پیشینه کودکان نارس یا کم-وزن هنگام تولد، ممکن است به دلایلی ترانسفیوژنهای خون دریافت کنند. برای مثال، گاهی نمیتوانند به خوبی خون بسازند، این کودکان ممکن است برای کنترل وضعیتشان، نیاز به تستهای خونی زیادی داشته باشند، یا اگر به طور وخیمی بیمار شوند، به تزریق خون اضافهای نیاز پیدا میکنند.
مطالعات در مورد کودکان بزرگتر و بزرگسالان نشان داده که فرایند شستن سلولهای خونی پیش از ترانسفیوژن، پیامدهای طولانی-مدتتر و کوتاه-مدت را بهبود میبخشد. شستن خون تقریبا تمامی پروتئینهای پلاسما و گلبولهای سفید را از بین میبرد، که ممکن است عوارض جانبی ترانسفیوژن خون را کاهش دهد. میخواهیم بدانیم که در کودکان نارس نیز این تاثیرات مثبت وجود دارد یا خیر.
سوال مطالعه مروری: میخواهیم بدانیم که شستن سلولهای خونی پیش از ترانسفیوژن خون، شانس بیماری را که ممکن است در کودکان نارس رخ دهد، کاهش میدهد یا خیر. برخی از پیامدهایی که نگاهی به آنها انداختیم مشکلاتی بود که چشمها (رتینوپاتی پرهماچوریتی)، ریهها (بیماری مزمن ریه) و مغز (کیستها یا هموراژی داخل بطنی) را درگیر میکند و مشکلات طولانی-مدتی در رشد و تکامل به وجود میآورد. همچنین میخواهیم پیامدهای دیگری مثل مدت اقامت در بیمارستان و واکنشهای حاد ترانسفیوژنی را مورد توجه قرار دهیم.
نتایج کلیدی: در این مرور تنها یک مطالعه گردآوری شد که تاثیرات شستن سلولهای خونی پیش از ترانسفیوژن را در کودکان نارس بررسی میکرد. این مطالعه شامل تعداد کمی کودک میشود. پیامدهای مطالعه گزارش شده که با مرور ما مرتبط بودند شامل مورتالیتی، مدت زمان ونتیلاسیون مکانیکی و طول دوره بستری اولیه بود. نتایج تمامی این پیامدها بسیار نامطمئن بود. شستن سلولهای خونی ممکن است کمک کننده یا خطرناک باشد ولی نمیتوانیم در حال حاضر این موضوع را مشخص کنیم.
کیفیت شواهد بر اساس شواهد موجود نمیتوان در مورد اینکه شستن خون میتواند برای کودکان نارس مفید باشد یا خیر، نتیجهگیری کرد. در حال حاضر، هیچ شواهد قوی از اینکه شستن خون میتواند تفاوتی در پیامدهای کودکان نارس به وجود آورد یا خیر، وجود ندارد.
تنها یک مطالعه شناسایی کردیم. نتایج حاصل از این مطالعه، سطح بالایی از عدم-قطعیت را نشان داد، به دلیل اینکه فواصل اطمینان با بهبود زیاد یا خطر جدی ایجاد شده با مداخله همسو و سازگار بود. در نتیجه، شواهد کافی برای پشتیبانی یا رد استفاده از RBCهای شسته شده برای پیشگیری از ایجاد مورتالیتی و موربیدیتیهای مهم نوزادان وجود ندارد. انجام کارآزماییهای بالینی بیشتری برای بررسی تاثیرات بالقوه شستن قبل از ترانسفیوژن RBCها بر پیامدهای طولانی-مدت و کوتاه-مدت برای نوزادان نارس یا کم-وزن هنگام تولد یا هر دو مورد نیاز است.
نوزادانی که نارس به دنیا میآیند، حین بستری، چندین بار ترانسفیوژن (transfusion) گلبول قرمز خون (red blood cell; RBC) دریافت میکنند. اما میدانیم که ترانسفیوژن RBC در این جمعیت بیمار آسیبپذیر عوارض جانبی بالقوهای دارد. اصلاح RBCها قبل از ترانسفیوژن، یعنی شستن با سالین 0.9%، میتواند این عوارض جانبی را کاهش داده، نرخ مورتالیتی و موربیدیتی را در نوزادان نارس کم کند و پیامدها را برای این گروه پُر-خطر بهبود بخشد.
تعیین اینکه شستن RBCها قبل از ترانسفیوژن، میتواند از مورتالیتی و موربیدیتی در نوزادان نارس پیشگیری کند یا خیر.
از استراتژی جستوجو استاندارد گروه مرور نوزادان در کاکرین (Cochrane Neonatal Review Group) به جهت جستوجوی پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ شماره 7، 2015)؛ MEDLINE از طریق PubMed (در 31 جولای 2015)؛ EMBASE (در 31 جولای 2015) و CINAHL (در 31 جولای 2015) استفاده کردیم. همچنین بانکهای اطلاعاتی کارآزماییهای بالینی، خلاصه مقالات کنفرانسها، و فهرست منابع مقالات بازیابی شده را برای یافتن کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده و کارآزماییهای شبه-تصادفیسازی شده جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی شده، خوشهای تصادفیسازی شده و کارآزماییهای شبه-تصادفیسازی و کنترل شده شامل نوزادان نارس (تولد زودتر از 32 هفته بارداری) یا نوزادان بسیار کم-وزن هنگام تولد (کمتر از 1500 گرم) یا هر دو که یک بار یا بیشتر ترانسفیوژن RBC شسته شده دریافت کردند را وارد مرور کردیم.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم، واجد شرایط بودن کارآزماییها را بررسی کردند. در جستوجوی اولیه چهار مطالعه شناسایی کردیم. بعد از مرور بیشتر مطالعات با متن کامل، یک مطالعه که مناسب معیار انتخاب باشد، پیدا کردیم.
تنها یک مطالعه با 21 نوزاد برای آنالیز این مرور وارد کردیم و مورتالیتی به هر علتی حین بستری در بیمارستان، مدت اقامت در بخش مراقبتهای ویژه (NICU) و مدت ونتیلاسیون مکانیکی (بر حسب روز) را گزارش کردیم. هیچ تفاوت چشمگیری در مورتالیتی بین RBCهای شسته شده در برابر شسته نشده برای گروههای ترانسفیوژن وجود نداشت (خطر نسبی (RR): 1.63؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.28 تا 9.36؛ تفاوت خطر (RD): 0.10؛ 95% CI؛ 0.26- تا 0.45). هیچ تفاوت چشمگیری در مدت اقامت در NICU بین RBC شسته شده در برابر شسته نشده برای گروههای ترانسفیوژن (تفاوت میانگین (MD): 25 روز؛ 95% CI؛ 21.15- تا 71.15) یا مدت ونتیلاسیون مکانیکی بین RBCهای شسته شده در برابر شسته نشده برای گروههای ترانسفیوژن وجود نداشت (MD: 9.60 روز؛ 95% CI؛ 1.90- تا 21.10).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.