رزوواستاتین (rosuvastatin یا Crestor) یکی از قویترین استاتینها بوده و در حال حاضر بهطور گستردهای تجویز میشود. بنابراین مهم است که بدانیم رزوواستاتین کلسترول را تا چه میزان کاهش میدهد. تمام شواهد حاصل از کارآزمایی را از کارآزماییهای سه تا 12 هفتهای جستوجو کردیم که تاثیر رزوواستاتین را بر کلسترول گزارش کردند. تعداد 108 کارآزمایی را با مجموع 19,596 شرکتکننده به دست آوردیم. بر اساس یک مقایسه غیر رسمی با آتورواستاتین، دوزهای سه برابر کمتر رزوواستاتین برای کاهش کلسترول تا همان میزان مورد نیاز است. این مرور نمیتواند برای ارزیابی مضرات رزوواستاتین استفاده شود، زیرا مدت زمان کوتاه کارآزماییها و خطر سوگیری بالا برای این پیامد وجود دارد؛ عوارض جانبی فقط در 10 مورد از 18 کارآزمایی که میتوانستند برای ارزیابی مضرات درمان مورد استفاده قرار گیرند، گزارش شدند.
تاثیر کاهش دهندگی رزوواستاتین بر کلسترول تام خون، کلسترول LDL و کلسترول غیر HDL، بهطور خطی وابسته به دوز بود. دادههای مربوط به لگاریتم دوز-پاسخ رزوواستاتین، به صورت خطی در محدوده دوز معمول تجویز شده بودند. بر اساس مقایسه غیر رسمی با آتورواستاتین، این نشان دهنده قدرت سه برابر بیشتری رزوواستاتین است. به دلیل کوتاه بودن مدت کارآزماییها و عدم ارائه گزارش از عوارض جانبی در 44% از کارآزماییها کنترل شده با دارونما، این مرور برآورد خوبی را از بروز مضرات مرتبط با رزوواستاتین ارائه نداد.
رزوواستاتین (rosuvastatin) یکی از قویترین استاتینها بوده و در حال حاضر بهطور گستردهای تجویز میشود. بنابراین دانستن بزرگی تاثیر وابسته به دوز رزوواستاتین بر سطح لیپیدهای خون مهم است.
هدف اولیه
کمّیسازی تاثیرات دوزهای مختلف رزوواستاتین بر کلسترول تام خون، کلسترول-لیپوپروتئین با چگالی پائین (low‐density lipoprotein; LDL)، کلسترول-لیپوپروتئین با چگالی بالا (high-density lipoprotein; HDL) و تریگلیسیرید (triglycerides) در شرکتکنندگانی با و بدون شواهد مربوط به بیماری قلبیعروقی.
اهداف ثانویه
کمّیسازی تنوع تاثیر دوزهای مختلف رزوواستاتین.
کمّیسازی خروج بیماران از مطالعه به دلیل عوارض جانبی (withdrawals due to adverse effects; WDAEs) در کارآزماییهای تصادفیسازی شده و کنترل شده با دارونما.
پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL) شماره 10 از 12، 2014 در کتابخانه کاکرین، MEDLINE (1946 تا هفته 5 اکتبر 2014)، EMBASE (1980 تا هفته 44 از سال 2014)، Web of Science Core Collection (1970 تا 5 نوامبر 2014) و BIOSIS Citation Index (1969 تا 31 اکتبر 2014) را جستوجو کردیم. هیچ محدودیتی از نظر زبان نگارش مقاله اعمال نشد.
کارآزماییهای تصادفیسازی شده و کنترل شده و کنترل نشده قبل-و-بعد (before-and-after) که به بررسی دوز-پاسخ از دوزهای مختلف ثابت رزوواستاتین بر سطح چربیهای خون به مدت سه تا 12 هفته پرداختند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم معیارهای واجد شرایط بودن را برای انتخاب مطالعات مورد بررسی قرار داده و دادهها را استخراج کردند. اطلاعات WDAEها از کارآزماییهای کنترل شده با دارونما گردآوری شدند.
صد و هشت کارآزمایی (18 کارآزمایی کنترل شده با دارونما و 90 کارآزمایی قبل-و-بعد) اثربخشی وابسته به دوز رزوواستاتین را در 19,596 شرکتکننده ارزیابی کردند. زمانی که همه کارآزماییها با استفاده از روش واریانس معکوس ژنریک (generic inverse variance method) ترکیب شدند، رزوواستاتین در دوزهای 10 تا 40 میلیگرم/روز باعث کاهش کلسترول LDL به میزان 46% تا 55% شد. کیفیت شواهد مربوط به این تاثیرات در سطح بالا قضاوت شد. دادههای لگاریتمی دوز-پاسخ مربوط به دوزهای 1 تا 80 میلیگرم، تاثیرات قوی خطی مرتبط با دوز دارو را بر کلسترول LDL، کلسترول تام و کلسترول غیر HDL خون نشان دادند. رزوواستاتین در مقایسه با آتورواستاتین، تقریبا سه برابر قویتر در کاهش کلسترول LDL بود. هیچ تاثیر وابسته به دوز رزوواستاتین بر کلسترول HDL خون دیده نشد، اما بهطور کلی، رزوواستاتین HDL را 7% افزایش داد. خطر بالای سوگیری (bias) برای کارآزماییهای این مرور وجود دارد، که بر WDAE تاثیر میگذارد، اما بعید است که بر اندازههای لیپید تاثیر بگذارد. در 10 مورد از 18 کارآزمایی کوتاهمدت، WDAEها از نظر آماری بین رزوواستاتین و دارونما تفاوتی نداشتند (خطر نسبی (RR): 0.84؛ 95% فاصله اطمینان: 0.48 تا 1.47).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.