ما شواهد حاصل از مرورهای کاکرین را در مورد تاثیرات تکنیک‌های پاکسازی راه‌های هوایی در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک بررسی کردیم.
پیشینه
فیبروز سیستیک یک وضعیت ژنتیکی محدود کننده زندگی است که بر سیستم‌های تنفسی و گوارشی تاثیر می‌گذارد. افراد مبتلا به فیبروز سیستیک مخاط ضخیمی تولید می‌کنند که در ریه‌ها تشکیل شده و منجر به عفونت‌ها و التهاب می‌شود و در نهایت به بدتر شدن عملکرد ریه می‌انجامد. افراد مبتلا به فیبروز سیستیک برای پاکسازی ریه خود از مخاط، روزانه از تکنیک‌های پاکسازی راه‌های هوایی استفاده می‌کنند. تکنیک‌های مختلفی برای پاکسازی راه‌های هوایی وجود دارد، که از لحاظ نیاز به کمک یا تجهیزات و هزینه‌ها متفاوت هستند. تکنیک‌های پاکسازی راه‌های هوایی انتخاب وارد شده در این بررسی اجمالی عبارتند از: فیزیوتراپی مرسوم قفسه سینه، تکنیک‌های تنفسی مختلف (تکنیک سیکل فعال تنفسی، درناژ اتوژنیک)، دستگاه‌هایی که فشار مثبت (درمان فشار مثبت بازدمی (positive expiratory pressure; PEP) یا درمان PEP با فشار بالا) یا لرزش (دستگاه‌های در حال نوسان) را برای حرکت مخاط ایجاد می‌کنند، و ورزش.
این وضعیت پیشرونده است و چون عملکرد ریه در آن بدتر می‌شود، ممکن است تکنیک‌های پاکسازی راه هوایی کافی نباشند. ممکن است در نظر گرفتن سایر روش‌های درمانی، مانند سالین هیپرتونیک (hypertonic saline) یا دورناز آلفا (dornase alfa)، به همراه تکنیک‌های پاکسازی راه‌های هوایی مفید باشد. این درمان‌های اضافی در این بررسی اجمالی پوشش داده نمی‌شوند.
تاریخ جست‌وجو
شواهد تا تاریخ زیر به‌روز است: 29 نوامبر 2018.
ویژگی‌های مطالعه
این بررسی اجمالی شامل شش مرور کاکرین بود. یک مرور هر نوعی را از فیزیوتراپی قفسه سینه (فیزیوتراپی مرسوم قفسه سینه، PEP درمانی، PEP درمانی با فشار بالا، سیکل فعال تنفسی، درناژ اتوژنیک، ورزش، دستگاه لرزشی (ارتعاشی)) با عدم استفاده از فیزیوتراپی قفسه سینه یا سرفه به تنهایی مقایسه کرد. پنج مرور باقیمانده شامل مقایسه‌های سر-به-سر تکنیک‌های مختلف پاکسازی راه‌های هوایی بود، بنابراین این پنج مرور اغلب با یکدیگر هم‌پوشانی داشتند.
نتایج کلیدی
دراین بررسی اجمالی، ما شواهد متوسطی را یافتیم که نشان دادند PEP درمانی و دستگاه‌های لرزشی (ارتعاشی) تاثیر مشابهی بر عملکرد ریه (حجم بازدمی اجباری در یک ثانیه (forced expiratory volume in one second; FEV1) پس از شش ماه درمان دارند. ما قادر به نتیجه‌گیری‌های قطعی برای تمام مقایسه‌های دیگر از لحاظ FEV1 نیستیم زیرا شواهد در حال حاضر فاقد کیفیت هستند. هم‌چنین، ما قادر به نتیجه‌گیری‌های قطعی برای سایر معیارهای پیامد مانند ترجیح فردی و کیفیت زندگی نیستیم. آسیب‌هایی، مانند ریفلاکس اسید، ریه‌های کلاپس شده، سرفه خونی، یا کاهش اکسیژن، به ندرت در کارآزمایی‌های اصلی ذکر شدند. شواهدی وجود ندارد تا بر اساس آنها مشخص شود که درمان پاکسازی خاص راه‌های هوایی خطرناک‌تر از سایر درمان‌ها است یا خیر.
کیفیت شواهد
همه مرورها به خوبی انجام شدند. با این حال، کارآزمایی‌های مجزا که در این مرورها وارد شدند، اغلب اطلاعات دقیق کافی گزارش نکردند تا ما بتوانیم کیفیت کارآزمایی را به درستی تعیین کنیم. بسیاری از کارآزمایی‌ها اطلاعات کافی را درباره معیارهای پیامد گزارش نکردند؛ مشخص نیست که چگونه این اطلاعات ازدست‌رفته بر نتایج تاثیر می‌گذارند. شواهد مربوط به عملکرد ریه را هنگام مقایسه PEP با دستگاه‌های لرزشی (ارتعاشی) در حد متوسط رتبه‌بندی کردیم، اما کیفیت شواهد مربوط به مقایسه تکنیک‌های مختلف پاکسازی راه‌های هوایی برای سایر پیامدها، مانند ترجیح فردی و کیفیت زندگی پائین یا بسیار پائین بود. کارآزمایی‌های طولانی‌مدت، با کیفیت بالا (که در آن شرکت‌کنندگان به صورت تصادفی در داخل گروه‌ها قرار داده می‌شوند) مورد نیاز هستند تا تکنیک‌های مختلف پاکسازی راه‌های هوایی را در میان افراد مبتلا به CF مقایسه کنند.
شواهد اندکی برای حمایت از استفاده از یک تکنیک پاکسازی راه‌های هوایی بر تکنیک دیگر وجود دارد. افرادی که مبتلا به فیبروز سیستیک هستند باید تکنیک پاکسازی راه‌های هوایی انتخاب کنند که پس از در نظر گرفتن راحتی، سهولت، انعطاف‌پذیری، عملی بودن، هزینه، یا برخی عوامل دیگر، نیازهای آنها را بهتر برآورده می‌کند. انجام کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده طولانی‌مدت و با کیفیت بالای بیش‌تری برای مقایسه تکنیک‌های پاکسازی راه‌های هوایی در میان افراد مبتلا به فیبروز سیستیک ضروری هستند.
فیبروز سیستیک یک وضعیت ژنتیکی محدود کننده زندگی است که در آن مخاط ضخیم در ریه‌ها ساخته می‌شود و منجر به عفونت، التهاب و در نهایت، بدتر شدن عملکرد ریه می‌شود. برای پاکسازی ریه افراد مبتلا به فیبروز سیستیک از مخاط، آنها روزانه از تکنیک‌های پاکسازی راه‌های هوایی استفاده می‌کنند. تکنیک‌های مختلفی برای پاکسازی راه‌های هوایی وجود دارد، که از لحاظ نیاز به کمک یا تجهیزات و هزینه‌ها متفاوت هستند.
خلاصه‌سازی شواهد حاصل از مرورهای کاکرین درباره اثربخشی و ایمنی تکنیک‌های مختلف پاکسازی راه‌های هوایی در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک.
برای این بررسی اجمالی، ما مرورهای کاکرین را از کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی یا شبه-تصادفی‌سازی و کنترل شده (از جمله کارآزمایی‌های متقاطع) وارد کردیم که یک تکنیک پاکسازی راه‌های هوایی را (فیزیوتراپی مرسوم قفسه سینه، درمان فشار مثبت بازدمی (positive expiratory pressure; PEP)، PEP درمانی با فشار بالا، سیکل فعال تکنیک‌های تنفسی، درناژ اتوژنیک، دستگاه‌های در حال ارتعاش راه‌های هوایی، دستگاه‌های اکسترنال فشرده‌سازی قفسه سینه با فرکانس بالا و ورزش) در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک مورد بررسی قرار دادند.
در 29 نوامبر 2018 بانک اطلاعاتی مرورهای نظام‌مند کاکرین را جست‌وجو کردیم.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم واجد شرایط بودن مرورها را ارزیابی کردند. یک نویسنده مرور داده‌ها را از مرورهای وارد شده استخراج کرده و نویسنده دوم دقت داده‌ها کنترل کرد. دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم کیفیت مرورها را با استفاده از ابزار ROBIS درجه‌بندی کردند. ما از رویکرد درجه‌بندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) برای ارزیابی قدرت کلی شواهد برای هر پیامد اولیه استفاده کردیم (حجم بازدمی اجباری در یک ثانیه (forced expiratory volume in one second; FEV1)، ترجیح فردی و کیفیت زندگی).
شش مرور کاکرین را وارد کردیم، یک مرور از آنها هر نوع فیزیوتراپی قفسه سینه را با عدم استفاده از فیزیوتراپی قفسه سینه یا سرفه به تنهایی مقایسه کرد و پنج مرور باقیمانده مقایسه‌های سر-به-سر (head‐to‐head) را از تکنیک‌های مختلف پاکسازی راه‌های هوایی وارد کردند. تمام مرورها در معرض خطر پائین سوگیری (bias) در نظر گرفته شدند. با این حال، کارآزمایی‌های مجزا که به این مرورها وارد شدند، اغلب اطلاعات کافی را برای ارزیابی مناسب خطر سوگیری گزارش نکردند. بسیاری از کارآزمایی‌ها به اندازه کافی معیارهای پیامد را گزارش نکردند و در معرض خطر بالای سوگیری گزارش‌دهی قرار داشتند.
ما قادر به انجام نتیجه‌گیری‌های قطعی برای مقایسه‌های تکنیک‌های پاکسازی راه‌های هوایی از لحاظ FEV1 نیستیم، به جز گزارش‌دهی عدم تفاوت بین PEP درمانی و دستگاه‌های ارتعاشی بعد از شش ماه درمان، که تفاوت میانگین (MD) معادل 1.43-% پیش‌بینی شد (95% فاصله اطمینان (CI): 5.72- تا 2.87)؛ کیفیت مجموعه شواهد به دست آمده در حد متوسط درجه‌بندی شد. کیفیت مجموعه شواهد که تکنیک‌های مختلف پاکسازی راه‌های هوایی را برای پیامدهای دیگر مقایسه کردند، پائین یا بسیار پائین بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.