منابع علمی بینالمللی را برای یافتن کارآزماییهای مرتبط با درمان دارویی و محصولات طبیعی (مکملهای غذایی) در این زمینه مرور کردهایم. در مجموع هفت کارآزمایی شناسایی شدند که با معیارهای ورود ما مطابقت داشتند. شواهد کمی در مورد تاثیرات مفید درمانهای دارویی یا محصولات طبیعی وجود دارد. با این حال، کارآزماییهای اندکی در این زمینه انجام شده و آنها هم کوچک هستند، به این معنی که تاثیرات مفید احتمالی برخی از این درمانها را نمیتوان منتفی دانست.
چرا این مطالعه مروری مهم است؟
خود-آزاری (self-harm; SH)، که شامل مسموم کردن عمدی خود/مصرف بیش از حد عمدی مواد و صدمه رساندن به خود است، یک مشکل عمده در بسیاری از کشورها محسوب شده و به شدت با خطر خودکشی مرتبط است. بنابراین توسعه درمانهای موثر برای بیماران مبتلا به SH از اهمیت زیادی برخوردار است. در حالی که استفاده از مداخلات روانیاجتماعی در بزرگسالان مبتلا به SH روبهافزایش بوده (که خود موضوع مرور جداگانهای است)، درمانهای دارویی اغلب در طبابت بالینی مورد استفاده قرار میگیرند. بنابراین، ارزیابی شواهد برای اثربخشی آنها مهم است.
چه کسانی به این مرور علاقهمند خواهند بود؟
پزشکان بالینی که با بیماران مبتلا به SH کار میکنند، خود بیماران، و بستگان آنها.
هدف این مطالعه مروری پاسخ به چه سوالاتی است؟
این مرور، یک بهروزرسانی از مطالعه مروری کاکرین در سال 1999 است که شواهد اندکی را درباره تاثیرات مفید درمانهای دارویی بر تکرار SH، جدا از فلوپنتیکسول (flupenthixol) یافت. این بهروزرسانی با هدف بررسی بیشتر شواهد مرتبط با اثربخشی درمانهای دارویی و محصولات طبیعی در بیماران درگیر با SH با محدوده وسیعتری از پیامدها انجام شد.
چه مطالعاتی در این مرور وارد شدند؟
مطالعات انتخاب شده برای ورود به این مرور، کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده مربوط به درمانهای دارویی در بزرگسالانی بودند که اخیرا درگیر SH شده بودند.
شواهد این مرور به ما چه میگویند؟
در حال حاضر، هیچ شواهد روشنی در مورد اثربخشی داروهای ضد-افسردگی، آنتیسایکوتیکها، تثبیتکنندههای خلق و خو، یا محصولات طبیعی، در پیشگیری از تکرار SH وجود ندارد.
قدم بعدی چیست؟
انجام کارآزماییهای بیشتر را روی داروها در بیماران درگیر SH، احتمالا در ترکیب با درمان روانشناختی، توصیه میکنیم.
با توجه به کیفیت پائین یا بسیار پائین شواهد موجود، و تعداد اندک کارآزماییهای شناسایی شده، نمیتوان نتیجهگیری قطعی در مورد مداخلات دارویی در بیماران مبتلا به SH داشت. انجام کارآزماییهای بیشتر و بزرگتری از دارو-درمانی مورد نیاز است. با توجه به وجود نشانهای از فواید مثبت برای فلوپنتیکسول در کارآزمایی کوچک اولیه با کیفیت پائین، مطالعات جدید بهتر است شامل ارزیابی داروهای آنتیسایکوتیک آتیپیکال جدیدتر باشند. تحقیقات بیشتر همچنین باید ارزیابی عوارض جانبی عوامل دارویی را در بر گیرند. انجام پژوهشهای دیگر میتواند شامل ارزیابی دارو-درمانی ترکیبی و درمان روانشناختی باشد.
خود-آزاری (self-harm; SH؛ مسموم کردن یا صدمه زدن عمدی به خود) شایع است، اغلب تکرار میشود، و به شدت با خودکشی مرتبط است. این یک بهروزرسانی از مرور گستردهتر کاکرین درباره درمانهای روانیاجتماعی و دارویی برای SH عمدی است، که برای اولین بار در سال 1998 منتشر و قبلا در سال 1999 بهروز شد. ما اکنون آن مرور را به سه مرور جداگانه تقسیم کردهایم. این مرور بر مداخلات دارویی در بزرگسالانی که به خود آسیب میرسانند، متمرکز است.
شناسایی تمام کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده از عوامل دارویی یا محصولات طبیعی برای SH در بزرگسالان، و انجام متاآنالیز (meta-analysis) (در صورت امکان) برای مقایسه اثرات درمانهای خاص با انواع دیگر درمانها (به عنوان مثال، دارونما (placebo)/درمان دارویی جایگزین) برای بیماران مبتلا به SH.
برای این بهروزرسانی، هماهنگ کننده جستوجو در کارآزماییهای گروه مرور افسردگی، اضطراب و اختلال روانی (CCDAN) به جستوجو در پایگاه ثبت تخصصی CCDAN پرداخت (سپتامبر 2014). جستوجوهای بیشتر در MEDLINE؛ EMBASE؛ PsycINFO، و CENTRAL تا اکتبر 2013 انجام شد.
همه کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شدهای (randomised controlled trials; RCTs) را وارد کردیم که به مقایسه درمانهای دارویی یا محصولات طبیعی با دارونما/درمان دارویی جایگزین در افرادی با سابقه اخیر (طی شش ماه از ورود به مطالعه) یک از اپیزود SH منتهی به حضور در بیمارستان یا مراکز خدمات بالینی پرداختند.
بهطور مستقل از هم کارآزماییها را انتخاب، دادهها را استخراج، و کیفیت کارآزمایی را ارزیابی کردیم. برای پیامدهای دو-حالتی، نسبت شانس (ORs) و 95% فواصل اطمینان (CIs) آن را محاسبه کردیم. برای پیامدهای پیوسته، تفاوت میانگین (MD) و 95% CI محاسبه شدند. انجام متاآنالیز فقط برای یک مداخله (یعنی داروهای ضد-افسردگی نسل جدیدتر) در تکرار SH در آخرین دوره پیگیری امکانپذیر بود. برای انجام این تجزیهوتحلیلها، دادهها را با استفاده از مدل اثرات-تصادفی تلفیق کردیم. کیفیت کلی شواهد برای پیامد اولیه در هر مداخله با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی شد.
هفت کارآزمایی را با مجموع 546 شرکتکننده وارد کردیم. بزرگترین کارآزمایی شامل 167 شرکتکننده داشت. ما هیچ اثر درمانی قابل توجهی را روی تکرار SH برای داروهای ضد-افسردگی نسل جدیدتر (n = 243؛ k = 3؛ OR: 0.76؛ 95% CI؛ 0.42 تا 1.36؛ GRADE: شواهد با کیفیت پائین)، دوز پائین فلوفنازین (fluphenazine) (n = 53؛ k = 1؛ OR: 1.51؛ 95% CI؛ 0.50 تا 4.58؛ GRADE: کیفیت شواهد بسیار پائین)، تثبیت کنندههای خلقوخو (n = 167؛ k = 1؛ OR: 0.99؛ 95% CI؛ 0.33 تا 2.95؛ GRADE: شواهد با کیفیت پائین )، یا محصولات طبیعی (n = 49؛ k = 1؛ OR: 1.33؛ 95% CI؛ 0.38 تا 4.62؛ GRADE: شواهد با کیفیت پائین) پیدا نکردیم. کاهش قابل توجهی در تکرار SH در یک کارآزمایی تکی با حضور آنتیسایکوتیک فلوپنتیکسول (flupenthixol) مشاهده شد (n = 30؛ k = 1؛ OR: 0.09؛ 95% CI؛ 0.02 تا 0.50)، اگرچه کیفیت شواهد برای این کارآزمایی، بر اساس معیارهای GRADE، بسیار پائین بود. هیچ دادهای درباره عوارض جانبی، به غیر از پیامدهای برنامهریزی شده مربوط به رفتار خودکشی، گزارش نشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.