پیشینه
بسیاری از کودکان دچار حملات آسم تهدید کننده زندگی شده و نیاز به درمان در بخش اورژانس بیمارستان دارند. برخی از دستورالعملهای ملی و بینالمللی درمان آسم، تزریق وریدی دارویی را به نام سولفات منیزیم (MgSO4 وریدی) برای کودکان مبتلا به حملات آسم که به سایر درمانها پاسخ خوبی ندادهاند، توصیه میکنند. نشان داده شده که این مداخله نیاز به بستری شدن را در بیمارستان برای بزرگسالان کاهش میدهد، اما مشخص نیست که برای کودکان بیخطر بوده و به همین اندازه موثر است یا خیر.
ویژگیهای مطالعه
پنج مطالعه را در کودکان یافتیم که به مقایسه اینفیوژن MgSO4 با اینفیوژن دارونما در مواردی پرداختند که سایر درمانها حمله آسم را تسکین ندادند (معمولا برونکودیلاتورهای استنشاقی، استروئیدها، و گاهی اوقات اکسیژن). این پنج مطالعه در مجموع 182 کودک را وارد کردند. فقط سه مورد از مطالعات پیامد مورد نظر ما را که نیاز به بستری شدن در بیمارستان بود، گزارش کردند. این مطالعات بین سالهای 1996 و 2000 منتشر شدند؛ آنها جدیدترین مطالعاتی بودند که توانستیم هنگام جستوجو در فوریه 2016 پیدا کنیم.
نتایج کلیدی و کیفیت شواهد
کودکانی که اینفیوژن MgSO4 دریافت کردند، در مقایسه با دارونما نیاز کمتری به بستری شدن در بیمارستان داشتند. در حقیقت، از هر پنج کودک تحت درمان با MgSO4، از یک مورد بستری در بیمارستان جلوگیری شد. با این حال، مطالعات وارد شده کوچک بودند، و فقط 115 کودک در تجزیهوتحلیل اصلی وارد شدند، و نتایج متفاوت بودند، بنابراین نمیتوانیم از مزایا و مضرات آنها کاملا مطمئن باشیم. از آنجا که مطالعات بسیار کمی وجود داشت، نتوانستیم تشخیص دهیم که کاهش در پذیرش در بیمارستان ارتباطی با سن، شدت تشدید آسم داشته یا خیر، یا اینکه تفاوتی را در سایر روشهای درمانی به وجود آورده یا خیر. هیچ گزارشی از آسیب کودکان هنگام درمان با MgSO4گزارش نشد . بنابراین این مرور از تجویز MgSO4 در کودکان پشتیبانی میکند، با این حال باید توجه داشت که شواهد به دست آمده بسیار ضعیف است.
MgSO4 وریدی ممکن است نیاز را به بستری کودکانی که با تشدید متوسط تا شدید آسم به ED مراجعه میکنند، کاهش دهد، اما به دلیل تعداد و اندازه مطالعات، شواهد بسیار محدود است. عوارض جانبی کمی از درمان گزارش شد، اما دادهها بسیار محدود بودند.
آسم حاد در کودکان میتواند تهدید کننده زندگی باشد و در شرایط اضطراری باید سریعا درمان شود. دستورالعملهای مختلف تجویز سولفات منیزیم وریدی را برای موارد آسم حاد که به درمان خط اول با برونکودیلاتورها و استروئیدها پاسخ ندادهاند، توصیه میکنند. اخیرا نشان داده شده که این درمان در مقایسه با دارونما (placebo)، نیاز به بستری بزرگسالان را در بیمارستان کاهش میدهد، اما مشخص نیست که برای کودکان نیز به همان اندازه موثر است یا خیر.
ارزیابی ایمنی و اثربخشی سولفات منیزیم وریدی (MgSO4 وریدی) در کودکان تحت درمان برای آسم حاد در بخش اورژانس (emergency department; ED).
مطالعات را با جستوجو در پایگاه ثبت تخصصی گروه مروری راههای هوایی در کاکرین تا 23 فوریه 2016 شناسایی کردیم. همچنین ClinicalTrials.gov و فهرست منابع سایر مطالعات مروری را جستوجو کرده، و با نویسندگان مطالعه برای درخواست اطلاعات بیشتر تماس گرفتیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شدهای را با حضور کودکان تحت درمان در بخش اورژانس به دلیل ابتلا به حملات آسم وارد کردیم که هر دوزی را از MgSO4 وریدی با دارونما مقایسه کردند.
دو نویسنده مرور نتایج جستوجو را غربالگری کرده و بهطور مستقل از هم دادهها را از مطالعات واجد شرایط استخراج کردند. اختلافات را از طریق بحث حلوفصل کردیم و در مواردی که دادههای ازدسترفته و دیگر عدم قطعیتهای مرتبط با مطالعات دیده شد، با نویسندگان مطالعه تماس گرفتیم.
دادههای دو-حالتی را به صورت نسبت شانس (OR) و دادههای پیوسته را به صورت تفاوت میانگین (MD)، هر دو را با استفاده از مدل اثر-ثابت، تجزیهوتحلیل کردیم. هر مطالعه را از نظر خطر سوگیری (bias) ارزیابی کرده و کیفیت شواهد را برای هر پیامد با درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) رتبهبندی کرده و نتایج را در جدول «خلاصه یافتهها» ارائه دادیم. شواهد کافی برای انجام آنالیزهای زیر-گروهی برنامهریزی شده وجود نداشت.
پنج مطالعه (182 کودک) معیارهای ورود را داشتند، و چهار مورد دادههای حداقلی را برای انجام یک متاآنالیز فراهم کردند. مطالعات وارد شده در مجموع در معرض خطر پائین سوگیری قرار داشتند، اما اعتماد ما به شواهد، عموما به دلیل حجم نمونه کوچک مطالعات، در سطح پائینی قرار داشت. درمان با MgSO4 وریدی احتمال بستری شدن را در بیمارستان تا 68% کاهش داد (نسبت شانس (OR): 0.32؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.14 تا 0.74؛ کودکان = 115، مطالعات = 3، I2 = 63%). این نتیجه فقط بر اساس دادههای سه مطالعه شامل 115 کودک بود. به دلیل کمبود دادهها، متاآنالیز برای پیامدهای ثانویه بسیار محدود شد. متاآنالیز را برای پیامد «بازگشت به بخش اورژانس طی 48 ساعت» انجام دادیم، که یک تخمین اثرگذاری بسیار غیر-دقیق و غیر-معنادار را از نظر آماری نشان داد (OR: 0.40؛ 95% CI؛ 0.02 تا 10.30؛ کودکان = 85؛ مطالعات = 2؛ I2 = 0%). عوارض و حوادث جانبی بهطور همسو و سازگاری گزارش نشدند و انجام متاآنالیز امکانپذیر نبود، با این حال عوارض و حوادث جانبی اندکی گزارش شد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.