موضوع چیست؟
کودک گاهی ممکن است بیش از حد انتظار رشد کند و در زمان زایمان با وزن بالایی متولد شود. وقتی در زمان بارداری به رشد بیش از حد کودک مشکوک شوند، مادر میتواند تحت مراقبتها و تستهای پیش از زایمان بیشتری قرار گیرد تا سلامت او و کودک در حال رشد به دقت ارزیابی شود.
چرا این موضوع مهم است؟
تستها میتوانند هر گونه علائم ضعف وضعیت جسمانی کودک، یا ایجاد عوارض را در مادر تشخیص دهند. فراوانی و ترکیب این تستها بر مبنای پروتکلها و دستورالعملهای مناطق مختلف متفاوت است. انواع مختلفی از تستها ممکن است روی جنین صورت گیرد، شامل: شمارش حرکات جنین، ارزیابی ضربان قلب جنین (کاردیوتوکوگرافی (cardiotochogeraphy))، سنجش غلظت قند خون مادر، استفاده از اولتراسوند برای اسکن رشد جنین یا اولتراسوند داپلر برای بررسی وضعیت عروقی جنین و سنجش حجم مایع اطراف جنین.
کودکان درشت هم برای مادر و هم خود خطرات احتمالی را از جمله مرگومیر داخل رحمی جنین و مردهزایی افزایش میدهند. هنگام تولد چنین کودکی، بروز سطح پائین اکسیژن، دیستوشی شانه، آسیبهای عصبی، شکستگی استخوانی، سطوح پائین قند خون و نیاز به ارجاع به واحد مراقبتهای ویژه نوزادان برای آنها پُر-خطر است. از عوارض مادری میتوان به زایمان طولانی، نیاز به انجام جراحی نظیر زایمان سزارین برای به دنیا آمدن نوزاد، ترومای پرینه، خونریزی پس از زایمان و پارگی رحم اشاره کرد.
مشاوره در مورد رژیم غذایی مادر، اصلاح سبک زندگی و پایش قند خون و کنترل سطح آن با کمک انسولین در مادران مبتلا به دیابت یا دیابت بارداری، از جمله مداخلاتی هستند که سرعت رشد جنین را کم میکنند و در بهبود پیامدهای سلامت در مادر و جنین موثرند.
ما چه شواهدی به دست آوردیم؟
ما جستوجوی خود را در 10 آگوست 2015 انجام دادیم اما هیچ کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شدهای نیافتیم که تاثیر انجام تستهای بیشتر را بر پیامدهای سلامت در مادران باردار با جنین دارای رشد بیش از حد بعد از هفته 20 بارداری سنجیده باشد.
این یافتهها چه معنایی دارند؟
برای ارائه راهکار عملی در این حوزه، کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده بیشتری لازم است تا مشخص کند که انجام تست و مراقبتهای بیشتر در بارداریهایی که کودک، درشت شناسایی شده، بر پیامدهای سلامت مادر و کودک موثرند یا خیر. همچنین شناسایی و ارزیابی هرگونه هزینه یا عارضه احتمالی این تستها، مراقبت و نظارتهای اضافی مهم است، چرا که شناسایی کودکان با رشد بیش از حد در یک بارداری، میتواند موجب نگرانی بیمورد مادر و انجام اقدامات و مداخلات غیر-ضروری، نظیر القای زایمان یا انجام زایمان سزارین شود.
هیچ کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده، که به ارزیابی شیوههای مختلف تحت نظر داشتن جنین پیش از زایمان، بر پیامدهای سلامت مادر و کودک، در بارداریهایی با جنین مشکوک به LGA پرداخته باشد، نیافتیم.
بسیار از کشورها در چند دهه گذشته با افزایش شیوع LGA در کودکان مواجه بودهاند. به همین دلیل، برای ارائه دستورالعملهای عملی و بهبود پیامدهای سلامت در مادر و شیر خوار، باید پژوهشی پیرامون شیوههای مختلف تحت نظر داشتن جنین مشکوک به LGA پیش از زایمان صورت گیرد. خصوصا باید کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده با هدف تحقیق روی سودمندی ارزشیابی متوالی جنین مشکوک به LGA، در کلینیکهای مراقبت پیش از زایمان و با استفاده از اولتراسوند (شامل حجم مایع و مارکرهای چاقی جنین) و ارزیابی تاثیر احتمالی این شیوههای مراقبتی روی پیامدهای سلامت، صورت گیرند. به علاوه از آنجا که شناسایی هر مورد جنین مشکوک به LGA، میتواند موجب نگرانی مادر، اقدامات و مداخلات غیر-ضروری شود، هر کارآزمایی انجام شده باید در کنار مزایای شیوههای تحت نظر داشتن جنین مشکوک به LGA، مضرات و آسیبهای احتمالی این مداخلات را نیز ارزیابی کند.
پروتکلها و دستورالعملهای متفاوتی برای تحت نظر داشتن جنین در بارداریهایی که احتمال دارد اندازه جنین برای سن بارداری بزرگ باشد (large-for-gestational-age; LGA) وجود دارد. نقش همه آنها نهایتا در تصمیمگیری پیرامون زمان و شیوه انجام زایمان خلاصه میشود. LGA با عوارض شناخته شدهای برای مادر و کودک همراه است. مداخلاتی که بر مبنای یافتههای حاصل از روشهای تحت نظر گرفتن جنین صورت میگیرند ممکن است برای مادر و جنین خطراتی داشته باشند.
ارزیابی اثربخشی یا کارآیی شیوههای مختلف تحت نظر داشتن جنین پیش از زایمان، بر پیامدهای سلامت مادر و کودک در بارداریهایی که جنین مشکوک به LGA است.
پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه بارداری و زایمان در کاکرین (Cochrane Pregnancy and Childbirth Group's Trials Register) (در 30 آگوست 2015)؛ ClinicalTrials.gov و پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت (ICTRP) (21 آگوست 2015) را جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی شده، شبه-تصادفیسازی شده و خوشهای-تصادفیسازی شده منتشر شده یا منتشر نشده، که به مقایسه تاثیر شیوههای متفاوت تحت نظر گرفتن جنین پیش از زایمان، در بارداریهای با احتمال LGA میپرداختند، برای این مرور انتخاب شدند.
هیچ مطالعهای نیافتیم که معیارهای ورود به این مرور را داشته باشد.
هیچ کارآزمایی وارد این مرور نشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.