بالا به همراه وجود پروتئین در ادرار) و ابتلا به دیابت نوع 2 در آینده باشد. زایمان بیشتر احتمال دارد القا شود. نوزادان متولد شده از مادران مبتلا به GDM با احتمال بیشتری با زایمان سزارین به دنیا می‌آیند و در کودکی یا نوجوانی مبتلا به دیابت می‌شوند. زنان مبتلا به GDM در معرض خطر ابتلا به این بیماری در دوران بارداری بعدی قرار دارند.
اگر مراقبت هدفمند بین تولد یک کودک و بارداری بعدی - معروف به مراقبت اینترکانسپشن (interconception care) - بروز GDM را کاهش دهد، آنگاه شاید این خطرات سلامت را نیز بتوان کاهش داد.
مراقبت اینترکانسپشن ممکن است شامل آموزش، مشاوره تغذیه و شیوه زندگی، مداخله با دارو و پایش دقیق از سلامت مادر با تمرکز بر تست تحمل گلوکز باشد.
ما چه شواهدی به دست آوردیم؟
برای کارآزمایی‌هایی که پیامدهای سلامت زنان و نوزادان را پس از مراقبت اینترکانسپشن خاص مورد بررسی قرار دادند و با پیامدهای مراقبت استاندارد (بدون مراقبت اینترکانسپشن از این نوع) مقایسه کردند، جست‌وجو انجام دادیم. جست‌وجوی ما یک کارآزمایی را شناسایی کرد که هنوز مجموعه کامل نتایج را منتشر نکرده، به علاوه دو کارآزمایی دیگر را که یکی هنوز در حال انجام است و دیگر هنوز منتشر نشده نیز شناسایی کردیم.
این یافته‌ها چه معنایی دارند؟
از آنجایی که در حال حاضر مطالعاتی در دسترس نیست، شواهد کافی برای گفتن اینکه مراقبت اینترکانسپشن برای زنان دارای سابقه GDM می‌تواند به بهبود سلامت مادران و نوزادان کمک کند، وجود ندارد. مطالعاتی با کیفیت بالاتر برای ارزیابی پیامدهای کوتاه‌مدت و طولانی‌مدت سلامت زنان و نوزادان و نیز ارزیابی تاثیرات بر خدمات سلامت مورد نیاز است.
نقش مراقبت اینترکانسپشن برای زنان دارای سابقه GDM هنوز هم مشخص نیست. کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده برای ارزیابی شکل‌ها و پروتکل‌های مختلف مراقبت اینترکانسپشن برای این زنان بر پیامدهای پری‌ناتال و طولانی‌مدت سلامت مادر و نوزاد، مقبولیت چنین مداخلات و هزینه-اثربخشی مورد نیاز است.
دیابت ملیتوس بارداری (gestational diabetes mellitus; GDM) با پیامدهای نامطلوب برای سلامت مادران و نوزادان آنها، هم در دوران بارداری و هم در طولانی‌مدت همراه است. زنان دارای سابقه GDM در بارداری‌های بعدی در معرض خطر عود این بیماری هستند و ممکن است این مداخله در دوره اینترکانسپشن (interconception) تا بهبود پیامدهای سلامت مادران و نوزادان مزیتی به همراه داشته باشد.
ارزیابی تاثیرات مراقبت اینترکانسپشن برای زنان با سابقه قبلی GDM بر پیامدهای سلامت مادران و نوزادان.
ما پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه بارداری و زایمان در کاکرین (7 اپریل 2017) و فهرست منابع مطالعات بازیابی شده را جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده، از جمله کارآزمایی‌های شبه-تصادفی‌سازی و کنترل شده و کارآزمایی‌های خوشه‌ای-تصادفی‌سازی شده، که تاثیر هرگونه پروتکل مراقبت اینترکانسپشن را با مراقبت استاندارد یا سایر اشکال مراقبت از اینترکانسپشن برای زنان دارای سابقه GDM بر پیامد سلامت مادران و نوزادان ارزیابی می‌کنند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم به ارزیابی واجد شرایط بودن مطالعات پرداختند. در نسخه‌های به‌روز شده بعدی این مرور، حداقل دو نفر از نویسندگان داده‌ها را استخراج و خطر سوگیری (bias) مطالعات وارد شده را ارزیابی می‌کنند؛ کیفیت شواهد با استفاده از سیستم درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی خواهد شد.
هیچ کارآزمایی واجد شرایط منتشر شده‌ای شناسایی نشد. ما یک کارآزمایی کامل تصادفی‌سازی و کنترل شده را شناسایی کردیم که برای بررسی تاثیرات یک رژیم غذایی و مداخلات ورزشی در مقایسه با مراقبت استاندارد در زنان دارای سابقه GDM طراحی شده بود، اما تاکنون، تنها نتایج مربوط به زنانی را گزارش کرده که در زمان تصادفی‌سازی باردار بودند (نه در دوره اینترکانسپشن). هم‌چنین یک کارآزمایی در حال انجام را روی زنان چاق دارای سابقه GDM شناسایی کردیم که قصد بارداری بعدی داشتند، در این مطالعه تاثیر مداخلات شدید شیوه زندگی که با درمان لیراگلوتاید (liraglutide) حمایت می‌شود، در مقایسه با مراقبت معمول ارزیابی می‌شود. هم‌چنین یک کارآزمایی را شناسایی کردیم که برای بررسی تاثیرات کاهش وزن و مداخلات ورزشی در مقایسه با آموزش شیوه زندگی در زنان چاق دارای سابقه GDM با قصد بارداری بعدی، طراحی شده، اما هنوز منتشر نشده است. این کارآزمایی‌ها برای ورود به نسخه به‌روز شده بعدی این مرور مجددا در نظر گرفته خواهند شد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.