سوال مطالعه مروری
شواهد مربوط به استفاده از تحریک الکتریکی جمجمه (CES) را در افراد مبتلا به افسردگی حاد بررسی کردیم. بهطور خاص، علاقهمند به بررسی شواهد حاصل از کارآزماییهای بالینی با کیفیت بالا بودیم که در آنها بیماران مبتلا به افسردگی حاد بهطور تصادفی به درمان با CES فعال یا CES ساختگی (شبیهسازی شده) اختصاص داده شدند، اما هیچ مطالعه با کیفیت بالایی را پیدا نکردیم.
پیشینه
ما میخواستیم بدانیم که تحریک الکتروتراپی جمجمه (CES) یک درمان موثر برای افسردگی است یا خیر.
افسردگی یک اختلال خلقی است که با خلق غالبا افسرده، تغییر اشتها، اختلال خواب، کمبود انرژی، اختلال در تمرکز، نداشتن علاقه یا لذت، و گاهی اوقات افکار خودکشی مشخص میشود که به اختلال در عملکرد بیمار در محل کار و روابط بین فردی وی میانجامد. برای تایید تشخیص افسردگی، این نشانهها باید حداقل به مدت دو هفته وجود داشته باشند.
در حال حاضر، درمان مبتنی بر شواهد افسردگی شامل درمان سایکولوژیکی شناختی-رفتاری یا داروهای ضد افسردگی برای افسردگی خفیف تا متوسط است. برای افسردگی شدید، داروهای ضد افسردگی، درمان توصیه شده است.
تحریک الکتروتراپی جمجمه (CES) به عنوان یک درمان جایگزین برای نشانههای افسردگی پیشنهاد شده است. CES درمانی است که در آن یک جریان الکتریکی با شدت کم با استفاده از یک دستگاه الکتریکی کوچک و قابل حمل به سر وارد میشود. یک رژیم درمانی نمونه ممکن است شامل استفاده روزانه از دستگاه به مدت 30 دقیقه در مدت زمان یک ماه باشد، اما دستورالعملهای درمانی بسته به دستگاه و شرایط تحت درمان متفاوت هستند. در ایالات متحده، استفاده از دستگاههای CES نیاز به نسخه دارند. در اکثر کشورهای دیگر، استفاده از دستگاههای CES برای کاهش استرس تایید شده، اما نه برای شرایط پزشکی خاص مانند افسردگی.
تاریخ جستوجو
شواهد در این مرور تا فوریه 2014 بهروز است.
ویژگیهای مطالعه
هیچ مطالعهای را پیدا نکردیم که معیارهای ما را برای ورود داشته باشد.
نتایج کلیدی
هیچ کارآزماییها بالینی با کیفیت بالایی را پیدا نکردیم که CES را با CES ساختگی در افراد مبتلا به افسردگی حاد مقایسه کرده باشد. در حال حاضر، شواهد کافی برای حمایت از استفاده از CES در درمان افسردگی حاد وجود ندارد.
کیفیت شواهد
هیچ مطالعهای را با کیفیت بالا در مورد استفاده از CES در درمان افسردگی حاد پیدا نکردیم. مشکل کلیدی تحقیقات کنونی در دسترس، عدم استفاده از مقیاسهای استاندارد شده برای تشخیص و پایش افسردگی است.
منابع مالی
هیچ یک از نویسندگان از هیچ منبعی برای کار روی این مرور، بودجهای را دریافت نکردند.
اعلام تعارض منافع
هیچ یک از نویسندگان تضاد منافع ندارند.
مطالعات قوی از نظر روششناسی (methodology) درباره CES در درمان افسردگی حاد وجود ندارد. نیاز به انجام کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده دوسو کور (double-blind) از کاربرد CES در درمان افسردگی حاد وجود دارد.
افسردگی یک اختلال خلقوخو با شیوع تقریبا 1% تا 3% در سراسر جهان است، که چهارمین علت اصلی بار (burden) بیماری را در دنیا تشکیل میدهد. درمانهای استاندارد کنونی، روان درمانی و داروهای ضد افسردگی، برای همه موثر نیستند، و داروهای روانگردان ممکن است با عوارض جانبی قابلتوجهی همراه باشند. گزارش شده که تحریک الکتریکی جمجمه (cranial electrical stimulation; CES) که در آن جریان الکتریکی با شدت کم از طریق استفاده از یک دستگاه الکتریکی کوچک قابل حمل اعمال میشود، در درمان افسردگی با حداقل عوارض جانبی، اثربخش است. این مرور سیستماتیک شواهد علمی را در مورد اثربخشی و بیخطری (safety) استفاده از CES در درمان افسردگی حاد، در مقایسه با درمان ساختگی یا شبیهسازی شده CES، بررسی کرد.
ارزیابی اثربخشی و بیخطری تحریک الکتروتراپی جمجمه (CES) با جریان متناوب در مقایسه با CES ساختگی در درمان افسردگی حاد.
پایگاه ثبت تخصصی گروه مرور افسردگی، اضطراب و اختلال روانی در کاکرین (CCDANCTR-Studies and CCDANCTR-References) را تا 24 فوریه 2014 جستوجو کردیم. این مرکز شامل کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده مرتبط از بانکهای اطلاعاتی زیر است: کتابخانه کاکرین (Cochrane Library) (تمامی سالها)، MEDLINE (1950 تا زمان تعیین شده)، EMBASE (1974 تا زمان تعیین شده) و PsycINFO (1967 تا زمان تعیین شده). فهرست منابع مقالات مروری و کتابهای مربوط به CES را بررسی کردیم. برای آگاهی از کارآزماییها مناسب منتشر شده یا منتشر نشده، با نویسندگان، دیگر کارشناسان در این زمینه و شرکتهای تولید کننده CES تماس گرفتیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده از CES در مقابل CES ساختگی برای درمان حاد اختلال افسردگی در بزرگسالان 18 تا 75 سال.
ما برنامهریزی کردیم که دادهها را از گزارشهای اصلی مطالعات گنجانده شده، بهطور مستقل، توسط دو نویسنده استخراج کنیم. پیامدهای اصلی مورد ارزیابی عبارت بودند از:
(1) اثربخشی CES در کاهش نشانههای افسردگی، همانطور که در نمرات تغییر در مقیاسهای استاندارد شده رتبهبندی افسردگی منعکس شد.
(2) تحملپذیری درمان CES برای شرکتکنندگان، همانطور که در نرخهای توقف درمان ناشی از عوارض جانبی منعکس شد.
ما برنامهریزی کردیم که دادهها را با استفاده از Review Manager 5 آنالیز کنیم.
هیچ مطالعهای معیارهای ورود را به این مرور نداشت.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.