تری‌فلوپرازین در مقابل دارونما در درمان اسکیزوفرنی

تری‌فلوپرازین (trifluoperazine) (با نام تجاری Stelazine) یک داروی ضدروان‌پریشی با سابقه طولانی است که از دهه 1950 برای درمان اسکیزوفرنی استفاده می‌شود. این دارو یکی از داروهای نسل اول (تیپیکال (typical)) است که برای درمان «نشانه‌های مثبت» اسکیزوفرنی، مانند شنیدن صداها، دیدن چیزها و داشتن باورهای عجیب، اثربخشی زیادی دارد. این داروها ممکن است عوارض جانبی را مانند لرزش غیرارادی، بی‌قراری و اختلالات حرکتی مانند وضعیت عجیب و غریب در بدن، ایجاد کنند.

داروهای مدرن‌تری نیز وجود دارند (داروهای ضدروان‌پریشی نسل دوم و آتیپکال (atypical)). این موارد روی «نشانه‌های مثبت» بیماری روانی موثر هستند، اما به درمان «نشانه‌های منفی» مانند بی‌تفاوتی، افزایش وزن و کاهش احساسات در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی نیز کمک می‌کنند. این داروهای مدرن‌تر بسیار گران‌تر هستند.

این مرور بر اساس جست‌وجوی کارآزمایی‌هایی است که در جولای 2012 انجام شد، و شامل 10 مطالعه با 686 شرکت‌کننده است. هدف، تعیین تاثیرات تری‌فلوپرازین در درمان اسکیزوفرنی در مقایسه با دارونما (placebo) (یک درمان «ساختگی») بود. همانطور که انتظار می‌رفت، افرادی که تری‌فلوپرازین دریافت کردند، در مقایسه با دارونما، بهبودی قابل توجهی را در کوتاه‌مدت و میان‌مدت نشان دادند، که استفاده از این داروی ضدروان‌پریشی تیپیکال را برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی تایید کرد. با این حال، تری‌فلوپرازین می‌تواند عوارض جانبی مانند گیجی، بی‌قراری، خشکی دهان و تاری دید ایجاد کند، اما باعث آرام‌بخشی کمتر و سرگیجه می‌شود، بنابراین به‌طور کلی توسط افراد مبتلا به اسکیزوفرنی به خوبی تحمل می‌شود.

نویسندگان این مرور به این نتیجه رسیدند که تری‌فلوپرازین اثربخشی مشابهی با دیگر داروهای رایج ضدروان‌پریشی دارد، اگرچه ممکن است عوارض جانبی بیشتری را ایجاد کند. شواهد مورد استفاده در مرور نیز با کیفیت پائین یا بسیار پائین درجه‌بندی شدند. با توجه به این موضوع، استفاده از دیگر داروهای ضدروان‌پریشی باید پیش از شروع مصرف تری‌فلوپرازین در نظر گرفته شود. بیشتر مطالعات وارد شده تقریبا 40 سال پیش انجام شدند، بنابراین انجام کارآزمایی‌های تحقیقاتی جدید، بزرگ، جامع و مستقل مورد نیاز است.

این خلاصه به زبان ساده توسط بن گری (Ben Gray) از RETHINK نوشته شده است.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان: 

نتایج ما با شواهد موجود موافق است که، تری‌فلوپرازین در مقایسه با دارونما، یک داروی آنتی‌سایکوتیک موثر برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی است. علاوه بر این، مرور ما شواهد حمایتی را ارائه می‌کند که تری‌فلوپرازین خطر بروز عوارض جانبی خارج هرمی را افزایش می‌دهد. اگرچه اندازه تاثیرگذاری (effect size) مداخله در برابر دارونما مشابه مواردی بود که با دیگر داروها مشاهده شد، براساس داده‌های به دست آمده از کارآزمایی‌های کوچک و پیش از CONSORT، با شواهدی عموما در سطح پائین یا بسیار پائین از نظر کیفیت بودند که کاربرد محدودی برای عملکرد بالینی دارند. انجام کارآزمایی‌های مستقل و بزرگی لازم است که به بیانیه CONSORT پایبند باشند و تری‌فلوپرازین را با دارونما در درمان اسکیزوفرنی و بیماری‌های شبه-اسکیزوفرنی مقایسه کنند.

خلاصه کامل را بخوانید...
پیشینه: 

تری‌فلوپرازین (trifluoperazine) یک داروی آنتی‌سایکوتیک یا ضدروان‌پریشی تیپیکال (typical) با قدرت بالا است که مدتی طولانی است در درمان اسکیزوفرنی و بیماری‌های مشابه اسکیزوفرنی استفاده می‌شود.

اهداف: 

تعیین تاثیرات مطلق تری‌فلوپرازین در درمان اسکیزوفرنی و بیماری‌های شبه اسکیزوفرنی در مقایسه با دارونما (placebo).

ارزیابی نقادانه و خلاصه کردن شواهد فعلی در مورد استفاده از منابع، هزینه و ارزیابی اقتصادی تری‌فلوپرازین در مقایسه با دارونما در درمان اسکیزوفرنی.

روش‌های جست‌وجو: 

جست‌وجو در پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه اسکیزوفرنی در کاکرین (جولای 2012)، جست‌وجوی دستی، جست‌وجو در منابع، ارتباط شخصی و تماس با صنعت، انجام شدند. دو نویسنده مرور در 9 اپریل 2013، جست‌وجوی مطالعات اقتصادی را با استفاده از بانک اطلاعاتی اقتصاد سلامت در گروه اسکیزوفرنی در کاکرین (CSzGHED) انجام دادند.

معیارهای انتخاب: 

همه کارآزمایی‌های بالینی تصادفی‌شده در دسترس شامل افراد مبتلا به اسکیزوفرنی و بیماری‌های شبه-اسکیزوفرنی که تری‌فلوپرازین را با دارونما مقایسه کردند.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها: 

مطالعات برای بررسی تاثیرات مداخلات توسط یک تیم، به‌طور قابل اعتمادی انتخاب شده و داده‌ها دو بار استخراج شدند تا سوگیری (bias) را کاهش دهند. ما فقط از داده‌های دو حالتی (dichotomous data)، با استفاده از آنالیز قصد درمان (intention-to-treat)، در صورت امکان، استفاده کردیم. داده‌ها با استفاده از خطر نسبی (RR) با 95% فاصله اطمینان (CI) برآورد شدند. در صورت امکان، یک جدول «خلاصه‌ای از یافته‌ها»، برای هر پیامد اولیه با استفاده از روش درجه‌بندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) تهیه شد. مطالعات اقتصادی توسط نویسندگان مرور (VF و SS)، به‌طور قابل اعتمادی جست‌وجو و انتخاب شدند تا یک خلاصه اقتصادی را از داده‌های موجود ارائه دهند. در حالی که هیچ مطالعه اقتصادی مرتبطی، واجد شرایط برای ورود به مطالعه نبود، تیم اقتصادی، داده‌های پیامد اثربخشی مداخله را که از قبل وارد شده بودند، برای ارایه یک خلاصه اقتصادی محتاطانه، ارزش‌گذاری کرد.

نتایج اصلی: 

این مرور شامل 10 مطالعه با تعداد کل 686 شرکت‌کننده بود که 20 پیامد مختلف مورد نظر را بررسی کردند. به‌طور کلی، بهبود بالینی قابل توجهی در وضعیت کلی بالینی بیماران در میان‌مدت میان افرادی دیده شد که تری‌فلوپرازین دریافت ‌کردند (3 RCT؛ n = 417؛ RR: 4.61؛ 95% CI؛ 1.54 تا 13.84، شواهد با کیفیت پائین ) و افراد بسیار کمتری که تری‌فلوپرازین دریافت ‌کردند، مطالعات را به دلیل عود یا بدتر شدن نشانه‌ها در میان‌مدت زودتر ترک کردند (2 RCT؛ n = 381؛ RR: 0.34؛ 95% CI؛ 0.23 تا 0.49، شواهد با کیفیت پائین ). با این حال، نتایج برای ترک زودهنگام مطالعه در میان‌مدت ناشی از هر علتی (2 RCT؛ n = 391؛ RR: 0.80؛ 95% CI؛ 0.17 تا 3.81، شواهد با کیفیت بسیار پائین ) و به دلیل عوارض جانبی شدید (2 RCT؛ n = 391؛ RR: 1.54؛ 95% CI؛ 0.56 تا 4.24، شواهد با کیفیت بسیار پائین ) مبهم بودند. داده‌های مبهم برای تشدید نشانه‌ها در میان‌مدت (2 RCT؛ n = 80؛ RR: 1.05؛ 95% CI؛ 0.54 تا 2.05، شواهد با کیفیت بسیار پائین ) و نرخ بی‌قراری یا پریشانی دوباره در میان‌مدت (1 RCT؛ n = 52؛ RR: 2.00؛ 95% CI؛ 0.19 تا 20.72، شواهد با کیفیت بسیار پائین ) یافت شدند. مقایسه میان تری‌فلوپرازین با دوز کم و بالا با دارونما از یک مطالعه منفرد، شواهد مبهمی را از تاثیرات آن ارائه داد. برای پیامدهای اقتصادی، پیامدها را بر حسب پوند بریتانیا (GBP) ارزش‌گذاری کرده و آنها را در جداول اضافی ارائه دادیم؛ پس‌انداز 3488.3 پوندی به نفع تری‌فلوپرازین تخمین زده شد. با این حال، مفروضات متعددی مطرح شده و این صرفه‌جویی‌ها باید در پرتو آن مفروضات تفسیر شوند.

یادداشت‌های ترجمه: 

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Tools
Information