پیشینه
رینوسینوزیت مزمن (chronic rhinosinusitis; CRS) یک بیماری التهابی مزمن مخاط سینوس بینی و اطراف بینی است. اگرچه علت CRS نامشخص است، عوامل متعددی احتمالا در ایجاد آن نقش دارند. CRS با درمان دارویی (استروئیدهای موضعی یا خوراکی) و جراحی درمان میشود. در حالی که درمانهای دارویی برای اکثر بیماران مبتلا به CRS تسکینی است، جراحی عملکردی آندوسکوپی سینوس (functional endoscopic sinus surgery; FESS) معمولا انجام میشود. با این حال، پیامد جراحی FESS میتواند با التهاب پس از جراحی، پولیپوز (تشکیل پولیپ) و چسبندگی پوشش مخاطی بینی، که اغلب نیاز به مداخلات بعدی دارد، عارضهدار شود. بنابراین درمانهای پس از جراحی برای دستیابی به نتایج مطلوب در طولانیمدت مورد نیاز هستند. استنتهای سینوسی آغشته به استروئید دستگاههایی هستند که در بینی، سینوسها یا هر دو قرار داده میشوند، و به تدریج پس از FESS یک استروئید آزاد میکنند. آنها برای پیشگیری از ایجاد تنگی (باریک شدن) در منافذ سینوس و ارائه مزایای ضدالتهابی در طول دوره بهبودی پس از جراحی استفاده میشوند. با این حال، مشخص نیست استنتهای سینوسی آغشته به استروئید تاثیر مفیدی در بهبود نشانههای بینی در بیماران مبتلا به CRS دارند یا خیر.
ویژگیهای مطالعه
ما همه کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهای (randomised controlled trials; RCTs) را جستوجو کردیم که تاثیرات استفاده از استنتهای سینوسی آغشته به استروئید را در مقایسه با استنتهای سینوسی آغشته به مادهای غیر از استروئید، بستن بینی (nasal packing) یا عدم درمان در بیماران بزرگسال مبتلا به CRS که تحت FESS قرار گرفتند، مورد بررسی قرار دادند. از 159 رکوردی که با استفاده از روشهای جستوجو بازیابی کردیم، 21 مورد را شناسایی کردیم که بهطور بالقوه توانستند در این مرور وارد شوند زیرا از استنتهای سینوسی برای بیماران تحت FESS استفاده کردند. با این حال، ما مجبور شدیم این کارآزماییها را از مرور حذف کنیم، زیرا برخی از معیارهای ورود را برآورده کردند، اما نه همه آنها. بنابراین هیچ کارآزمایی را شناسایی نکردیم که بتواند در مرور وارد شود.
نتایج کلیدی
هیچ کارآزماییای با معیارهای ورود مطابقت نداشت.
کیفیت شواهد
ما نمیتوانیم نتیجهگیری کنیم که استنتهای سینوسی آغشته به استروئید تاثیرات مفید بیشتری، بیش از موارد فقط جراحی، نسبت به استنتهای سینوسی آغشته به غیر از استروئید، بستن بینی یا عدم درمان در بیماران مبتلا به CRS که تحت FESS هستند، دارند یا خیر. برای پاسخ به این سوال به انجام RCTهایی با کیفیت بالا نیاز است. این مرور تا می 2015 بهروز است.
ما نمیتوانیم برای اثبات اینکه استنتهای سینوسی آغشته به استروئید دارای مزایا و معایب بالقوه برای بیماران مبتلا به CRS تحت FESS هستند یا خیر، شواهدی را ارائه دهیم. برای ارزیابی اینکه استنتهای سینوسی آغشته به استروئید در مقایسه با استنتهای سینوسی آغشته به مادهای غیر از استروئید تاثیرات مفیدی نسبت به فقط جراحی دارند یا خیر، انجام RCTهای آتی و با کیفیت بالا مورد نیاز است.
جراحی عملکردی آندوسکوپی سینوس (functional endoscopic sinus surgery; FESS) به یک رویکرد تثبیت شده برای درمان بیماران مبتلا به رینوسینوزیت مزمن (chronic rhinosinusitis; CRS) مقاوم به درمان دارویی تبدیل شده است. با این حال، پیامد جراحی ممکن است با التهاب پس از جراحی، پولیپوز و چسبندگی، که اغلب نیاز به مداخله بعدی دارد، عارضهدار شود. استنتهای سینوسی آغشته به استروئید و قابل جذب زیستی، پس از جراحی وارد بینی، سینوسها یا هر دو میشوند تا از تنگی دهانههای سینوس در طول دوره بهبودی پس از جراحی، پیشگیری شود. هدف از انتشار آهسته کورتیکواستروئید، کاهش ادم مخاطی و تسریع در بهبود زخم است. اینکه استفاده از استنت آغشته به استروئید تاثیرات مفیدی از نظر بهبود نشانههای سینوسی دارد یا خیر، بهطور سیستماتیک بررسی نشده است.
ارزیابی بیخطری (safety) و اثربخشی قرار دادن استنتهای سینوسی آغشته به استروئید در بیماران مبتلا به CRS پس از FESS.
هماهنگ کننده جستوجو در کارآزماییهای گروه اختلالات گوش و حلق و بینی در کاکرین (CENTDG) بانکهای اطلاعاتی زیر را جستوجو کرد: پایگاه ثبت کارآزماییهای CENTDG، پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ شماره 4؛ 2015)؛ PubMed؛ EMBASE؛ CINAHL؛ Web of Science؛ Clinicaltrials.gov؛ ICTRP و منابع بیشتر برای یافتن کارآزماییهای منتشر شده و منتشر نشده. تاریخ جستوجو، 14 می 2015 بود.
همه کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهای (randomised controlled trials; RCTs) را وارد کردیم که استنتهای سینوسی آغشته به استروئید را با استنتهای سینوسی آغشته به مادهای غیر از استروئید، بستن بینی (nasal packing) یا عدم درمان در بیماران بزرگسال مبتلا به CRS که تحت FESS قرار داشتند، مقایسه کردند.
از فرآیندهای استاندارد روششناسی (methodology) مورد نظر سازمان همکاری کاکرین (Cochrane Collaboration) استفاده کردیم.
هیچ RCTای را شناسایی نکردیم که معیارهای ورود به مرور را داشته باشد. از میان 159 رکورد بازیابیشده با استفاده از روشهای جستوجو، 21 کارآزمایی از نظر اینکه استنتهای سینوسی، اسپیسرها (ایجاد کننده فاصله) و مواد بستن بینی را برای بیماران مبتلا به CRS تحت FESS آزمایش کردند، پتانسیل ورود را داشتند. با این حال، این کارآزماییها را از مرور حذف کردیم زیرا برخی از معیارهای ورود را برآورده کردند، اما نه همه را.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.