هدف این مطالعه مروری چیست؟
پی بردن به این موضوع که کنترل مگسها میتواند از اسهال در کودکان زیر پنج سال پیشگیری کند یا خیر.
پیامهای کلیدی
نتایج این مرور محدود هستند، زیرا ما فقط یک مطالعه تکی را وارد کردیم که نشان داد کنترل مگس از طریق اسپریهای حشرهکش ممکن است اسهال را در کودکان در طول «فصلهای مگس»، زمانی که مگسها و بروز اسهال در اوج هستند، کاهش دهد. انجام پژوهش بیشتری در مورد تاثیرات آنها در دیگر شرایط و همچنین پژوهش در مورد روشهای کنترل مگس، روشهای اجرا، تاثیرات، هزینهها و مقبولیت آنها مورد نیاز است.
در این مرور چه موضوعی بررسی شد؟
اسهال علت شایع مرگومیر در کشورهای فقیر است. اگر چه ما میدانیم که مگسها عوامل منجر به اسهال را منتقل میکنند، تاثیر برنامههای کنترل مگس، بخشی از اغلب برنامههای ارتقاء سلامت نیست.
محققان کاکرین تا 24 می 2018 به جستوجوی مطالعات موجود پرداخته و یک مطالعه را وارد کردند (491 کودک زیر پنج سال). این مطالعه در هشت روستا در پاکستان انجام شد و تاثیرات اسپریهای حشرهکش و تلههای طعمهای مگس را در جمعیت مگسها، و میزان بروز اسهال را در کودکان مورد بررسی قرار داد.
نتایج اصلی این مطالعه مروری چه هستند؟
اسپری حشرهکش تقریبا مگسها را از بین برد و 23% کاهش در اسهال کودکان ساکن در روستاهای اسپری شده در مقایسه با روستاهای اسپری نشده وجود داشت. این به خاطر تاثیر بر بروز اسهال در طول فصلهای مگس بود اما نه در فصل غیر-مگس (شواهد با قطعیت پائین). تلههای طعمهای مگس ممکن است در کنترل مگسها و اسهال در مقایسه با روستاهای بدون تلههای مگس ناکارآمد باشند (شواهد با قطعیت پائین).
این مطالعه مروری چقدر بهروز است؟
نویسندگان این مرور به جستوجوی مطالعات موجود تا 24 می 2018 پرداختند.
این کارآزمایی، که در محیطی انجام شد که در آن قلههای فصلی آشکاری در تعداد مگس و اسهال مرتبط با آن وجود داشت، نشان میدهد که اسپریهای حشرهکش ممکن است اسهال را در کودکان کاهش دهند. انجام پژوهش بیشتری در مورد اینکه این یافته برای سایر محیطها قابل استفاده است یا خیر و همچنین کار روی سایر روشهای کنترل مگس، تاثیرات آنها، عملی بودن، هزینهها و قابلیت پذیرش آنها، مورد نیاز است.
هر ساله بیماری اسهال باعث مرگ میلیونها کودک میشود. اگرچه نقش مگسها به عنوان عامل انتقال اسهال عفونی مشخص شده، کنترل مگس بهعنوان رویکردی برای کاهش اسهال دوران کودکی ذکر نشده است. از لحاظ تئوری، کنترل مگس برای کاهش بروز اسهال میتواند با مداخله در چهار سطح مختلف به دست آید: کاهش یا از بین بردن مکانهای تولید مثل مگس؛ کاهش منابعی که باعث جذب مگس خانگی میشوند؛ پیشگیری از تماس بین مگسها و ارگانیسمهای ایجاد کننده بیماری؛ و حفاظت افراد، غذا و ظروف غذا از تماس با مگسها.
ارزیابی تاثیر اقدامات مختلف کنترل مگس خانگی در بروز اسهال و موربیدیتی و مورتالیتی مرتبط با آن در کودکان زیر پنج سال.
ما بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی را از جمله پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL) در کتابخانه کاکرین؛ MEDLINE؛ Embase؛ CINAHL؛ و LILACS از ابتدای بانک اطلاعاتی تا 24 می 2018 جستوجو کردیم. همچنین پایگاههای ثبت کارآزمایی را برای یافتن منابع علمی خاکستری مرتبط و کارآزماییهای در حال انجام مورد بررسی قرار دادیم. منابع مطالعات و مرورهای شناسایی شده را کنترل کردیم. ما هیچ فیلتری را برای زبان، وضعیت انتشار (منتشر شده، منتشر نشده، در مطبوعات و در حال انجام)، یا تاریخ انتشار اعمال نکردیم.
ما به دنبال وارد کردن کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs)، شبه-RCTها و مطالعات کنترل شده قبل-و-بعد بودیم که تاثیر کنترل مگس را بر اسهال در کودکان زیر پنج سال مورد بررسی قرار داده بودند.
دو نویسنده مرور دادهها را استخراج کرده و بهطور مستقل از هم خطر سوگیری (bias) را در مطالعه وارد شده ارزیابی کردند. برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر، در صورت لزوم، به دنبال تماس با نویسندگان مطالعه بودیم. قطعیت شواهد را با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کردیم.
ما یک RCT-خوشهای (491 شرکتکننده) انجام شده را در پاکستان وارد کردیم که اسپری حشرهکش را در دو سال اول و تلههای طعمهای مگس را در سال سوم ارزیابی کرد. اسپری حشرهکش در گروه مداخله در طول چهار ماه از سالی که هم مگسها و هم موارد اسهال شایعتر بود، جمعیت مگس (شاخص خانه) را کاهش داد اما در زمانهای دیگر کاهش نداد. بهطور میانگین، این موضوع با کاهش بروز اسهال در سال نخست (میانگین اپیزودها به ازای هر کودک - سال در گروه مداخله 6.3 در حالیکه در گروه کنترل 7.1 بود) و دومین سال مداخله (میانگین اپیزودها به ازای هر کودک - سال در گروه مداخله 4.4 در حالیکه در گروه کنترل 6.5 بود (نسبت میزان (RaR): 0.77؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.67 تا 0.89؛ شواهد با قطعیت پائین) همراه بود. در سومین سال مداخله، تلههای طعمهای مگس، تاثیری را بر جمعیت مگس یا بر بروز اسهال نشان ندادند (RaR: 1.15؛ 95% CI؛ 0.90 تا 1.47؛ شواهد با قطعیت پائین).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.