سوال مطالعه مروری
ما شواهدی را ارزیابی کردیم که افرادی با شمارش پائین پلاکت، پیش از جایگذاری یک لاین مرکزی (کاتتر وریدی مرکزی (CVC)) نیاز به ترانسفیوژن پلاکت دارند یا خیر، و اگر چنین است، شمارش پلاکت بیماران در چه سطحی نیاز به ترانسفیوژن پلاکت خواهد داشت.
پیشینه
بیمارانی که شمارش پائین پلاکت دارند اغلب نیاز به جایگذاری لاین مرکزی پیدا می‌کنند. لاین مرکزی کاتترهایی هستند که نوک آنها معمولا در یکی از دو ورید اصلی که خون را به قلب باز می‌گرداند، جایگذاری می‌شوند. آنها در موارد مختلفی استفاده می‌شوند، از جمله: تجویز شیمی‌درمانی؛ نظارت فشرده و درمان بیماران شدیدا بدحال؛ تغذیه وریدی (هنگامی که بیمار نمی‌تواند غذا بخورد)؛ و هنگامی که بیماران به درمان‌های مکرر طولانی‌مدت در یک ورید نیاز دارند. روش فعلی مدیریت این وضعیت در بسیاری از کشورها، افزایش شمارش پلاکت‌ها به سطحی بالاتر از حد از پیش تعیین شده با استفاده از ترانسفیوژن پلاکت، به منظور پیشگیری از خونریزی جدی ناشی از پروسیجر است. با این حال، سطح شمارش پلاکت توصیه شده پیش از جایگذاری لاین مرکزی، از کشوری به کشور دیگر بسیار متفاوت است. این بدان معناست که پزشکان در مورد سطح صحیح شمارش پلاکت‌ها، یا نیاز به ترانسفیوژن پلاکت وجود ددارد یا خیر، اطمینان ندارند. اگر پزشک از اولتراسوند برای هدایت جایگذاری لاین مرکزی استفاده کند، احتمال خونریزی پس از انجام آن، اندک است. بنابراین، ممکن است بیماران در معرض خطرات ناشی از ترانسفیوژن پلاکت قرار گیرند، بدون آنکه فواید بالینی آشکاری برای آنها داشته باشد.
ویژگی‌های مطالعه
شواهد تا فوریه 2015 به‌روز هستند. در این مرور، یک کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده شناسایی شد که به مقایسه ترانسفیوژن‌های پلاکت در شمارش پائین پلاکت (25×109/L) در مقابل ترانسفیوژن پلاکت در سطح بالاتر آن (50×109/L) پیش از وارد کردن لاین مرکزی، به منظور پیشگیری از خونریزی پرداخت. این کارآزمایی هنوز در حال انتخاب شرکت‌کنندگان بوده و قرار بود در دسامبر سال 2017 این مرحله کامل شود. هیچ کارآزمایی‌ای وجود ندارد که عدم انجام ترانسفیوژن پلاکت را در مقایسه با ترانسفیوژن پلاکت در شمارش از پیش تعیین شده پلاکت‌ها مقایسه کرده باشد.
نتایج کلیدی
از یک مطالعه واجد شرایط هیچ نتیجه‌ای حاصل نشد، زیرا هنوز در مرحله جذب شرکت‌کنندگان است. این مطالعه در حال انجام (انتظار می‌رود که 165 شرکت‌کننده را وارد کند) قادر به ارائه اطلاعات کافی برای پیامدهای اولیه این مرور نخواهند بود زیرا خونریزی ماژور و مرگ‌ومیر، حوادث شایعی نیستند. ما نیاز به طراحی یک مطالعه با حداقل 4634 شرکت‌کننده داریم تا قادر به تشخیص افزایش در تعداد موارد مبتلا به خونریزی ماژور از 1 مورد در هر 100 بیمار به 2 مورد در هر 100 بیمار باشیم.
کیفیت شواهد
هیچ شواهدی برآمده از کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده برای پاسخ به سوالات مطالعه مروری ما وجود ندارد.
هیچ شواهدی برآمده از RCTها برای تعیین اینکه ترانسفیوژن پلاکت پیش از جایگذاری لاین مرکزی در بیماران مبتلا به ترومبوسیتوپنی لازم است یا خیر، و اینکه در صورت نیاز به ترانسفیوژن پلاکت، آستانه صحیح ترانسفیوژن پلاکت چیست، وجود ندارد. انجام کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده بیشتری با متدولوژی قوی برای ایجاد استراتژی بهینه ترانسفیوژن برای چنین بیمارانی لازم است. تنها RCT در حال انجام که افراد مبتلا به سیروز را وارد کرده، نمی‌تواند به سؤالات این مرور پاسخ دهد، زیرا یک مطالعه کوچک است که یک گروه از بیماران را ارزیابی می‌کند و به همه مقایسه‌های موجود در این مرور نمی‌پردازد. برای تشخیص افزایش در نسبت شرکت‌کنندگان مبتلا به خونریزی ماژور از 1 مورد در هر 100 بیمار به 2 مورد در هر 100 بیمار، نیاز به انجام یک مطالعه با حداقل 4634 شرکت‌کننده وجود دارد (80% قدرت، 5% اهمیت).
بیماران با شمارش پائین پلاکت (ترومبوسیتوپنی) اغلب نیاز به جایگذاری لاین مرکزی (کاتترهای وریدی مرکزی (CVC)) پیدا می‌کنند. CVCها کاربردهای متعددی دارند؛ این موارد عبارتند از: تجویز شیمی‌درمانی؛ نظارت فشرده و درمان بیماران بسیار بدحال؛ ارائه تغذیه کامل به صورت تزریقی؛ و دسترسی طولانی‌مدت متناوب وریدی برای بیمارانی که به درمان‌های مکرر نیاز دارند. روش فعلی مدیریت این وضعیت در بسیاری از کشورها اصلاح ترومبوسیتوپنی با ترانسفیوژن پلاکت پیش از جایگذاری CVC، به منظور کاهش خطر خونریزی جدی مرتبط با پروسیجر، است. با این حال، سطح توصیه شده شمارش پلاکت پیش از جایگذاری لاین مرکزی، از کشوری به کشور دیگر بسیار متفاوت است. این نشان از عدم قطعیت قابل‌توجه میان پزشکان در مورد نحوه مدیریت صحیح این بیماران دارد. اگر پزشک از اولتراسوند برای هدایت تکنیک استفاده کند، احتمال خونریزی پس از جایگذاری لاین مرکزی اندک است. بنابراین، ممکن است بیماران در معرض خطرات ناشی از ترانسفیوژن پلاکت قرار گیرند، بدون آنکه فواید بالینی آشکاری برای آنها داشته باشد.
مقایسه آستانه‌های مختلف ترانسفیوژن پلاکت پیش از جایگذاری لاین مرکزی در بیماران مبتلا به ترومبوسیتوپنی (شمارش پائین پلاکت).
ما به دنبال کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) در CENTRAL (The Cochrane Library؛ 2015، شماره 2)، MEDLINE (از 1946)، EMBASE (از 1974)، the Transfusion Evidence Library (از 1950)، و بانک‌های اطلاعاتی کارآزمایی‌های در حال انجام تا 23 فوریه 2015 بودیم.
ما RCTهایی را وارد کردیم که شامل ترانسفیوژن‌هایی از کنسانتره‌های پلاکت، تهیه شده از واحدهای جداگانه خون کامل یا بوسیله افرزیس (apheresis)، بوده و برای پیشگیری از خونریزی در بیماران مبتلا به ترومبوسیتوپنی در هر سنی، که نیاز به قرار دادن CVC داشتند، تجویز شدند.
ما از روش‌های استاندارد روش‌شناسی مورد انتظار بنیاد همکاری کاکرین (Cochrane Collaboration) استفاده کردیم.
یک RCT شناسایی شد که آستانه‌های مختلف ترانسفیوژن پلاکت را پیش از جایگذاری CVC در افراد مبتلا به بیماری مزمن کبدی مقایسه کرد. این مطالعه هنوز در حال جذب شرکت‌کنندگان (تعداد افراد مورد انتظار: حداکثر 165 شرکت‌کننده) است و قرار بود در دسامبر 2017 تکمیل شود. هیچ مطالعه کامل شده‌ای وجود ندارد. هیچ مطالعه‌ای انجام نشده که عدم انجام ترانسفیوژن پلاکت را با آستانه ترانسفیوژن پلاکت مقایسه کرده باشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.