رابطه جنسی محافظت‌نشده می‌تواند منجر به بیماری و مرگ‌ومیر در بسیاری از مناطق جهان، به دلیل عفونت‌های مقاربتی (sexually transmitted infections; STI) از جمله HIV شود. کاندوم مردانه یکی از قدیمی‌ترین روش‌های پیشگیری از بارداری و قدیمی‌ترین روشی است که برای پیشگیری از HIV استفاده می‌شود. در صورت استفاده صحیح از آن، می‌تواند محافظت مضاعف (dual protection) در برابر بارداری و HIV/STI ایجاد کند. ما برنامه‌های رفتاری را برای بهبود استفاده از کاندوم بررسی کردیم.
تا سپتامبر 2013، جست‌وجوهای رایانه‌ای را برای یافتن مطالعات از اعمال برنامه‌هایی در جهت بهبود استفاده از کاندوم انجام دادیم. برای به دست آوردن داده‌های از دست رفته، با پژوهشگران مکاتبه کردیم. مطالعات می‌توانستند طراحی‌های مختلفی داشته باشند. برنامه آموزشی به پیشگیری از بارداری و HIV/STI پرداخت. مداخله با یک برنامه متفاوت، مراقبت معمول، یا عدم مداخله مقایسه شد. مطالعات دارای یک پیامد بالینی مانند بارداری، تست‌های HIV یا STI بودند. ما از گزارش خود افراد برای استفاده از کاندوم استفاده نکردیم.
ما هفت کارآزمایی تصادفیسازی شده را پیدا کردیم. شش مورد گروه‌ها را اختصاص دادند (خوشه‌ای (cluster)) و یک مطالعه، افراد را تصادفیسازی کرد. چهار کارآزمایی در کشورهای آفریقایی، دو کارآزمایی در ایالات متحده آمریکا، و یک مورد در انگلیس انجام شدند. این مطالعات در مدارس، محیط‌های اجتماعی، یک درمانگاه، و یک محیط آموزشی نظامی صورت گرفتند.
پنج کارآزمایی بارداری را بررسی کردند، چهار کارآزمایی HIV و HSV-2 (تبخال)، و سه کارآزمایی دیگر STI را ارزیابی کردند. ما هیچ تفاوت عمده‌ای را میان گروه‌های مورد مطالعه برای بارداری یا HIV پیدا نکردیم. برخی از نتایج برای پیامدهای STI به دست آمدند. دو مطالعه بروز موارد کمتری را از HSV-2 با برنامه رفتاری در مقایسه با گروه کنترل نشان دادند. یک مورد نیز بروز موارد کمتری را از سیفلیس و سوزاک با برنامه رفتاری به همراه مدیریت STI گزارش کرد. مطالعه دیگری میزان بالاتر سوزاک را برای گروه مداخله نشان داد. محققان معتقد بودند که این نتیجه به دلیل زیرگروهی بود که برنامه کامل را نداشت.
افزایش استفاده از کاندوم، تاثیر بالینی کمی را بر جای گذاشت. مطالعات، اطلاعاتی را با کیفیت متوسط تا پائین ارایه کردند. افراد زیادی در دوره پیگری در دسترس نبودند. ما به برنامه‌های خوبی در مورد استفاده از کاندوم برای پیشگیری از بارداری و HIV/STI نیاز داریم. برنامه‌ها باید در شرایطی با منابع اندک، مفید باشند. مداخلات باید با معیارهای معتبر پیامد بررسی شوند.
ما مطالعات اندک و شواهد بالینی کمی را در مورد اثربخشی مداخلات ترویج استفاده از کاندوم برای محافظت مضاعف پیدا کردیم. ما نتایج مطلوبی برای بارداری یا HIV پیدا نکردیم، و فقط برخی برای سایر STI یافتیم. کیفیت کلی شواهد متوسط تا پائین بود؛ افراد زیادی در دوره پیگری در دسترس نبودند. مداخلات موثری برای بهبود استفاده از کاندوم در پیشگیری از بارداری و انتقال HIV/STI مورد نیاز هستند. مداخلات می‌بایست برای شرایطی با منابع محدود قابل انجام باشند و با استفاده از معیارهای معتبر و قابل اعتماد پیامد، بررسی شوند.
رابطه جنسی محافظت‌نشده یک عامل خطر عمده برای بیماری، ناتوانی، و مرگ‌ومیر در بسیاری از مناطق جهان به دلیل شیوع و بروز عفونت‌های مقاربتی (sexually transmitted infections; STI) از جمله HIV است. کاندوم مردانه (male condom) یکی از قدیمی‌ترین روش‌های پیشگیری از بارداری و قدیمی‌ترین روش برای پیشگیری از گسترش HIV است. در صورت استفاده صحیح و مداوم از آن، می‌تواند محافظت مضاعف، یعنی، هم در برابر بارداری و هم HIV/STI ایجاد کند.
ما مطالعات مشابه را از مداخلات رفتاری برای ترویج و افزایش استفاده از کاندوم بررسی کردیم. ما علاقه‌مند به شناسایی مداخلات مرتبط با استفاده موثر از کاندوم بودیم که با ارزیابی‌های بیولوژیکی اندازه‌گیری شدند، که می‌توانند شواهد عینی را از محافظت ارایه دهند.
تا سپتامبر 2013، بانک‌های اطلاعاتی رایانه‌ای را برای یافتن مطالعات مشابه از مداخلات رفتاری برای بهبود استفاده از کاندوم جست‌وجو کردیم: MEDLINE؛ POPLINE؛ CENTRAL؛ EMBASE؛ LILACS؛ OpenGrey؛ COPAC؛ ClinicalTrials.gov؛ و ICTRP. برای به دست آوردن داده‌های از دست رفته، به محققان نامه نوشتیم.
مطالعات می‌توانستند تصادفیسازی شده یا تصادفیسازی نشده باشند. آنها یک مداخله رفتاری را برای بهبود استفاده از کاندوم بررسی کردند. مقایسه می‌توانست یک مداخله رفتاری دیگر، مراقبت معمول، یا عدم انجام مداخله بوده باشد. مداخله تجربی، یک جزء آموزشی یا مشاوره‌ای برای تشویق یا ترویج استفاده از کاندوم داشت، که به پیشگیری از بارداری و همچنین انتقال HIV/STI پرداخت. تمرکز می‌توانست روی کاندوم‌های مردانه یا زنانه بوده باشد و افراد، زوج‌ها یا جوامع را هدف قرار دهد. شرکت‌کنندگان بالقوه، شامل زنان هتروسکچوال و مردان هتروسکچوال بودند.
مطالعات می‌بایست داده‌هایی را از نتایج تست یا سوابق مربوط به یک پیامد بیولوژیکی ارایه می‌کردند: بارداری، HIV/STI، یا وجود مایع منی که با یک نشانگر بیولوژیکی، به عنوان مثال، آنتی‌ژن اختصاصی پروستات، ارزیابی شد. به دلیل محدودیت‌های یادآوری و سوگیری (bias) مطلوبیت اجتماعی (social desirability)، داده‌های گزارش‌شده توسط خود افراد را در مورد رابطه جنسی محافظت‌شده یا محافظت‌نشده، وارد نکردیم. پیامدها می‌بایست حداقل سه ماه پس از شروع مداخله رفتاری اندازه‌گیری می‌شدند.
دو نویسنده چکیده‌ها را از نظر واجد شرایط بودن ارزیابی کرده و داده‌ها را از مطالعات واردشده استخراج کردند. برای پیامدهای دو حالتی (dichotomous outcome)، نسبت شانس (OR) منتل-هنزل (Mantel-Haenszel) با 95% فاصله اطمینان (CI)، با استفاده از مدل اثر ثابت (fixed-effect model) محاسبه شد. کارآزمایی‌های تصادفیسازی شده خوشه‌ای (cluster)، از روش‌های مختلف محاسبه برای انجام خوشه‌بندی، مانند مدل‌سازی چند-سطحی، استفاده کردند. اکثر گزارش‌ها اطلاعاتی را برای محاسبه حجم نمونه موثر ارایه ندادند. بنابراین، نتایجی را ارایه کردیم که توسط محققان گزارش شدند. وجود تفاوت در مداخلات و معیارهای پیامد، به ما اجازه انجام متاآنالیز را نداد.
هفت مطالعه معیارهای واجد شرایط را داشتند. همه موارد، کارآزمایی‌های تصادفیسازی و کنترل‌شده بودند؛ شش مورد خوشه‌ها را اختصاص دادند و یک مطالعه، افراد را تصادفیسازی کرد. حجم نمونه برای کارآزمایی‌های تصادفیسازی شده خوشه‌ای از 2157 تا 15614 متغیر بود؛ تعداد خوشه‌ها بین 18 و 70 بود. چهار کارآزمایی در کشورهای آفریقایی، دو کارآزمایی در ایالات متحده آمریکا، و یک مورد در انگلیس انجام شدند. سه مورد عمدتا در مدارس، دو مورد در محیط‌های اجتماعی، یک مورد حین آموزش نظامی، و یک مورد در کلینیک مستقر بودند.
پنج مطالعه داده‌های مربوط به بارداری را، از تست‌های بارداری یا سوابق ملی سقط جنین و تولد زنده، ارایه کردند. چهار کارآزمایی بروز یا شیوع HIV و HSV-2 را ارزیابی کردند. سه کارآزمایی دیگر STI را بررسی کردند. کارآزمایی‌ها تفاوت معنی‌داری را میان گروه‌های مورد مطالعه برای بارداری یا HIV نشان ندادند یا گزارش نکردند، اما تاثیرات مطلوبی برای برخی از STI مشهود بودند. دو مورد، بروز کمتر HSV-2 را برای گروه مداخله رفتاری در مقایسه با گروه مراقبت معمول، با نسبت نرخ تعدیل‌شده (adjusted rate ratios; ARR) معادل 0.65 (95% CI؛ 0.43 تا 0.97) و 0.67 (95% CI؛ 0.47 تا 0.97 ) نشان دادند، در حالی که HIV تفاوت معنی‌داری نداشت. یکی از مطالعات نیز بروز کمتر سیفلیس و شیوع کمتر سوزاک را برای مداخله رفتاری به همراه مدیریت STI در مقایسه با گروه مراقبت معمول گزارش کرد. ARR، به ترتیب، 0.58؛ (95% CI؛ 0.96 تا 0.35) و 0.28؛ (95% CI؛ 0.70 تا 0.11) گزارش شدند. مطالعه دیگر، تاثیر منفی را بر سوزاک برای زنان جوان در گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل گزارش کرد (ARR: 1.93؛ 95% CI؛ 1.01 تا 3.71). این تفاوت بین افرادی دیده شد که فقط یک سال مداخله را دریافت کردند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.