پیشینه اطلاعات
کاتتر ادراری لولهای است که به منظور تخلیه ادرار از مثانه، از انتهای میزراه درون مثانه کار گذاشته میشود. کاتترهای ادراری، معمولا فقط برای چند روز لازم است، مثلا چند روز بعد از جراحی. با این حال یکسری شرایط پزشکی به درناژ طولانیمدت مثانه نیاز دارند. راههای مختلف زیادی برای مراقبت و نگهداری از کاتتری که طولانیمدت کار گذاشته شده است، وجود دارد. در این مرور، این روشهای مختلف را که به عنوان «سیاست»های مراقبت سلامت محسوب میشوند مورد بررسی قرار دادهایم. نمونهای از سیاستهایی که به تعویض کاتترهای ادراری طولانیمدت مربوط میشوند عبارتند از: زمان بین تعویض کاتترها، استفاده از آنتیبیوتیک حین تعویض، استفاده از محلولهای پاکسازی یا لوبریکانت حین تعویض، و پرسنل، محیط و تکنیکهای استفاده شده برای تعویض. این مرور به شناسایی اینکه کدام سیاستها در تعویض کاتترهای ادراری طولانیمدت در بهبود مراقبت از بیمار موثرتر است، کمک میکند.
یافتههای اصلی این مرور
این مرور نشان داد که در حال حاضر شواهد با کیفیت بالا جهت ارزیابی اثربخشی سیاستهای مختلف تعویض کاتترهای ادراری طولانیمدت کافی نیستند. فقط سه کارآزمایی بالینی تصادفیسازی شده با مجموع 107 شرکتکننده واجد شرایط بوده و وارد این مرور شدهاند.
این کارآزماییها به ارزیابی موارد زیر پرداخته بودند: الف) فواصل زمانی متفاوت برای تعویض کاتتر، ب) استفاده از آنتیبیوتیک جهت پیشگیری از عفونت و ج) استفاده از محلولهای پاکسازی مختلف. جهت اثبات اینکه تعویض کاتتر به صورت ماهیانه و نیز زمانی که یک دلیل بالینی برای آن وجود داشته باشد، در کاهش میزان باکتریهای ادراری موثرتر از تعویض کاتتر فقط هنگام وجود یک دلیل بالینی است، شواهد کافی وجود نداشت. همچنین شواهد کافی برای اینکه بگوییم استفاده از آنتیبیوتیکها هنگام تعویض کاتتر به منظور پیشگیری از بروز عفونت موثر است یا خیر و اینکه استفاده از آب برای پاکسازی حین تعویض کاتتر به اندازه محلول شوینده آنتیباکتریال موثر است یا خیر، وجود نداشت.
عوارض جانبی
هیچ یک از کارآزماییها هیچ گونه عارضه جانبی را در ارتباط با سیاستهای مورد نظر گزارش نکرده بودند.
محدودیتهای مرور
هر سه کارآزمایی وارد شده در این مرور بسیار کوچک و دارای نقصهای روششناسی بودند. بنابراین لازم است برای دادن پاسخ قطعی به سوال این پژوهش، کارآزماییهای جدیدی انجام شوند. شواهد این مرور تا 19 می 2016 بهروز است.
در حال حاضر، شواهد موجود جهت ارزیابی نقش سیاستهای مختلف مربوط به تعویض کاتترهای ادراری طولانیمدت بر پیامدهای بیماران کافی نیست. برای برخی از سیاستها در حال حاضر هیچ دادهای از کارآزمایی به دست نیامد، برخی از پیامدهای بسیار مهم اصلا مورد ارزیابی قرار نگرفتهاند، مثل رضایت بیمار، کیفیت زندگی، ترومای مجرای ادراری و پیامدهای اقتصادی. یک نیاز فوری به کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده دقیق و قوی جهت بررسی پیامدهای بالینی مهم با حفظ رعایت اصول و توصیههای بیانیه استانداردهای تلفیقی گزارشدهی کارآزماییها CONSORT وجود دارد.
جایگذاری طولانیمدت کاتتر غالبا در افرادی که دچار مشکلات مجاری ادراری تحتانی هستند، در خانه، بیمارستان و مراکز تخصصی مراقبت سلامت صورت میگیرد. عوارض بالقوه و عوارض جانبی فراوانی در استفاده طولانیمدت از کاتترها وجود دارد. تاثیر سیاستهای مراقبت سلامت مربوط به تعویض کاتترهای ادراری طولانیمدت بر پیامدهای بیماران مشخص نیست.
بررسی اثربخشی سیاستهای مختلف مربوط به تعویض کاتترهای ادراری طولانیمدت در بزرگسالان.
ما در پایگاه ثبت تخصصی کارآزماییهای گروه بیاختیاری در کاکرین (Cochrane Incontinence Specialised Trials Register) به جستوجو پرداختیم که شامل کارآزماییهایی از پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE؛ MEDLINE In-Process؛ MEDLINE در (Epub Ahead of Print) پيشاچاپ؛ CINAHL؛ ClinicalTrials.gov؛ WHO ICTRP و جستوجوی دستی مجلات و خلاصه مقالات کنفرانسها (جستوجو در تاریخ 19 می 2016)، و فهرست منابع مقالات مرتبط میشود.
تمامی کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده که به بررسی سیاستهای مربوط به تعویض کاتترهای ادراری طولانیمدت در بزرگسالان پرداخته باشند.
حداقل دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم به استخراج دادهها و ارزیابی خطر سوگیری (bias) در تمامی کارآزماییهای وارد شده پرداختند. کیفیت شواهد با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) مورد بررسی قرار گرفت. هرگونه ناهماهنگی از طریق تبادل نظر بین نویسندگان مرور یا اضافه کردن یک فرد سوم برطرف شد. درصورت نیاز به شفافسازی، با نویسندگان کارآزماییهای وارد شده تماس گرفتیم.
سه کارآزمایی معیارهای ورود را برای ورود به مطالعه داشتند که مجموعا 107 شرکتکننده داشته و در سه مرکز مراقبت سلامت مختلف به انجام رسیده بودند: یک مرکز نگهداری veterans administration ایالات متحده، یک خانه سالمندان در اسرائیل، و یک انجمن سرویس پرستاری در هنگکنگ. دادههای مربوط به این سه حوزه در دسترس بودند. Priefer و همکاران فواصل زمانی مختلف را بین تعویض کاتتر ارزیابی کردند (17 = n)؛ Firestein و همکاران استفاده از آنتیبیوتیک پروفیلاکسی را در زمان تعویض کاتتر مورد بررسی قرار داده بودند (70 = n)؛ و Cheung و همکاران دو نوع مختلف را از محلولهای پاک کننده با هم مقایسه کرده بودند (20 = n).
تمامی کارآزماییهای وارد شده کوچک و دارای توان آزمون ضعیفی بودند. گزارشات مربوط به این کارآزماییها ناکافی بوده و بنابراین قضاوت در مورد ارزیابی خطر سوگیری برای اکثر زمینهها در دو کارآزمایی مشخص نبود. شواهد اندکی وجود داشت که نشان میداد: الف) بروز UTI علامتدار در افرادی که کاتتر ادراری آنها هر دو ماه و هنگام وجود اندیکاسیون بالینی تعویض شده بود، کمتر از زمانی بود که فقط به علت اندیکاسیون بالینی کاتتر تعویض میشد (خطر نسبی (RR): 0.35؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.13 تا 0.95؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، ب) برای ارزیابی تاثیر آنتیبیوتیک پروفیلاکسی در کاهش کشت ادرار مثبت طی 7 روز (RR: 0.91؛ 95% CI؛ 0.79 تا 1.04)؛ عفونت (RR: 1.41؛ 95% CI؛ 0.55 تا 3.65)؛ یا مرگومیر (RR: 2.12؛ 95% CI؛ 0.20 تا 22.30؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) شواهد کافی وجود نداشت، ج) هیچ گونه تفاوتی که دارای اهمیت آماری باشد، در بروز باکتریوری بدون نشانه طی 7 روز بین افرادی که جهت پاکسازی به هنگام تعویض کاتتر برای آنها از آب یا محلول کلرهگزیدین استفاده شده بود، وجود نداشت (RR: 0.80؛ 95% CI؛ 0.42 تا 1.52). با این حال، هیچ یک از 16 شرکتکننده طی 14 روز دچار یک عفونت مجاری ادراری علامتدار وابسته به کاتتر (catheter-associated urinary tract infection; CAUTI) نشدند.
پیامدهای زیر برای تصمیمگیری حیاتی و نیز جدول «خلاصهای از یافتهها» در نظر گرفته شدند: الف) رضایت شرکتکنندگان، ب) کیفیت زندگی مختص این شرایط، ج) ترومای مجرای ادراری و د) تجزیهوتحلیل رسمی اقتصادی. هرچند هیچ یک از کارآزماییها این پیامدها را گزارش نکرده بودند.
هیچ یک از کارآزماییها مقایسههای زیر را انجام نداده بودند: الف) مقایسه تعویض کاتتر در برابر سیاستهای دیگری مثل شستوشو، ب) تعویض کاتتر در خانه در برابر تعویض آن در مراکز بالینی، ج) استفاده از تکنیکهای تمیز کننده در برابر ضد-عفونی هنگام تعویض کاتتر، د) استفاده از لوبریکانت A در برابر لوبریکانت B یا عدم استفاده از لوبریکانت، و) پروسیجر تعویض کاتتر توسط خود شخص در برابر تعویض آن توسط مراقب یا متخصص سلامت.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.