افرادی که مبتلا به اسکیزوفرنی (schizophrenia) هستند اغلب صداهایی را میشنوند یا چیزهایی را میبینند (توهمات (hallucinations)) و اعتقادات عجیب و غریب دارند (هذیان (delusions)). ویژگیهای این بیماری شامل افکار، احساسات، باورها و ادراک مختلشده است. افراد مبتلا به اسکیزوفرنی نیز ممکن است برای یافتن شغل، دوستی و معاشرت با افراد دیگر دچار مشکل شوند.
درمان شناختی رفتاری (cognitive behavioural therapy; CBT) با تمرکز بر افکار، احساسات و رفتارهای افراد و با به چالش کشیدن افکار عجیب و غریب یا ناکارآمد عمل میکند. CBT در ابتدا برای کمک به افراد مبتلا به اختلالات روانی مانند اختلال وسواس فکری عملی (Obsessive Compulsive Disorder) ایجاد شد. اخیرا از آن برای کمک به افراد مبتلا به سایکوز (CBTp) نیز استفاده شده است. از طریق کار با یک درمانگر، افراد بین افکار، احساسات یا اعمال خود پیوند برقرار میکنند. آنها تشویق میشوند تا باورها، ادراکات و استدلال خود را دوباره ارزیابی کنند و همچنین افکار، احساسات، رفتارها و نشانههای خود را زیر نظر بگیرند. CBTp برای ارائه راههای جایگزین برای مقابله با افکار عجیب و غریب و نشانههای اسکیزوفرنی پیشنهاد میشود، که باید دیسترس را کاهش داده و عملکرد افراد را بهبود بخشد.
CBTp استاندارد معمولا شامل حدود 16 جلسه (12 تا 20 جلسه) در مدت 4 تا 6 ماه است، در حالی که CBTp کوتاه-مدت شامل حدود 6 تا 10 جلسه در کمتر از 4 ماه است.
هدف از این مرور، مقایسه دو نوع CBTp؛ نوع کوتاه-مدت و استاندارد در مدیریت درمانی افراد مبتلا به اسکیزوفرنی بود. جستوجو برای یافتن مطالعات تصادفیسازی شده مرتبط، در سال 2013 انجام شد. فقط هفت مطالعه بالقوه مرتبط یافت شد. با این حال، اگرچه همه آنها افراد مبتلا به اسکیزوفرنی را تصادفیسازی کردند، هیچ یک از این مطالعات CBTp کوتاه-مدت را با CBTp استاندارد مقایسه نکردند. در اصل آنها CBTp کوتاه-مدت را با مراقبت استاندارد یا سایر درمانها مقایسه کردند. در حال حاضر، هیچ اطلاعات یا منابع علمی برای مقایسه CBTp کوتاه-مدت با نوع استاندارد آن برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی و سایکوز وجود ندارد.
انجام پژوهشها و کارآزماییهایی در مقیاس بزرگ مورد نیاز است که CBTp کوتاه-مدت را با CBTp استاندارد مقایسه کنند. این پژوهشها باید به ارزیابی هزینهها بپردازند، تعاریف روشنی از CBTp استاندارد و کوتاه-مدت داشته باشند و بر دوره زمانی یا تعداد جلسات، یعنی «دوز موثر» CBTp تمرکز کنند.
این خلاصه به زبان ساده توسط نویسندهای به نام بن گری (Ben Gray)؛ Service User Expert, Rethink Mental Illness نوشته شده است.
در حال حاضر منابع علمی برای مقایسه CBTp کوتاه-مدت با نوع استاندارد آن در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی وجود ندارد. بنابراین، نمیتوانیم نتیجه بگیریم که CBTp کوتاه-مدت به اندازه دورههای استاندارد همان درمان موثر، کمتر موثر یا حتی موثرتر است. این فقدان شواهد، در مورد CBTp کوتاه-مدت، دارای کاربردهای تحقیقاتی و عملی جدی است. انجام کارآزماییهای تصادفیسازی شده با برنامهریزی، روش انجام و گزارش خوب اندیکاسیون دارد.
درمان شناختی رفتاری (cognitive behavioural therapy) برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی (schizophrenia) یک رویکرد رواندرمانی است که بین افکار، احساسات و رفتارها ارتباط برقرار میکند و افکار ناکارآمد را به چالش میکشد. شواهدی وجود دارد که نشان میدهد این نوع درمان برای افراد مبتلا به سایکوز (CBTp) ممکن است یک درمان موثر برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی باشد. با این حال، به دلیل منابع موجود و مسائل آموزشی، محدودیتهایی در ارائه آن وجود دارد. یک راه برای مقابله با این مشکل ممکن است ارائه یک نسخه کوتاه از CBTp باشد.
مرور تاثیرات CBTp کوتاه-مدت (6 تا 10 جلسه منظم در کمتر از 4 ماه و استفاده از کتابچه راهنمای کاربر) برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی در مقایسه با CBTp استاندارد (12 تا 20 جلسه منظم در 4 تا 6 ماه و استفاده از کتابچه راهنمای کاربر).
پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه اسکیزوفرنی در کاکرین را جستوجو کردیم (21 آگوست 2013 و 26 آگوست 2015) که بر اساس جستوجوهای منظم در CINAHL؛ BIOSIS؛ AMED؛ EMBASE؛ PubMed؛ MEDLINE؛ PsycINFO و پایگاههای ثبت کارآزماییهای بالینی بنا شد. هیچ محدودیتی از نظر زبان، تاریخ، نوع مقاله، یا وضعیت انتشار، برای ورود رکوردها به پایگاه ثبت وجود نداشت. همه منابع مقالات انتخاب شده را برای یافتن کارآزماییهای مرتبط بیشتر بررسی کردیم. همچنین در خصوص مطالعات CBTp کوتاه-مدت با کارشناسان این حوزه تماس گرفتیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده شامل بزرگسالان مبتلا به اسکیزوفرنی یا اختلالات مرتبط، که به مقایسه درمان شناختی رفتاری کوتاه-مدت برای افراد مبتلا به سایکوز در برابر CBTp استاندارد پرداختند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم مطالعات را برای ورود با استفاده از معیارهای ورود از پیش مشخص شده، غربالگری و ارزیابی کردند.
ما فقط هفت مطالعه را پیدا کردیم که از یک نسخه کوتاه-مدت CBTp استفاده کردند، اما هیچ مطالعهای CBTp کوتاه-مدت را با دوره استاندارد CBTp مقایسه نکرد. هیچ مطالعهای نتوانست وارد این مرور شود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.