هدف این بررسی اجمالی چه بود؟
هدف این بررسی اجمالی کاکرین ارائه خلاصه‌ای جامع از تاثیرات ارائه خدمات برای سیستم‌های سلامت در کشورهای با سطح درآمد پائین بود.
این بررسی اجمالی مبتنی بر 51 مرور سیستماتیک بود. این مرورهای سیستماتیک مطالعاتی را جست‌وجو کرده بودند که انواع متفاوتی را از ارائه خدمات ارزیابی کرده بودند. این مرورها شامل 850 مطالعه بود.
این بررسی اجمالی یکی از چهار بررسی اجمالی کاکرین بود که ارائه خدمات را در سیستم‌های سلامت بررسی کرده بودند.
در این بررسی اجمالی چه چیزی بررسی شده بود؟
ارائه خدمات در سیستم‌های مراقبت سلامت شامل تغییراتی در این موارد است: چه کسی و چه وقت خدمات مراقبتی را دریافت کند، چه کسی ارائه دهنده مراقبت سلامت باشد، شرایط کاری ارائه دهندگان مراقبت سلامت چگونه است، هماهنگی مراقبت‌ها میان ارائه دهندگان مختلف مراقبت سلامت، جایی که مراقبت‌ها انجام می‌شود، استفاده از فناوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی برای ارائه مراقبت سلامت و در نهایت کیفیت و ایمنی سیستم‌های سلامت. چگونگی ارائه خدمات می‌تواند بر اثربخشی، کارآیی و عدالت در سیستم‌های سلامت تاثیر داشته باشد. این بررسی اجمالی از یافته‌های مرورهای سیستماتیک می‌تواند به سیاست‌گذاران و سایر ذینفعان کمک کند تا استراتژی‌های موثر را در شناخت مشکلات و بهبود آنها در ارائه خدمات سلامت تعیین کنند.
نتایج اصلی این بررسی اجمالی چه هستند؟
وقتی تمرکز ما در این بررسی اجمالی بر شواهدی بود که قطعیت متوسط تا بالا داشتند، مشخص شد که تعدادی از خدمات ارائه شده دست‌کم یک پیامد مطلوب داشتند و شواهدی از پیامدهای نامطلوب وجود نداشت. این موارد عبارتند از:
چه کسی و چه هنگام خدمات را دریافت می‌کند
- استراتژی‌های صف‌بندی (Queuing strategies)
- مراقبت‌های پیش از زایمان گروهی
چه کسانی مراقبت‌ها را ارائه می‌دهند - بسط و گسترش هر نقش یا تغییر وظیفه (role expansion or task shifting)
- کارکنان غیر-حرفه‌ای بخش سلامت و جامعه که مراقبت از افراد مبتلا به هیپرتانسیون را حمایت می‌کنند
- بسته‌های نوزادی جامعه-محور که شامل آموزش اضافی به کارگران اجتماعی (outreach workers) است
- ارائه مراقبت توسط کارکنان غیر-حرفه‌ای بخش سلامت به مادران و کودکان یا به بیماران مبتلا به بیماری‌های عفونی
- خدمات ارائه شده توسط افراد غیر-پزشک که در سطح متوسط قرار دارند برای مراقبت‌های سقط جنین
- ارائه حمایت‌های اجتماعی در جریان بارداری‌های پر-خطر توسط کارکنان بخش سلامت
- مراقبت توسط ماماها برای زنان باردار و نوزادان‌شان
- کمک به افرادی که اختلالات روانی، نورولوژیکال یا سوء‌مصرف مواد دارند توسط کارکنان غیر-متخصص بخش سلامت یا افراد حرفه‌ای در این حوزه‌ها
- جایگزینی پرستار به جای پزشک برای ارائه مراقبت‌ها
هماهنگی مراقبت
- برنامه‌های مراقبتی ساختارمند چند-رشته‌ای (مسیرهای مراقبت) که توسط ارائه دهندگان خدمات سلامت در بیمارستان‌ها استفاده می‌شود تا مراحل ضروری و دقیق در مراقبت افراد مبتلا به مشکلات بالینی خاص مشخص شود.
- ارتباط تعاملی بین پزشکان خط اول مراقبت‌ها و پزشکان متخصص در بیماران سرپایی
- برنامه‌ریزی برای تسریع ترخیص بیمار از بیمارستان به منزل
- اضافه کردن یک خدمت سلامت جدید به خدمات قبلی و یکپارچه کردن خدمات در ارائه مراقبت سلامت
- واکسیناسیون یکپارچه همراه با خدمات مراقبت سلامت دیگر
- استفاده از پزشکان به جای پرستاران برای هدایت تریاژ در بخش‌های اورژانس
- گروه‌ها یا تیم‌های مامایی که خدمات مراقبتی را برای گروهی از مادران طی بارداری و تولد نوزاد و بعد از تولد فراهم می‌کنند.
جایی که مراقبت‌ها ارائه می‌شود - محل ارائه خدمات
- کلینیک یا بیمارستان‌هایی که به جای بیمارستان‌های کوچک، می‌توانند حجم زیادی را از افراد مبتلا به ایدز مدیریت کنند
- مراقبت‌های منزل-محور شدید برای افراد مبتلا به ایدز و HIV
- مدیریت منزل-محور بیماری مالاریا در کودکان
- ارائه مراقبت‌ها در محل‌های نزدیک به منزل برای کودکان مبتلا به مشکلات طولانی‌مدت سلامت
- مداخلات جامعه-محور با استفاده از کارکنان غیر-حرفه‌ای بخش سلامت برای اسهال و پنومونی دوران کودکی
- ارائه خدمات سلامت برای بهداشت باروری و HIV برای جوانان در خارج از مراکز درمانی
- ارائه مراقبت‌های خارج از مرکز برای شروع و ادامه درمان‌های پزشکی ایدز و HIV برای مراکز سلامت محیطی و محلی و مراقبت سلامت درمانی سطح پائین‌تر
فناوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی
- ارسال پیامک از طریق تلفن همراه برای افراد مبتلا به بیماری‌های طولانی‌مدت
- ارسال پیامک از طریق تلفن همراه برای یادآوری و حضور در مناسبت‌های مراقبت سلامت
- ارسال پیامک از طریق تلفن همراه برای تشویق پایبندی و استفاده از درمان‌های ضد-ویروسی
- زنانی که یادداشت‌های موردی خودشان را در بارداری همراه دارند
- مداخلات اطلاعاتی و ارتباطی برای بهبود پوشش واکسیناسیون در دوران کودکی
کیفیت و ایمنی سیستم‌های سلامت
- تثبیت سیستم‌های اطلاعات بالینی برای ساماندهی اطلاعات بیمار در افراد مبتلا به ایدز و HIV
بسته‌هایی با مداخلات متعدد
- مداخلات برای بهبود ارجاع در مراقت‌های اورژانسی در جریان بارداری و تولد نوزاد
این بررسی اجمالی تا چه زمانی به‌روز است؟
نویسندگان این بررسی اجمالی، مرورهای سیستماتیک منتشر شده را تا 17 دسامبر 2016 جست‌وجو کردند.
طیف وسیعی از استراتژی‌ها برای بهبود ارائه خدمات در کشورهای با سطح درآمد پائین با استفاده از روش‌های مرور سیستماتیک دقیق در مروهای کاکرین و غیر-کاکرین بررسی شده است. این مرورها طیفی را از پیامدها بررسی کرده‌اند. اکثر شواهد موجود بر این موارد متمرکز هستند: چه کسی مراقبت‌ها را انجام دهد، کجا این مراقبت‌ها انجام شود و هماهنگی مراقبت‌ها. در تمام طبقه‌بندی‌ها و مقولات اصلی ارائه خدمات شکاف‌هایی را در پژوهش اولیه شناسایی کردیم که نشان دهنده عدم قطعیت در قابلیت کاربرد شواهد برای کشورهای با سطح درآمد پائین بود، یعنی شواهد قطعیت پائین یا بسیار پائین داشتند یا مطالعات مرتبط وجود نداشت.
ارائه خدمات در سیستم‌های سلامت شامل تغییراتی در این موارد است: چه کسی و چه وقت خدمات مراقبتی را دریافت کند، چه کسی ارائه دهنده مراقبت سلامت باشد، شرایط کاری ارائه دهندگان مراقبت سلامت چگونه است، هماهنگی مراقبت‌ها میان ارائه دهندگان مختلف مراقبت سلامت، جایی که مراقبت‌ها انجام می‌شود، استفاده از فناوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی برای ارائه مراقبت سلامت و در نهایت کیفیت و ایمنی سیستم‌های سلامت. چگونگی ارائه خدمات می‌تواند بر اثربخشی، کارآیی و عدالت در سیستم‌های سلامت تاثیر داشته باشد. این بررسی اجمالی از یافته‌های مرورهای سیستماتیک می‌تواند به تدبیرگران و ذینفعان دیگر کمک می‌کند تا استراتژی‌های موثر را در شناخت مشکلات و بهبود آنها در ارائه خدمات سلامت تعیین کنند.
ارائه یک بررسی اجمالی از شواهد موجود به دست آمده از مرورهای سیستماتیک به‌روز شده درباره تاثیرات ارائه خدمات در سیستم‌های سلامت در کشورهای با سطح درآمد پائین بود. اهداف ثانویه شامل این موارد بود: مشخص ساختن نیازها و اولویت‌های لازم برای مرورهای سیستماتیک و ارزیابی‌های بعدی در ارائه خدمات سلامت و هم‌چنین آگاه‌سازی اصلاح چارچوب ارائه خدمات طراحی شده در مرورها.
Health Systems Evidence را در نوامبر 2010 و PDQ-Evidence را تا 17 دسامبر 2016 برای شناسایی مرورهای سیستماتیک جست‌وجو کردیم. هیچ محدودیتی را در زمینه زبان، تاریخ و وضعیت انتشار در جست‌وجوها به کار نبردیم. مرورهای سیستماتیک را با طراحی خوب از مطالعاتی در این مرور گنجاندیم که بعد از اپریل 2005 منتشر شده بودند و تاثیر ارائه خدمات را بر این موارد ارزیابی کرده بودند: پیامدهای بیمار (سلامت و رفتارهای سلامت)، کیفیت یا فایده استفاده از خدمات مراقبت سلامت، کاربرد منابع، پیامدهای مربوط به ارائه دهندگان مراقبت سلامت (مانند مرخصی استعلاجی) یا پیامدهای اجتماعی (مانند فقر یا اشتغال). مطالعاتی را که برای اصلاح قابلیت اطمینان یافته‌هایشان با محدودیت‌های مهمی مواجه بودند، از مرور خارج کردیم. دو نویسنده بررسی اجمالی به‌طور مستقل از هم مرورها را غربال کردند، داده‌ها را استخراج و قطعیت شواهد را با استفاده از سیستم درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کردند. خلاصه‌های SUPPORT را برای مرورهای واجد شرایط فراهم کردیم که شامل این موارد بود: پیام‌های کلیدی، جدول «خلاصه یافته‌ها» (با استفاده از GRADE برای ارزیابی قطعیت شواهد) و ارزیابی ارتباط یافته‌ها با کشورهای با سطح درآمد پائین.
7272 مرور سیستماتیک را شناسایی کرده و 51 مرور را در این بررسی اجمالی گنجاندیم. بر اساس قضاوت ما 6 مرور از این 51 مرور محدودیت‌های روش‌شناسی مهم و 45 مرور دیگر فقط محدودیت‌های خفیفی داشتند. ارائه خدمات را در هشت طبقه‌بندی جای دادیم. برخی مرورها بیش‌تر از یک مقایسه را انجام داده بودند و در بیش از یک طبقه‌بندی قرار گرفتند. در راستای این طبقه‌بندی‌ها، مداخلات زیر موثر بودند؛ یعنی این مداخلات تاثیرات مطلوب را بر حداقل یک پیامد با قطعیت متوسط یا بالا از شواهد دارا بودند و برای تاثیرات نامطلوب، قطعیت شواهد متوسط یا بالا نبود.
چه کسی و چه هنگام مراقبت‌ها را دریافت می‌کند: استراتژی‌های صف‌بندی و مراقبت‌های پیش از زایمان برای گروه‌هایی از مادران.
چه کسی ارائه دهنده مراقبت است: کارکنان غیر-حرفه‌ای بخش سلامت برای افرادی که هیپرتانسیون دارند، کارکنان غیر-حرفه‌ای بخش سلامت که خدمات مراقبتی را برای مادران و کودکان یا افراد مبتلا به بیماری‌های عفونی ارائه می‌دهند، کارکنان غیر-حرفه‌ای بخش سلامت که بسته‌های مراقبتی جامعه-محور (community‐based) نوزادان را ارائه می‌دهند، مراقبین حرفه‌ای سلامت برای مراقبت‌های مربوط به سقط جنین، حمایت اجتماعی برای زنان باردار در معرض خطر، مراقبت‌های مامایی برای زنان باردار، ارائه دهندگان غیر-متخصص بخش سلامت روان و نورولوژی و جایگزینی پزشک-پرستار (physician‐nurse substitution).
هماهنگی مراقبت: مسیرهای (pathways) بالینی بیمارستان، مدیریت موردی (case management) برای افرادی که HIV و ایدز دارند، ارتباطات تعاملی بین پزشکان سطح مراقبت‌های اولیه و متخصصین، برنامه‌ریزی ترخیص از بیمارستان، اضافه کردن یک سرویس به خدماتی که از قبل موجود است و مدل‌های یکپارچه ارائه دهنده خدمات، ارجاع از سطح مراقبت‌های اولیه به مراقبت‌های ثانویه، تریاژ با هدایت پزشک در برابر تریاژ با هدایت پرستار در بخش‌های اورژانس و تیم مامایی.
مکانی که مراقبت‌ها ارائه می‌شود: موسسات با حجم بالا (high‐volume institutions)، مراقبت‌های منزل-محور (با یا بدون تیم چند-رشته‌ای) برای افرادی که HIV و ایدز دارند، مدیران منزل-محور برای مالاریا، مراقبت در منزل برای کودکان مبتلا به وضعیت‌های فیزیکی حاد، مداخلات جامعه-محور برای اسهال کودکان و پنومونی، خدمات بهداشتی خارج از مرکز برای HIV و خدمات سلامت باروری برای جوانان و مراقبت‌های HIV غیر-متمرکز.
فناوری اطلاعات و ارتباطات: ارسال پیامک از طریق تلفن همراه برای بیماران مبتلا به ناخوشی‌های طولانی‌مدت، یادآوری با پیامک برای حضور در مراسم‌ها و مناسبات مراقبت سلامت، پیامک با تلفن همراه برای تشویق استفاده و پایبندی به درمان ضد-ویروسی، زنانی که یادداشت‌های موردی خودشان را در بارداری همراه دارند، مداخلات برای بهبود واکسیناسیون کودکان.
کیفیت و ایمنی سیستم‌های سلامت: حمایت از تصمیم‌ها با سیستم‌های اطلاعات بالینی برای افرادی که HIV/AIDS دارند.
مداخلات پیچیده (گنجاندن طبقه‌بندی‌های ارائه شده و خدمات دیگر سیستم‌های سلامت): مداخلات ارجاع اورژانس زایمانی
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.