پیشینه
سندرم دیسترس تنفسی حاد (acute respiratory distress syndrome; ARDS) یک وضعیت تهدید کننده زندگی است که در آن ریه‌ها ملتهب شده و آسیب می‌بینند. در این وضعیت، ریه‌ها نمی‌توانند اکسیژن کافی را برای ارگان‌های حیاتی بدن به خون انتقال دهند. این شرایط معمولا در بیمارانی دیده می‌شود که از قبل به شدت بیمار بوده‌اند. در حال حاضر، گزینه‌های درمانی تاثیرگذار خاصی برای آن در دسترس نیست. به جای آن، تغییر در رژیم غذایی دریافتی مطرح شده است. اصلاح مواد غذایی تجویز شده در بزرگسالان مبتلا به ARDS، شامل فرآورده‌های غذایی که دارای تاثیر ضد-التهابی باشند، می‌تواند باعث کاهش التهاب ریه و بهبود پیامدها در بزرگسالان مبتلا به این وضعیت شود. اسیدهای چرب امگا-3 (معروف به DHA و EPA)، در روغن ماهی وجود داشته و می‌توانند اثر ضد-التهابی داشته باشند. مرورگران، پیامدها و تاثیرات گزارش شده را از ایجاد تغییرات در تغذیه میان مطالعات مربوط به بزرگسالان مبتلا به ARDS بررسی کردند.
ویژگی‌های مطالعه
شواهد تا اپریل 2018 به‌روز است. در این مطالعه مروری 10 مطالعه را با تعداد 1015 شرکت‌کننده بزرگسال وارد کردیم. این مطالعات در واحدهای مراقبت ویژه انجام شده و به مقایسه تغذیه استاندارد (تغذیه معمول که به بیماران مبتلا به ARDS ارائه می‌شود) در برابر تغذیه کمکی با اسیدهای چرب امگا-3 یا دارونما (placebo) (ماده‌ای بدون اثر فعال) پرداخته، و آنها را با یا بدون آنتی‌اکسیدان‌ها مقایسه کردند. آنتی‌اکسیدان‌ها مولکول‌هایی هستند که می‌توانند اکسیداسیون - واکنشی که موجب التهاب و تخریب سلول‌ها می‌شود - را مهار کرده یا کاهش دهند.
نتایج اصلی
مشخص نیست که استفاده از اسیدهای چرب امگا-3 و آنتی‌اکسیدان‌ها به عنوان بخشی از مواد مغذی دریافتی در بیماران مبتلا به ARDS، بقای طولانی-مدت آنها را بهبود می‌بخشد یا خیر. مشخص نیست که اسیدهای چرب امگا-3 و آنتی‌اکسیدان‌ها باعث کاهش مدت زمان بستری در ICU و تعداد روزهای وابستگی به ونتیلاتور می‌شوند یا خیر، یا منجر به بهبود اکسیژن‌رسانی خواهند شد یا خیر. همچنین مشخص نیست که این نوع تغذیه موجب افزایش آسیب به بیمار می‌شود یا خیر.
کیفیت شواهد
یافته‌های این مرور به دلیل نبود استاندارد میان مطالعات وارد شده از نظر روش‌های انجام، انواع مکمل‌های غذایی مورد استفاده، و گزارش‌دهی معیارهای پیامد، محدود هستند. کیفیت شواهد را پائین تا بسیار پائین نمره‌دهی کردیم.
این متاآنالیز شامل 10 مطالعه با کیفیت متفاوت، اثرات اسیدهای چرب امگا-3 و/یا آنتی‌اکسیدان‌ها را در بزرگسالان مبتلا به ARDS بررسی کرد. این مداخله ممکن است تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در مورتالیتی به هر علتی بین گروه‌ها ایجاد کند. به دلیل وجود شواهدی با کیفیت بسیار پائین، مطمئن نیستیم که تغذیه ایمنی با اسیدهای چرب امگا-3 و آنتی‌اکسیدان‌ها، تعداد روزهای وابستگی به دستگاه ونتیلاتور و مدت اقامت را در ICU یا اکسیژناسیون را در روز 4 بهبود می‌بخشد یا خیر. عوارض جانبی مرتبط با تغذیه ایمنی نامطمئن هستند، چرا که فواصل اطمینان شامل پتانسیل افزایش خطر بروز عوارض جانبی قلبی، گوارشی و میزان کلی عوارض جانبی هستند.
سندرم دیسترس تنفسی حاد (acute respiratory distress syndrome; ARDS)، یک فرآیند التهابی سیستمیک تخریب کننده است که با موربیدیتی و مورتالیتی قابل توجهی همراه است. درمان‌های دارویی که التهاب را در ARDS تعدیل کنند، وجود ندارد. چندین کارآزمایی، تاثیرات مواد مغذی دارویی (pharmaconutrients)، را که به عنوان بخشی از یک غذای ویژه (فرمولا) یا به صورت یک مکمل غذایی ارائه شدند، بر پیامدهای بالینی در بیماری‌های شدید و ARDS بررسی کردند.
مرور سیستماتیک و بررسی نقادانه شواهد موجود در مورد تاثیرات تغذیه ایمنی (immunonutrition) در مقایسه با تغذیه با فرمولای استاندارد غیر-تغذیه ایمنی، در بزرگسالان (18 سال و بزرگ‌تر) تحت ونتیلاسیون مکانیکی و مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد.
برای یافتن مطالعات مناسب به جست‌وجو در MEDLINE؛ Embase؛ CENTRAL؛ مجموعه مقالات کنفرانس و پایگاه‌های ثبت کارآزمایی تا 25 اپریل 2018 پرداختیم. منابع مطالعات و مرورهای منتشر شده را در این زمینه برای یافتن مطالعات بالقوه واجد شرایط بررسی کردیم.
همه کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) و کارآزمایی‌های نیمه-تصادفی‌سازی و کنترل شده‌ای را وارد کردیم که به مقایسه تغذیه ایمنی در برابر یک کنترل یا دارونمای (placebo) فرمولای تغذیه‌ای در بزرگسالان (18سال و بزرگ‌تر) مبتلا به ARDS، بر اساس تعریف Berlin برای ARDS یا، برای مطالعات قدیمی‌تر، توسط American-European Consensus Criteria برای هر دو مورد ARDS و آسیب حاد ریوی پرداختند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم کیفیت مطالعات را بررسی کرده و داده‌ها را از کارآزمایی‌های وارد شده استخراج کردند. اطلاعات تکمیلی را از نویسندگان مطالعه دریافت کردیم. تجزیهوتحلیل آماری را با توجه به استانداردهای روش‌شناسی کاکرین انجام دادیم. پیامد اولیه عبارت بود از مورتالیتی به هر علتی. پیامدهای ثانویه شامل طول مدت بستری در واحد مراقبت‌های ویژه (intensive care unit; ICU)، تعداد روزهای وابستگی به ونتیلاتور، شاخص‌های اکسیژن‌رسانی، عوارض جانبی قلبی، عوارض جانبی گوارشی، و تعداد کل عوارض جانبی بودند. از درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) جهت ارزیابی کیفیت شواهد برای هر پیامد استفاده کردیم.
ما 10 کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده را با حضور 1015 شرکت‌کننده شناسایی کردیم. همه مطالعات، یک فرمولای روده‌ای یا مکمل اضافی حاوی اسیدهای چرب امگا-3 (یعنی ایکوزاپنتانوئیک اسید (eicosapentaenoic acid; EPA)، دوکوزاهگزانوئیک اسید (docosahexaenoic acid; DHA))، گاما-لینولنیک اسید (gamma-linolenic acid; GLA) و آنتی‌اکسیدان‌ها را مقایسه کردند. برخی از مطالعات وارد شده را به دلیل کاستی‌های روش‌شناختی، با خطر بالای سوگیری (bias) ارزیابی کردیم. این مطالعات، ماهیت ناهمگونی داشتند و از چندین جهت متنوع بودند، از جمله نوع و طول مدت مداخلات مورد استفاده، اهداف مرتبط با کالری، و پیامدهای گزارش شده. همه مطالعات مورتالیتی را گزارش کردند. برای پیامد اولیه، نویسندگان مطالعه هیچ تفاوتی را در مورتالیتی به هر علتی (طولانی‌ترین دوره گزارش شده) با استفاده از یک فرمولای روده‌ای تغذیه ایمنی یا مکمل‌های اضافی حاوی اسیدهای چرب امگا-3 و آنتی‌اکسیدان‌ها گزارش نکردند (خطر نسبی (RR): 0.79؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.59 تا 1.07؛ تعداد شرکتکنندگان = 1015؛ تعداد مطالعات = 10؛ شواهد با کیفیت پائین).
برای پیامدهای ثانویه، مطمئن نیستیم که تغذیه ایمنی با اسیدهای چرب امگا-3 و آنتی‌اکسیدان‌ها طول مدت اقامت را در بخش مراقبت‌های ویژه کاهش می‌دهد یا خیر (تفاوت میانگین (MD): 3.09- روز؛ 95% CI؛ 5.19- تا 0.99-؛ تعداد شرکتکنندگان = 639؛ تعداد مطالعات = 8؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) و تعداد روزهای وابستگی به ونتیلاتور (MD؛ 2.24- روز؛ 95% CI؛ 3.77- تا 0.71-؛ تعداد شرکتکنندگان = 581؛ تعداد مطالعات = 7؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). همچنین، مطمئن نیستیم که اسیدهای چرب امگا-3 و آنتی‌اکسیدان‌ها باعث بهبود اکسیژناسیون، بر اساس تعریف نسبت فشار نسبی اکسیژن شریانی (PaO₂) به کسری از اکسیژن دمی (FiO₂)، در روز 4 (MD؛ 39 میلی‌متر جیوه؛ 95% CI؛ 10.75 تا 67.02؛ تعداد شرکتکنندگان = 676؛ تعداد مطالعات = 8)، یا موجب افزایش بروز عوارض جانبی نظیر مشکلات قلبی (RR: 0.87؛ 95% CI؛ 0.09 تا 8.46؛ تعداد شرکتکنندگان = 339؛ تعداد مطالعات = 3؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، عوارض گوارشی (RR: 1.11؛ 95% CI؛ 0.71 تا 1.75؛ تعداد شرکتکنندگان = 427؛ تعداد مطالعات = 4؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، یا تعداد کل عوارض جانبی (RR = 0.91؛ 95% CI؛ 0.67 تا 1.23؛ تعداد شرکتکنندگان = 517؛ تعداد مطالعات = 5؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) می‌شوند یا خیر.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.