پیشینه
انواع مختلفی از سرطان ریه وجود دارد، که یکی از آنها سرطان ریه سلول-کوچک نامیده میشود. اگر سرطان ریه سلول-کوچک محدود به داخل قفسه سینه باشد، موضعی (limited-stage) و اگر به خارج از قفسه سینه گسترش یافته باشد، گسترده (extensive-stage) نامیده میشوند. اگر این نوع سرطان موضعی بوده و به خارج از قفسه سینه گسترش نیافته باشد، شیمیدرمانی و پرتودرمانی برای درمان آن توصیه میشود.
سوال مطالعه مروری
ما میخواستیم بدانیم افراد مبتلا به سرطان ریه سلول-کوچک که به خارج از قفسه سینه گسترش نیافته، به کمک عمل جراحی که تومور را خارج میکند، چه به همراه شیمیدرمانی، پرتودرمانی، یا هر دو باشد و چه به صورت تنها، در مقایسه با شیمیدرمانی، با یا بدون پرتودرمانی، طولانیتر زندگی میکنند یا خیر.
ویژگیهای مطالعه
به دنبال یافتن کارآزماییهای بالینی تا 11 ژانویه 2017 گشتیم، و سه مطالعه را وارد مرور کردیم که 330 فرد مبتلا به سرطان ریه سلول-کوچک را که به خارج از قفسه سینه گسترش نیافته بود، در بر میگرفتند. برخی از آنها فقط تحت درمان با جراحی قرار گرفته، و برخی دیگر خیر. همچنین، بعضی از بیماران به همراه عمل جراحی، شیمیدرمانی یا پرتودرمانی دریافت کرده، و برخی دیگر شیمیدرمانی و پرتودرمانی را بدون عمل جراحی دریافت کردند. به دنبال تفاوت در طول عمر بیماران، و اینکه درمان آنها موجب بروز عوارض جانبی شده یا خیر، بودیم.
نتایج کلیدی
تمامی دادهها کیفیت بسیار پائینی داشتند. این سه مطالعه به قدری متفاوت بودند که قابل ترکیب نبودند. یک مطالعه گزارش داد که افراد بدون جراحی از افرادی که جراحی داشتند، بیشتر عمر کردند (اما با پرتودرمانی). یک مطالعه گزارش کرد 4% از افرادی که عمل جراحی شدند و در مقابل، 10% از افرادی که پرتودرمانی شدند، طی دو سال زنده ماندند. یک مطالعه نشان داد 52% از افرادی که جراحی شدند و در مقابل 18% از افرادی که پرتو درمانی شدند، زنده ماندند. شواهد ما از استفاده از عمل جراحی برای افراد مبتلا به سرطان ریه سلول-کوچک حمایت نکرد، اما کیفیت شواهد پائین و متعلق به بیش از 20 سال پیش بود. انجام کارآزماییهای بهتری مورد نیاز است تا امکان مقایسه جراحی را با عدم-جراحی در افراد مبتلا به سرطان ریه سلول-کوچک فراهم کند.
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد را با استفاده از یکی از رتبههای زیر طبقهبندی کردیم: بسیار پائین، پائین، متوسط، یا بالا. شواهد باکیفیت بسیار پائین به این معناست که درباره نتایج اطمینان نداریم. شواهد با کیفیت بالا یعنی ما درباره نتایج بسیار مطمئن هستیم. در مورد این مرور کاکرین، دریافتیم که شواهد برای پیامدهای تمام مطالعات، کیفیت بسیار پائینی داشتند. ما نتوانستیم کارآزماییها را ترکیب کنیم چون بسیار متفاوت و بسیار قدیمی بودند. برخی از مطالعات اطلاعات کافی را در مورد کیفیت خود ارائه ندادند.
شواهد به دست آمده از RCTهای در دسترس، از نقش رزکسیون جراحی در درمان سرطان ریه سلول-کوچک موضعی حمایت نمیکند؛ هرچند نتیجهگیریهای ما متاثر از محدودیتهای ناشی از کیفیت پائین شواهد موجود و عدم وجود دادههای جدید بود. نتایج کارآزماییهایی که در این مرور وارد شدند ممکن است قابل تعمیم به بیماران مبتلا به سرطان ریه سلول-کوچک در مرحله 1 بالینی نباشند که با روشهای جدید و به دقت مرحلهگذاری شدهاند. اگر چه برخی از دستورالعملهای جدید انجام رزکسیون جراحی را در مرحله 1 بالینی سرطان ریه سلول-کوچک توصیه میکنند، انجام کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده آیندهنگری مورد نیاز است تا مشخص شود که از نظر مورتالیتی زود-هنگام و دیر-هنگام و کیفیت زندگی ارجحیتی بر شیمی-پرتودرمانی تنها دارد یا خیر.
دستورالعملهای کنونی برای درمان سرطان ریه سلول-کوچک (small-cell lung cancer; SCLC) موضعی توصیه میکنند که همزمان از شیمی-پرتودرمانی بر پایه پلاتینوم (platinum) به همراه پرتودرمانی پیشگیرانه کرانیال استفاده شود، زیرا اینطور فرض میشود که SCLC سریع انتشار مییابد، و به شیمیدرمانی حساس است. با اینحال، اگرچه معمولا پاسخ اولیه مناسبی ایجاد میشود، عود بیماری شایع است و نرخ درمان قطعی بیماران SCLC موضعی ضعیف باقی میماند. در برخی از دستورالعملهای بالینی اخیر، انجام جراحی برای مرحله 1 (موضعی) SCLC توصیه شده که پس از آن شیمیدرمانی کمکی انجام شود، اما این توصیه عمدتا بر مبنای یافتههای حاصل از مطالعات مشاهدهای است.
تعیین این که انجام رزکسیون جراحی سرطان در مقایسه با پرتودرمانی یا شیمیدرمانی، یا ترکیبی از پرتودرمانی و شیمیدرمانی، یا بهترین مراقبتهای حمایتی در بیماران مبتلا به SCLC موضعی، بقای کلی و مرگومیر مرتبط با درمان را بهبود میبخشند یا خیر.
در CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ CINAHL، و Web of Science تا 11 ژانویه 2017 جستوجو کردیم. همچنین مقالات مروری، پایگاههای ثبت کارآزماییهای بالینی، و فهرست منابع کارآزماییهای بازیابی شده را به صورت دستی جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) با حضور بزرگسالان مبتلا به SCLC موضعی، که بیماری با سیتولوژی یا هیستولوژی، و ارزیابی رادیولوژیکی تائید شده، و به لحاظ پزشکی برای انجام رزکسیون و پرتودرمانی رادیکال مناسب در نظر گرفته شدند، و شرکتکنندگان را بهطور تصادفی در گروههای جراحی یا هر مداخله دیگری قرار دادند.
مطالعات شناسایی شده را به یک بانک اطلاعاتی reference manager وارد کردیم. نسخه کامل مطالعات مرتبط را بازیابی کردیم، و دو نویسنده مقالات مروری بهطور جداگانه دادهها را استخراج کردند. معیارهای پیامدهای اولیه عبارت بودند از بقای کلی و مرگومیر مرتبط با درمان؛ و معیارهای پیامدهای ثانویه شامل پیشرفت محدود در محل (loco-regional progression)، کیفیت زندگی، و عوارض جانبی بودند.
سه کارآزمایی را با 330 شرکتکننده وارد کردیم. کیفیت شواهد را برای همه پیامدها در سطح بسیار پائین قرار دادیم. به دلیل عدم وجود گزارش کامل از پیامد، ابهام در خطر سوگیری (bias) در روشهای به کار گرفته شده، و قدمت مطالعات (بالای 20 سال)، کیفیت دادهها محدود شدند. روشهای تعیین مرحله سرطان و انواع روشهای جراحی، که اقدامات بالینی جدید را منعکس نمیکنند، اعتماد ما را درباره برآورد تاثیر مداخله کاهش داد.
دو مطالعه جراحی را با پرتودرمانی مقایسه کردند، و در یک مطالعه شیمیدرمانی برای هر دو بازوی مطالعه انجام شد. در یک مطالعه ابتدا شیمیدرمانی انجام شد، سپس بیمارانی که به درمان پاسخ دادند، بهطور تصادفی در دو گروه جراحی و کنترل قرار گرفتند؛ در ادامه، برای هر دو گروه پرتودهی به قفسه سینه و کل مغز انجام شد.
به علت ناهمگونی بالینی در کارآزماییها، نتوانستیم نتایج را برای انجام متاآنالیز ترکیب کنیم.
هر سه مطالعه بقای کلی بیماران را گزارش کردند. یک مطالعه میانگین بقای کلی را در بازوی جراحی معادل 199 روز و میانگین آن را در بازوی پرتودرمانی برابر با 300 روز گزارش کرد (P=0.04). یک مطالعه بقای کلی را در مدت دو سال در گروه جراحی 4% و در مقایسه با آن، در گروه پرتودرمانی 10% گزارش کرد. برعکس، مطالعه دیگر بقای کلی را در دو سال معادل 52% در بازوی جراحی و در مقایسه با آن، معادل 18% در بازوی پرتودرمانی اعلام کرد. با این حال این تفاوتها از نظر آماری معنادار نبودند (P=0.12).
یک مطالعه مورتالیتی زودهنگام پس از جراحی را در گروه جراحی برابر با 7% و در مقابل در گروه پرتودرمانی معادل 0% گزارش کرد. یک مطالعه به این نتیجه رسید که تفاوت در میانگین درجه تنگی نفس، میان گروهی که مداخله جراحی برایشان انجام شد و گروه پرتودرمانی، معادل 1.2- بود، و این نشان میداد که شرکتکنندگان تحت پرتودرمانی احتمالا بیشتر دچار تنگی نفس میشوند. این مساله با استفاده از یک مقیاس غیر-معتبر اندازهگیری شد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.