سوال مطالعه مروری
در این مرور مداخلات متفاوتی را برای درمان خونریزی بعد از کشیدن دندان مورد ارزیابی قرار دادیم.
پیشینه
پس از کشیدن دندان، طبیعی است که ناحیه خونریزی کرده و سپس، به طور کلی درون چند دقیقه، لخته شود. ادامه خونریزی بدون ایجاد لخته، یا طول کشیدن خونریزی به مدت 8 تا 12 ساعت که به نام خونریزی پس از کشیدن دندان (post-extraction bleeding; PEB) شناخته می‌شود، غیر-طبیعی است. چنین حوادث خونریزی می‌تواند باعث ایجاد دیسترس و ناراحتی برای بیماران شود، ممکن است این بیماران نیاز به مشاوره و اقدامات اورژانس دندانپزشکی داشته باشند. دلایل PEB می تواند موضعی، بیماری سیستمیک یا دارویی باشد. برای کنترل این خونریزی‌ها، روش های موضعی و سیستمیک بسیاری بر اساس تخصص یک متخصص بالینی انجام شده است. برای آگاهی متخصصان بالینی درباره بهترین درمان، شواهد حاصل از مطالعاتی مورد نیاز است که در آنها افراد به طور تصادفی حداقل به دو گروه مختلف اختصاص داده شوند، دریافت درمان‌های مختلف یا عدم درمان (یعنی «کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده» یا RCT).
ویژگی‌های مطالعه
نویسندگان همکار با گروه سلامت دهان کاکرین، در این مرور RCTهایی را مطالعه کردند که در آنها مداخلات برای درمان خونریزی پس از کشیدن دندان مورد بررسی قرار می‌گرفت. این مرور اصیل ابتدا در جون 2016 منتشر شد. برای این نسخه، منابع علمی پزشکی و دندانپزشکی را تا 24 ژانویه 2018 جست‌وجو کردیم. هیچ RCT نیافتیم که معیارهای ورود به این مرور را داشته باشد.
نتایج کلیدی و کیفیت شواهد
این مرور نشان داد که هیچ RCT برای اثربخشی مداخلات موجود در درمان خونریزی پس از کشیدن دندان وجود ندارد. RCTهای با کیفیت بالا برای کمک به متخصصان بالینی و بیماران در انتخاب آگاهانه در مورد گزینه های درمانی مورد نیاز است.
ما نتوانستیم هیچ گزارشی را از کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده که تاثیرات مداخلات مختلف را برای درمان خونریزی پس از کشیدن دندان بررسی می‌کردند، به دست آوریم. با توجه به فقدان شواهد قابل اعتماد در این زمینه، متخصصان بالینی باید از تجربه بالینی خود برای تعیین مناسب‌ترین روش درمان این بیماری، با توجه به عوامل مربوط به بیمار استفاده کنند. انجام کارآزمایی‌های بالینی با طراحی خوب و روش انجام مناسب در مورد این موضوع که مطابق با بیانیه CONSORT باشد ( www.consort-statement.org/)، لازم است.
خونریزی پس از کشیدن دندان (post-extraction bleeding; PEB) یک عارضه شناخته شده است، که به صورت شایع در کار دندانپزشکی رخ می‌دهد، و به خونریزی‌ای اطلاق می‌شود که بیش از 8 تا 12 ساعت پس از کشیدن دندان رخ می‌دهد. احتمال بروز خونریزی پس از کشیدن دندان بین 0% تا 26% است. اگر خونریزی پس از کشیدن دندان درمان نشود، می‌تواند منجر به عوارضی هم‌چون هماتوموز (haematomas) بافت نرم، تا از دست دادن شدید خون شود. بافت نرم و خونریزی استخوان از عوامل موضعی خونریزی به شمار می‌آیند. عوامل سیستمیک عبارتند از: مشکلات پلاکتی، اختلالات کوآگولاسیون (coagulation disorders) یا فیبرینولیز (fibrinolysis) بیش از حد، و مشکلات ارثی یا اکتسابی (ناشی از داروها). طیف وسیعی از تکنیک‌های پیشنهاد شده برای درمان خونریزی پس از کشیدن دندان وجود دارد، که شامل مداخلات هدفمند برای هر دو عامل موضعی و سیستمیک است. این یک نسخه به‌روز از مرور منتشر شده در جون 2016 است.
ارزیابی تاثیرات مداخلات برای درمان انواع مختلف خونریزی پس از کشیدن دندان.
متخصص اطلاعات گروه سلامت دهان در کاکرین بانک‌های اطلاعاتی زیر را جست‌وجو کرد: پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه سلامت دهان در کاکرین (تا 24 ژانویه 2018)، پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL) (کتابخانه کاکرین 2017، شماره 12)؛ MEDLINE Ovid (از 1946 تا 24 ژانویه 2018)؛ Embase Ovid (1 می 2015 تا 24 ژانویه 2018) و CINAHL EBSCO (از 1937 تا 24 ژانویه 2018). پایگاه ثبت کارآزمایی‌های موسسات ملی سلامت ایالات متحده (ClinicalTrail.gov) و پلت‌فرم بین‌المللی پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت برای شناسایی کارآزمایی‌های در حال انجام جست‌وجو شد. فهرست منابع مرورهای سیستماتیک مرتبط را نیز جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را مد نظر قرار دادیم که در آنها هر مداخله‌ای برای درمان PEB، با شرکت‌کنندگان زن و مرد در هر سنی، بدون در نظر گرفتن نوع دندان (جلویی یا عقبی، فک پائین یا فک بالا) بررسی شده بود. کارآزمایی‌ها می‌توانستند یک نوع مداخله را با نوع دیگر، با دارونما (placebo) یا عدم درمان مقایسه کنند.
سه جفت از نویسندگان مرور به‌طور مستقل از هم رکوردهای جست‌وجو را غربالگری کردند. ما مقالات کامل را برای کارآزمایی‌های بالقوه مرتبط به دست آوردیم. اگر داده‌ها استخراج شده بود، ما از روش‌های توصیف شده در کتابچه راهنمای کاکرین برای مرورهای سیستماتیک مداخلات جهت انجام تجزیهوتحلیل آماری استفاده می‌کردیم.
هیچ کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده مناسبی را برای گنجاندن در این مرور پیدا نکردیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.