درد معمولا در کودکان و جوانان مبتلا به بیماریهایی که قابل درمان نیستند و ممکن است طول عمر آنها را کوتاه کند، وجود دارد. این موارد ممکن است سرطان یا بیماریهای دیگری باشند. گاهی اوقات درد درمان نمیشود، به خصوص برای کسانی که به پایان عمر خود نزدیک میشوند. انواع بسیار مختلفی از داروها برای درمان درد ایجاد شدهاند. همچنین داروهایی وجود دارند که عمدتا برای درمان درد ایجاد نشدهاند، اما تاثیری دارند که ممکن است باعث تسکین درد شوند. با این حال، دستورالعملهای بالینی برای حمایت از پزشکان در انتخاب درمان درد محدود است، به این دلیل که کارآزماییهای کمی بهطور خاص در کودکان و جوانان انجام شدهاند که مزایا و بیخطری (safety) چنین داروهایی را آزمایش کرده باشند.
در این مرور، دقیقا به دنبال یافتن شواهدی در مورد درمان دارویی درد در کودکان و جوانان مبتلا به بیماریهایی بودیم که قابل درمان نبوده و ممکن است طول عمر آنها را کوتاه کنند.
پنج بانک اطلاعاتی بزرگ را از پروژههای پژوهشی منتشر شده جستوجو کردیم. تعداد نه کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده مرتبط را پیدا کردیم. پنج مورد در کودکان و جوانان مبتلا به فلج مغزی و چهار مورد در بیماران دچار یک بیماری استخوانی دژنراتیو به نام اوستئوژنز ایمپرفکتا یا استخوانسازی ناقص (osteogenesis imperfecta) انجام شدند.
بهطور کلی، این کارآزماییها شواهد بارزی را از مزیت داروهای تست شده در درمان درد پیدا نکردند. این، جدا از دو مورد در فلج مغزی بود که در آن تسکین درد با استفاده از باکلوفن (baclofen) که از طریق یک کاتتر وارد طناب نخاعی شد، رخ داد. با این حال، پروسیجر تزریق این دارو منجر به بروز اکثر عوارض جانبی گزارش شده در این کارآزماییها شد؛ که شامل تورم در محل کاتتر بود، در یک مطالعه گزارش شد که این عارضه در حدود نیمی از کودکان رخ داد (8/17). پنج کودک همچنین دچار نشت مایع نخاعی از کاتتر شدند که منجر به سردرد و تهوع، و در دو کودک موجب بستری طولانیمدت در بیمارستان شد.
کارآزماییها به دلیل کیفیت روشهای انجام محدود شدند و اکثر آنها برای اندازهگیری مزیت دارو در کاهش درد به عنوان هدف اصلی، برنامهریزی نکردند. به عنوان نتیجهگیری میتوان گفت که شواهد در مورد درمان درد در کودکان و جوانان مبتلا به بیماریهای محدود کننده زندگی بسیار محدود است، و فقط در شرکتکنندگانی ارزیابی شدند که دچار بیماریهای خاص بوده و نه برای درمانهای دارویی که عمدتا برای درمان درد استفاده میشوند. کارآزماییهایی که شناسایی شدند، داروها را در نمونههای کوچکی از کودکان ارزیابی کردند. برای کمک به راهنمایی پزشکان به منظور تصمیمگیری در مورد نحوه درمان درد در این کودکان و جوانان، انجام پژوهشهای بیشتری مورد نیاز است.
شواهد منتشرشده و کنترل شده در مورد مداخلات دارویی برای درد در CYP مبتلا به LLCها محدود است. شواهدی که در حال حاضر در دسترس هستند، درد را تا حد زیادی به عنوان یک پیامد ثانویه ارزیابی کردند و داروهای مورد استفاده همگی کمکی بودند و همیشه و معمولا در مراقبت تسکینی عمومی کودکان برای تسکین درد استفاده نمیشدند. بر اساس دادههای فعلی، این مرور سیستماتیک قادر به تعیین تاثیرات مداخلات دارویی برای تسکین درد ناشی از CYP در مبتلایان به LLCها نیست. کارآزماییهای آتی با جمعیتهای بزرگتر باید تاثیرات داروهایی را که معمولا به عنوان آنالژزیکها استفاده میشوند بررسی کنند؛ با افزایش شیوع بسیاری از LLCها، این امر ضروریتر میشود.
درد یکی از شایعترین نشانهها در کودکان و افراد جوان (children and young people; CYP) مبتلا به بیماریهای محدود کننده زندگی (life-limiting conditions; LLCs) است که شامل گستره وسیعی از تشخیصها از جمله سرطان میشوند. متون علمی کنونی نشان میدهند که درد به خوبی مدیریت نمیشود، با این حال پایه شواهد برای راهنمایی متخصصان بالینی محدود است. نیاز روشنی به شواهد از یک مرور سیستماتیک برای تجویز آگاهانه داروها وجود دارد.
ارزیابی شواهد مربوط به اثربخشی مداخلات دارویی مختلف مورد استفاده برای درد در CYP مبتلا به LLCها.
بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی زیر تا دسامبر 2014 جستوجو شدند: CENTRAL (در کتابخانه کاکرین)، MEDLINE؛ EMBASE؛ PsycINFO و CINAHL. علاوه بر این، خلاصه مقالات کنفرانسها و فهرست منابع مطالعات وارد شده را نیز جستوجو کردیم. برای تکمیل اطلاعات، با کارشناسان این حوزه نیز تماس گرفتیم. هیچ محدودیتی از نظر زبان نگارش مقاله اعمال نشد.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs)، مطالعات شبه-تصادفیسازی شده و دیگر مطالعاتی وارد این مرور شدند که شامل یک گروه مقایسه کننده با تعریف روشن از آن بودند. مطالعات درمانهای دارویی را برای درد مرتبط با LLCها در CYP بررسی کردند. درمانها شامل مواردی بودند که بهطور خاص برای درمان درد ایجاد شده و مواردی که به عنوان یک داروی کمکی عمل کردند، که در آن درمان عمدتا برای درمان درد ایجاد نشده بود، اما خواص تسکین دهنده درد داشت. LLC با گنجاندن آن در Richard Hain Directory of LLCs شناسایی شد.
استنادها توسط پنج نویسنده مرور غربالگری شدند. دادهها توسط یک نویسنده مرور استخراج و توسط نویسنده دوم کنترل شدند. دو نویسنده مرور خطر سوگیری (bias) مطالعات وارد شده را ارزیابی کردند. تعداد کافی از مطالعاتی که از پیامدهای همگون استفاده کرده باشند شناسایی نشد، بنابراین انجام متاآنالیز امکانپذیر نبود.
تعداد 24,704 استناد را از طریق جستوجو در بانک اطلاعاتی شناسایی کردیم. نه کارآزمایی با 379 شرکتکننده، معیارهای ورود را داشتند. شرکتکنندگان در پنج مورد از این مطالعات دچار فلج مغزی (cerebral palsy; CP) و در چهار مطالعه دیگر مبتلا به اوستئوژنز ایمپرفکتا یا استخوانسازی ناقص (osteogenesis imperfecta; OI) بودند. شرکتکنندگان در تمام کارآزماییها در سنین 2 تا 19 سال قرار داشتند. همه مطالعات، به غیر از یک کارآزمایی متقاطع (cross-over)، RCTهایی با طراحی موازی بودند. سه مورد از کارآزماییهای مربوط به CP، باکلوفن داخل نخاعی (intrathecal baclofen; ITB) و دو مورد سم بوتولینوم A (یا به اختصار BoNT-A) را ارزیابی کردند. همه کارآزماییهای مربوط به OI، استفاده از بیسفسفوناتها (bisphosphonates) (دو مورد آلندرونات (alendronate) و یک مورد پامیدرونات (pamidronate)) را ارزیابی کردند. هیچ کارآزماییای شناسایی نشد که یک آنالژزیک پُرکاربرد را در این گروه بیمار ارزیابی کرده باشد. درد در پنج مورد از هشت مطالعه شناسایی شده، یک پیامد ثانویه بود. کیفیت کلی این کارآزماییها، مختلط بود. فقط یک مطالعه بیش از 100 شرکتکننده داشت.
برای دو مطالعه ITB برای درد در CP، در همان جمعیت مورد مطالعه، اما در مقاطع زمانی مختلف، بیماری آنها ارزیابی شد، هر دو تاثیر مداخله را بر درد به نفع مداخله در مقایسه با گروه کنترل (مراقبت استاندارد یا دارونما (placebo)) پیدا کردند (به ترتیب: تفاوت میانگین (MD): 4.20؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 2.15 تا 6.25؛ MD: 26.60؛ 95% CI؛ 2.61 تا 50.59). در این مطالعات بیشتر عوارض جانبی مرتبط بودند با پروسیجر یا دستگاه تجویز دارو به جای مصرف خود دارو، مانند تورم در محل پمپ. در یک کارآزمایی نیز هشت عارضه جانبی جدی وجود داشت؛ که شامل اشکال در بلع و تشنج صرعی بودند. این کارآزمایی اشاره نکرد که این موارد در گروه مداخله رخ داده باشند. در پیگیری انجام شده در هر دو کارآزمایی BoNT-A، هیچ شواهدی مبنی بر وجود تفاوت در بروز درد میان بازوهای کارآزمایی در شرکتکنندگان مبتلا به CP وجود نداشت. عوارض جانبی در کارآزماییهای BoNT-A بیشتر در کسانی رخ دادند که داروی مداخله را دریافت کرده و شامل تشنج بودند. مشکلات گوارشی شایعترین عارضه جانبی در افرادی بود که آلندرونات دریافت کردند. کارآزماییای که به بررسی پامیدرونات پرداخت، هیچ شواهدی را مبنی بر وجود تفاوت در بروز درد در مقایسه با گروه کنترل پیدا نکرد. در هیچ کارآزماییای بروز عوارض جانبی گزارش نشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.