پیشینه
زخم پا مشکل عمده افراد مبتلا به دیابت بوده و علت اصلی بستری شدن در بیمارستان و آمپوتاسیون عضو محسوب می‌شود. با وجود انواع فعلی استراتژی‌های موجود برای درمان زخم‌های پا در افراد مبتلا به دیابت، همه زخم‌ها به طور کامل التیام نمی‌یابند. درمان‌های دیگری همراه با پیوندهای پوست و محصولات جایگزین بافت برای کمک به بسته شدن کامل زخم‌ها توسعه یافته‌اند.
سوال مطالعه مروری
مزایا و مضرات پیوندهای پوست و جایگزینی بافت برای درمان زخم‌های پا در افراد مبتلا به دیابت چیست؟
آنچه ما به دست آوردیم
سیزده مطالعه تصادفی‌سازی شده را وارد کردیم که دو نوع پیوند پوست یا جایگزینی بافت را با مراقبت استاندارد مقایسه کرده و چهار مطالعه تصادفی‌سازی که دو نوع پیوند یا جایگزینی بافت را با یکدیگر مقایسه کردند. در مجموع 1655 بیمار در این هفده کارآزمایی تصادفی‌سازی شدند. خطر سوگیری (bias) میان مطالعات متغیر بود. بزرگ‌ترین اشکالات، شامل عدم کورسازی کردن (یعنی بیماران و محققان از اینکه چه کسی درمان آزمایشی را دریافت می‌کرد و چه کسی درمان استاندارد را، اطلاع داشتند)، دخالت صنعت و احتمال کم انتشار مطالعاتی بود که در مقیاس کوچک انجام شده و نتایج «منفی» را گزارش کردند. نرخ عوارض جانبی (آسیب به علت درمان) به میزان زیادی بین مطالعات، متفاوت بود.
نتیجه‌گیری
بر اساس هفده مطالعه‌ای که در این مرور وارد شدند، پیوندهای پوست و جایگزین‌های بافت، که علاوه بر مراقبت استاندارد مورد استفاده قرار گرفتند، نرخ التیام زخم‌های پا را افزایش داده و در مقایسه با درمان استاندارد به تنهایی منجر به آمپوتاسیون عضو کمتری در افراد مبتلا به دیابت شدند. با این حال، شواهدی از اثربخشی طولانی-مدت وجود ندارد و هزینه-اثربخشی آن نامطمئن است شواهد کافی برای اینکه بتوانیم یک نوع خاص از پیوند پوست یا جایگزین بافت را توصیه کنیم، وجود ندارد.
این خلاصه به زبان ساده تا 9 اپریل 2015 به‌روز است.
بر اساس مطالعاتی که در این مرور وارد شدند، تاثیر کلی درمان با پیوندهای پوست و جایگزین‌های بافت مورد استفاده علاوه بر مراقبت استاندارد، افزایش نرخ التیام زخم‌های پا و آمپوتاسیون عضو کمتری را در افراد مبتلا به دیابت در مقایسه با درمان استاندارد به تنهایی نشان داد. با این حال، اطلاعات موجود ما برای نتیجه‌گیری در مورد اثربخشی انواع مختلف پیوند پوست یا درمان‌های جایگزین بافت ناکافی بود. علاوه بر این، شواهدی درباره اثربخشی طولانی-مدت وجود ندارد و هزینه-اثربخشی آن نامطمئن است.
زخم پا یک مشکل عمده در افراد مبتلا به دیابت بوده و علت اصلی بستری شدن در بیمارستان و آمپوتاسیون عضو را تشکیل می‌دهد. پیوندهای پوست و جایگزین‌های بافت می‌توانند برای بازسازی نقص‌های پوستی در افراد مبتلا به زخم‌های پای دیابتی، علاوه بر فراهم کردن مراقبت استاندارد برای آنها، مورد استفاده قرار گیرند. جایگزین‌های پوست می‌توانند شامل پوست به دست آمده از طریق مهندسی پزشکی یا مصنوعی، اتوگرافت (autografts) (گرفته شده از بیمار)، آلوگرافت (allografts) (گرفته شده از فرد دیگر) یا زنوگرافت (xenografts) (گرفته شده از حیوانات) باشد.
تعیین مزایا و مضرات پیوند پوست و جایگزین بافت برای درمان زخم‌های پا در افراد مبتلا به دیابت.
در ماه اپریل 2015 ما منابع زیر را جست‌وجو کردیم: پایگاه ثبت تخصصی گروه زخم‌ها در کاکرین (Cochrane Wounds Specialised Register)، پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL) (کتابخانه کاکرین (The Cochrane Library))؛ Ovid MEDLINE؛ Ovid MEDLINE (استنادات نمایه نشده در حال انجام و سایر استنادات نمایه نشده)؛ Ovid EMBASE و EBSCO CINAHL. هم‌چنین پایگاه‌های ثبت کارآزمایی بالینی را برای شناسایی مطالعات در حال انجام جست‌وجو کردیم. محدودیتی از نظر زبان، تاریخ انتشار یا محیط اجرای مطالعه به کار نبردیم.
کارآزمایی‌های بالینی تصادفی‌سازی شده (randomised clinical trials; RCTs) درباره پیوندهای پوست یا جایگزین‌های بافت برای درمان زخم‌های پا در افراد مبتلا به دیابت.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم داده‌ها را استخراج و کیفیت مطالعات وارد شده را ارزیابی کردند.
ما هفده مطالعه را با مجموع 1655 شرکت‌کننده تصادفی‌سازی شده در این مرور وارد کردیم. خطر سوگیری (bias) میان مطالعات متغیر بود. کورسازی شرکت‌کنندگان، کارکنان و ارزیابی پیامد در بسیاری از کارآزمایی‌ها به دلیل تفاوت‌های آشکار میان درمان‌ها امکان‌پذیر نبود. ممکن است فقدان کورسازی ارزیاب پیامد، زمانی که التیام زخم ارزیابی می‌شود، باعث به وجود آمدن سوگیری تشخیص شده باشد. با این حال، پیشگیری از سوگیری تشخیص احتمالی، با توجه به ماهیت محصولات جایگزین پوست که ما ارزیابی کردیم و این واقعیت که آنها به راحتی قابل تشخیص هستند، دشوار است. به طور خیره‌کننده‌ای، تقریبا تمام مطالعات (15/17) مشارکت صنعت را گزارش کردند؛ حداقل یکی از نویسندگان به یک سازمان تجاری مرتبط بود یا مطالعه توسط یک سازمان تجاری حمایت مالی شده بود. علاوه بر این، نمودار قیفی (funnel plot) برای ارزیابی خطر سوگیری، نامتقارن به نظر می‌رسید که نشان می‌دهد مطالعات کوچک با نتایج «منفی» با احتمال کمتری منتشر می‌شوند.
سیزده مطالعه از مطالعاتی که در این مرور انتخاب شدند، پیوند پوست یا جایگزین بافت را با مراقبت استاندارد مقایسه کردند. چهار مطالعه، دو پیوند یا جایگزین بافت را با یکدیگر مقایسه کردند. هنگامی که ما نتایج حاصل از تمام مطالعات مجزا را با یکدیگر تجمیع کردیم، پیوندهای پوست و محصولات جایگزین بافت، که در کارآزمایی‌ها استفاده شده بود، نرخ التیام زخم‌های پا را در بیماران مبتلا به دیابت در مقایسه با مراقبت استاندارد افزایش داد (خطر نسبی (RR): 1.55؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.30 تا 1.85؛ شواهد با کیفیت پائین). با این حال، قدرت تاثیر، بسته به محصول خاصی که مورد استفاده قرار گرفت، متغیر بود (به عنوان مثال: ®EpiFix؛ RR: 11.08؛ 95% CI؛ 1.69 تا 72.82 و ®OrCel؛ RR: 1.75؛ 95% CI؛ 0.61 تا 5.05). بر اساس چهار مطالعه وارد شده که به طور مستقیم دو محصول را مقایسه کردند، هیچ نوع خاصی از پیوند پوست یا جایگزین بافت نسبت به نوع دیگر پیوند پوست یا جایگزین بافت، تاثیر بالاتری در التیام زخم نشان نداد.
شانزده مطالعه از مطالعات وارد شده عوارض جانبی را به شیوه‌های مختلف گزارش کردند. هیچ مطالعه‌ای تفاوتی با اهمیت آماری در وقوع عوارض جانبی بین مداخله و گروه کنترل گزارش نکرد.
در کل، فقط دو مورد از مطالعات وارد شده، بروز آمپوتاسیون عضو پائین‌تری را گزارش کردند. زمانی که ما نتایج این دو مطالعه را ترکیب کردیم، در گروه آزمایش در مقایسه با گروه مراقبت استاندارد آمپوتاسیون عضو کمتری را مشاهده کردیم، اگر چه کاهش خطر مطلق (absolute risk) آمپوتاسیون عضو کم بود: (RR: 0.43؛ 95% CI؛ 0.23 تا 0.81؛ تفاوت خطر (RD): 0.06-؛ 95% CI؛ 0.10- تا 0.01-؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.