سوال مطالعه مروری
آیا بیحسی موضعی در زمان عمل (حولوحوش جراحی)، درد پس از جراحی تیغه بینی را کاهش میدهد و عوارض جانبی دارد یا خیر؟
پیشینه
جراحی انحراف بینی برای درمان انسداد بینی ناشی از انحراف تیغه بینی است. بیحسی موضعی برای کاهش درد پس از جراحی استفاده میشود و انواع مختلفی دارد (مانند تزریق موضعی، افزودن داروی بیحسی به تامپون بینی در صورت استفاده برای مدیریت خونریزی پس از جراحی و بلوک عصب منطقهای). اکثر جراحان بر استفاده از بیحسی موضعی توافق دارند؛ ولی انتخاب کدام نوع برای استفاده بستگی به ترجیح جراح دارد.
ویژگیهای مطالعه
شواهد تا ژانویه 2018 بهروز است. هفت مطالعه را وارد کردیم که 493 بیمار را به کار گرفته بودند. شرکتکنندگان در همه مطالعات وارد شده، بزرگسالانی بودند که تحت جراحی انحراف بینی قرار گرفته و درصد زنان از 20.7% تا 58.3% متفاوت بود. دو مطالعه با 142 شرکتکننده، تزریق بیحسی موضعی را ارزیابی کرده بودند. چهار مطالعه با 301 شرکتکننده، از تامپون بینی پس از جراحی استفاده کرده و افزودن بیحسی موضعی را به تامپون بینی ارزیابی کردند. یک مطالعه با 50 شرکتکننده، بلوک عصب منطقهای را ارزیابی کرده بود. بودجه هیچ مطالعهای توسط تولید کنندگان بیحسی موضعی تامین نشده بود.
نتایج کلیدی
تزریق بیحسی موضعی در مقایسه با عدم درمان/دارونما (placebo)
پیامد اصلی که ما بررسی کردیم، تاثیر بر کاهش درد طی 12، 24 و 48 ساعت پس از جراحی بود. دو مطالعه، تزریق موضعی بیحسی را ارزیابی کرده بودند؛ اما درباره درد در این سه زمان گزارش نداده بودند. مشخص نیست که تزریق بیحسی موضعی، خطر استفراغ پس از جراحی را افزایش میدهد یا خیر. هیچ مطالعهای خونریزی پس از جراحی غیر-قابل کنترل را گزارش نکرده بود.
اعمال بیحسی موضعی از طریق تامپون بینی در مقایسه با نبود تامپون/تامپون با دارونما
چهار مطالعه که از تامپون بینی پس از جراحی استفاده کرده بودند، افزودن بیحسی موضعی را به تامپون در برابر تامپون با دارونما ارزیابی کرده بودند. چهار مورد از این مطالعات درد در 12 یا 24 ساعت (یا هر دو) پس از جراحی را گزارش کرده بودند. اضافه کردن بیحسی موضعی به تامپون بینی، درد را 17.0 نمره در یک مقیاس 100 نمرهای طی 12 ساعت پس از جراحی و 7.5 نمره در 24 ساعت پس از جراحی کاهش داده بود. این مطالعات درد پس از جراحی را در 48 ساعت گزارش نکرده بودند. انجام بیحسی موضعی به وسیله تامپون بینی، احتیاج به آنالژزی (داروی مسکّن) پس از جراحی را بیشتر کاهش داده بود. هیچ مطالعهای استفراغ یا خونریزی پس از جراحی غیر-قابل کنترل را ذکر نکرده بود.
هیچ مطالعهای افزودن بیحسی موضعی به تامپون بینی در قیاس با نبود تامپون را ارزیابی نکرده بود.
بلوک عصب منطقهای در مقایسه با عدم درمان/دارونما
یک مطالعه، بلوک عصب منطقهای را با عدم درمان مقایسه کرده بود؛ اما این مطالعه، درد پس از جراحی یا هر یک از پیامدهای دیگرمان را گزارش نکرده بود.
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد را برای استفاده از تزریق بیحسی موضعی پائین ارزیابی کردیم به این معناست که به احتمال زیاد، پژوهشهای بیشتر دارای تاثیر مهمی بر اطمینان ما به این تخمین اثر است و احتمال دارد آن را تغییر دهد. ما سطح کیفیت شواهد را به دلیل تعداد کم بیماران و رویدادها، کاهش دادیم. کیفیت شواهد را برای استفاده از بیحسی موضعی اعمال شده بر تامپون بینی در 12 ساعت پس از جراحی، پائین و در 48 ساعت، بسیار پائین ارزیابی کردیم. سطح کیفیت شواهد را به علت اجرای ضعیف این مطالعات و مشابه نبودن نتایج در بین مطالعات، کاهش دادیم. کیفیت شواهد را برای استفاده از بلوک عصب منطقهای ارزیابی نکردیم؛ چراکه هیچ کدام از پیامدهای مروری ما توسط یک مطالعهای که این موضوع را بررسی کرده بود، گزارش داده نشده بود.
نتیجهگیری
افزودن بیحسی موضعی به تامپونهای بینی (اگر استفاده شوند) پس از جراحی انحراف بینی میتواند درد پس از جراحی را طی 12 ساعت نخست در قیاس با تامپون بینی با دارونما کاهش دهد. با این حال، مرور ما نشان دهنده فقدان شواهد بر مبنای مقایسه انواع مختلف بیحسی موضعی بود. این مرور باید پژوهشهای بیشتری را که بیحسی موضعی از طریق تزریق، با افزودن به تامپون بینی و به صورت بلوک عصب منطقهای به دنبال جراحی انحراف بینی مقایسه کرده باشند، برانگیخته کند.
افزودن بیحسی موضعی به تامپونهای بینی (اگر استفاده شوند) پس از جراحی انحراف بینی میتواند درد پس از جراحی را طی 12 ساعت نخست در قیاس با تامپون بینی با دارونما کاهش دهد. این تاثیر در 24 ساعت نامطمئن است؛ زیرا کیفیت شواهد بسیار پائین است. شواهد برای پیامدهای دیگر شامل عوارض جانبی موجود نبود. درباره تاثیرات بیحسی موضعی اضافه شده به تامپون بینی در مقایسه با بدون تامپون بینی با کمبود شواهد مواجه هستیم. درباره تاثیرات بیحسی موضعی تزریق شده و تاثیرات بلوک گانگلیون sphenopalatine نیز شواهدی وجود ندارد.
جراحی انحراف بینی، یک پروسیجر معتبر برای درمان انسداد بینی ناشی از انحراف تیغه بینی است که تحت بیحسی موضعی یا عمومی انجام میگیرد. بیحسی موضعی برای کنترل درد پس از جراحی استفاده میشود؛ اما اثربخشی و ایمنی آن نامشخص است.
ارزیابی اثربخشی بیحسی موضعی حولوحوش جراحی برای کاهش درد در جراحی انحراف بینی و ارزیابی خطر عوارض مرتبط.
متخصص اطلاعات ENT در کاکرین؛ در پایگاه ثبت ENT؛ پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده؛ Ovid MEDLINE؛ Ovid Embase؛ CINAHL؛ Web of Science؛ ClinicalTrials.gov؛ ICTRP و منابع بیشتر برای کارآزماییهای منتشر شده و منتشر نشده. تاریخ جستوجو، 9 ژانویه 2018 بود.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده و کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده خوشهای شامل بزرگسالان یا کودکان (یا هر دو) که تحت جراحی انحراف بینی قرار گرفته بودند. مطالعات مربوط به مقایسه بیحسی موضعی در برابر عدم درمان/دارونما (placebo) را وارد کردیم. همچنین مطالعات مربوط به مقایسه انواع مختلف بیحسی موضعی را با یکدیگر وارد کردیم (یعنی تزریق موضعی، افزودن یک عامل بیحسی به تامپون بینی، جایی که استفاده شده و بلوک گانگلیون اسفنوپالاتین (sphenopalatine)).
از روشهای استاندارد روششناسی مورد انتظار کاکرین استفاده کردیم. پیامدهای اولیه شامل شدت درد پس از جراحی در 12، 24 و 48 ساعت اندازهگیری شده به وسیله مقیاس آنالوگ بصری (visual analogue scale; VAS) یا ابزار پیامد درد دیگری از جمله مقیاسهای رتبهبندی عددی یا کلامی بود. پیامدهای ثانویه، نیاز به آنالژزی بیشتر، مدت بستری و عوارض جانبی (خونریزی و استفراغ پس از جراحی) بودند. از سیستم درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) برای ارزیابی کیفیت شواهد مربوط به هر پیامد استفاده کردیم؛ این موارد به صورت ایتالیک نشان داده شدند.
هفت کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده را شامل 493 شرکتکننده وارد کردیم. شرکتکنندگان در همه مطالعات، بزرگسالان تحت جراحی سپتوپلاستی (septoplasty) بودند. این مطالعات، ناهمگون و کیفیت مجموعه شواهد، از پائین تا بسیار پائین بود. تعدادی از مطالعات، دادههای قابل اطمینانی برای پیامد اولیه در این مرور ارائه کرده بودند.
تزریق بیحسی موضعیدر برابر عدم درمان/دارونما
دو مطالعه (142 شرکتکننده)، تزریق بیحسی موضعی را در برابر دارونما مقایسه کرده بودند؛ اما این مطالعات، درد پس از جراحی را در 12، 24 و 48 ساعت گزارش نکرده بودند. مشخص نیست که تزریق بیحسی موضعی، خطر استفراغ را کاهش میدهد یا خیر (نسبت شانس (OR): 3.10؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.12 تا 79.23؛ 60 شرکتکننده؛ یک مطالعه) (شواهد با کیفیت پائین). هیچ مطالعهای نیاز به آنالژزی بیشتر، مدت بستری یا خونریزی پس از جراحی غیر-قابل کنترل را گزارش نکرده بود.
اعمال بیحسی موضعی از طریق تامپون بینی در برابر بدون تامپون/تامپون با دارونما
چهار مطالعه (301 شرکتکننده) از تامپون بینی پس از جراحی استفاده کرده و افزودن بیحسی موضعی را به تامپون در برابر تامپون با دارونما مقایسه کرده بودند. اضافه کردن بیحسی موضعی به تامپون بینی در قیاس با تامپون همراه دارونما، نمره درد بر اساس VAS (از 0 تا 100) در 12 ساعت (تفاوت میانگین (MD): 16.95-؛ 95% CI؛ 22.27- تا 11.62-؛ 151 شرکتکننده؛ دو مطالعه؛ I2 = 49%) (شواهد با کیفیت پائین) و 24 ساعت (MD: -7.53؛ 95% CI؛ 9.76- تا 5.29-؛ 268 شرکتکننده؛ چهار مطالعه؛ I2 = 83%) (شواهد با کیفیت بسیار پائین) پس از جراحی را کاهش داده بود. این مطالعات درد پس از جراحی را طی 48 ساعت گزارش نکرده بودند. افزودن بیحسی موضعی به تامپون بینی، احتیاج به آنالژزی بیشتر را کاهش داده بود (OR: 0.15؛ 95% CI؛ 0.07 تا 0.34؛ 151 شرکتکننده؛ دو مطالعه؛ I2 = 15%) (شواهد با کیفیت متوسط). هیچ مطالعهای مدت بستری، استفراغ پس از جراحی یا خونریزی غیر-قابل کنترل پس از جراحی را ذکر نکرده بود.
هیچ مطالعهای افزودن بیحسی موضعی به تامپون بینی در برابر نبود تامپون را مقایسه نکرده بود.
بلوک گانگلیون sphenopalatine در برابر عدم درمان/دارونما
یک مطالعه (50 شرکتکننده)، بلوک گانگلیون sphenopalatine را در برابر عدم درمان مقایسه کرده بود؛ اما این مطالعه، درد پس از جراحی، نیاز به آنالژزی بیشتر، مدت بستری، استفراغ یا خونریزی غیر-قابل کنترل پس از جراحی را گزارش نکرده بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.