سوال مطالعه مروری
هدف از این مرور مقایسه مداخلات برای تسکین درد حین جراحی با سایر مداخلات یا عدم مداخله، حین لیگاسیون لولههای رحمی به روش مینی‌لاپاروتومی (mini-laparotomy) (برش کوچک جراحی از طریق دیواره شکم) پس از زایمان بود.
پیشینه
لیگاسیون لولههای رحمی یک روش دائمی برای کنترل تولد است که طی آن لولههای رحم زن به منظور پیشگیری از بارداری، از راه جراحی برش خورده یا مسدود می‌شوند. این جراحی را می‌توان به روش مینی‌لاپاروتومی انجام داد. روش‌های مختلفی برای تسکین درد حین لیگاسیون لولههای رحمی به روش مینی‌لاپاروتومی وجود دارد. بعضی از روش‌های تسکین درد عبارتند از تزریق داروی غیر-استروئیدی ضد-التهابی (یک دسته از دارو‌هایی که می‌توانند درد و تب را کاهش دهند)، اپیوئیدها (دسته‌ای از دارو‌های مرتبط با ساختار اپیوم) یا ریختن لیدوکائین (دارویی که برای بی‌حس کردن بافت یک منطقه خاص استفاده می‌شود) به داخل حفره شکمی.
ویژگی‌های مطالعه
ما سه کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده را شامل 230 زن وارد کردیم. این مطالعات لیدوکائین وارد شده را به داخل حفره شکمی با دارونما (placebo)، یا درمان‌های دیگر، مانند تزریق مورفین (به عنوان یک اپیوئید نیز شناخته می‌شود) به داخل عضله، یا ترکیب لیدوکائین و مورفین مقایسه کردند. تمام مطالعات در تایلند انجام شدند. شواهد شرح داده شده در اینجا از مطالعات منتشر شده پیش از 31 جولای 2017 به دست آمدند.
نتایج کلیدی
ریختن لیدوکائین به داخل حفره شکمی حین لیگاسیون لولههای رحمی به روش مینی‌لاپاروتومی پیش از اینکه لولههای فالوپ پس از زایمان گره زده شوند، ممکن است کنترل بهتر درد را نسبت به تزریق دارونما یا مورفین ارائه دهد، اگرچه شواهد مربوط به عوارض جانبی نامطمئن است. زنان دریافت کننده ترکیب تزریق مورفین و وارد کردن لیدوکائین به داخل حفره شکم، تفاوت آشکاری را از نظر درد نسبت به زنان دریافت کننده فقط لیدوکائین نشان ندادند. تزریق مورفین به داخل عضله به تنهایی، درد را بیش‌تر از دارونما کاهش نداد.
قطعیت شواهد
قطعیت شواهد مربوط به اثربخشی این مداخلات به دلیل خطر سوگیری (bias) و عدم دقت نتایج پائین بود. قطعیت شواهد مربوط به ایمنی مداخلات به دلیل خطر سوگیری و عدم دقت بسیار پائین بود.
تزریق داخل صفاقی لیدوکایین هنگام لیگاسیون لولههای رحمی به روش مینی‌لاپاروتومی پس از زایمان پیش از بسته شدن لولههای فالوپ، ممکن است کنترل درد داخل صفاقی را بهتر کند، اگرچه شواهد مربوط به عوارض جانبی نامطمئن است. ما تفاوت آشکاری را در میزان درد داخل صفاقی بین زنان دریافت کننده ترکیبی از تزریق مورفین و تزریق داخل صفاقی لیدوکائین و زنان دریافت کننده تزریق داخل صفاقی لیدوکائین به تنهایی نیافتیم. این نتایج باید با احتیاط تفسیر شوند، زیرا به طور کلی شواهد دارای قطعیت پائین تا بسیار پائین بودند.
لیگاسیون لولههای رحمی پس از زایمان (postpartum mini-laparotomy tubal ligation; PPTL) به روش مینی‌لاپاروتومی یک روش پیشگیری از بارداری است که از طریق قطع مسیر لولههای فالوپ انجام می‌شود. روش‌های متعددی مانند تجویز سیستمیک اپیوئیدها یا تزریق داخل صفاقی لیدوکایین، برای تسکین درد حین جراحی استفاده می‌شود.
ارزیابی اثربخشی و عوارض جانبی مرتبط با مداخلات برای تسکین درد در زنان تحت PPTL.
برای یافتن مطالعات واجد شرایط که تا 31 جولای 2017 یا پیش از آن در پایگاه ثبت مطالعات آنلاین CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ PsycINFO و CINAHL منتشر شده بودند، به جست‌وجو پرداختیم. مقالات مروری را مورد بررسی قرار داده و پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی در حال انجام، فهرست استنادات مطالعات وارد شده، کتاب‌های اصلی کلیدی، منابع علمی خاکستری و مرور‌های سیستماتیک قبلی را برای یافتن مطالعات بالقوه مرتبط جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را وارد کردیم که معیارهای تسکین درد حول‌وحوش جراحی را در طول PPTL مقایسه کردند.
دو نویسنده مرور به طور مستقل از هم عناوین، چکیده‌ها و متن کامل مقالات به دست آمده را از مطالعات بالقوه مرتبط برای ورود به مرور، بررسی کردند. داده‌ها را از مطالعات وارد شده استخراج کردیم، خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کردیم و نتایج را محاسبه و مقایسه کردیم. اختلافات با بحث یا با مشورت با نویسنده سوم مرور حل شد. خطر نسبی (RR) واریانس معکوس را با 95% فاصله اطمینان (CI) برای پیامدهای باینری و تفاوت میانگین (MD) را با 95% CI برای متغیر‌های پیوسته محاسبه کردیم.
فقط سه RCT را یافتیم، که در مجموع 230 زن پس از زایمان (پست‌پارتوم) در آنها شرکت کردند. اکثر تجزیه‌وتحلیل‌های ما مبتنی بر تعداد نسبتا اندک بیماران و مطالعات بود. به طور کلی، قطعیت شواهد مربوط به اثربخشی مداخلات، به دلیل خطر سوگیری و عدم دقت، پائین بود. به دلیل خطر سوگیری و عدم دقت، شواهدی را با قطعیت بسیار پائین در مورد ایمنی مداخلات یافتیم. دو مطالعه در معرض خطر نامشخص سوگیری انتخاب قرار داشتند. یک مطالعه در معرض خطر نامشخص سوگیری گزارش‌دهی و خطر بالای سوگیری‌های دیگر مرتبط با پروتکل مطالعه قرار داشت.
زنانی که تزریق داخل صفاقی لیدوکائین را دریافت کردند، شدت درد داخل صفاقی کم‌تری را نسبت به زنان دریافت کننده دارونما (placebo) (MD تجمعی: 3.34-؛ 95% CI؛ 4.19- تا 2.49-؛ سه مطالعه؛ 190 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین) یا تزریق عضلانی مورفین (MD: -4.8؛ 95% CI؛ 6.43- تا 3.17-؛ یک مطالعه؛ 40 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین) داشتند. ما تفاوت آشکاری را، از لحاظ درد داخل صفاقی، بین زنانی که تزریق عضلانی مورفین به اضافه تزریق داخل صفاقی لیدوکائین داشتند و زنانی که فقط تزریق داخل صفاقی لیدوکائین دریافت کردند، نیافتیم (MD: -0.40؛ 95% CI؛ 1.52- تا 0.72؛ یک مطالعه؛ 40 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین). تزریق عضلانی مورفین به تنهایی، برای کاهش درد داخل صفاقی، در مقایسه با دارونما موثر نبود (MD: 0.50؛ 95% CI؛ 1.33- تا 2.33؛ یک مطالعه؛ 40 زن؛ شواهد با قطعیت پائین). هیچ کدام از مطالعات هیچ گونه حوادث جانبی جدی را گزارش نکردند، اما قطعیت شواهد بسیار پائین بود. تزریق داخل صفاقی لیدوکائین در مقایسه با دارونما ممکن است باعث کاهش تعداد زنانی شود که نیاز به کنترل بیش‌تر درد دارند (RR: 0.27؛ 95% CI؛ 0.17 تا 0.44؛ سه مطالعه؛ 190 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.