پیشینه
افراد مبتلا به نارسایی قلبی ظرفیت کمتری برای انجام ورزشهای بدنی دارند که تاثیر منفی بر سلامت و کیفیت زندگی آنها میگذارد. تحقیقات اخیر نشان داده که توانبخشی قلبی (cardiac rehabilitation; CR) مبتنی بر ورزش ممکن است توانایی ورزش و کیفیت زندگی افراد را با دستگاههای کمک-بطنی (ventricular assist devices; VADs) قابل کاشت، که نوعی پمپ مکانیکی است که از عملکرد قلبی حمایت میکند، بهبود بخشد. بنابراین، مرور سیستماتیک کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (نوعی مطالعه که در آن شرکتکنندگان با استفاده از یک روش تصادفی به گروه درمانی اختصاص داده میشوند) اهمیت دارد تا بتوان مزایا و معایب CR مبتنی بر ورزش را در افرادی که دارای VADهای قابل کاشت هستند، مورد بررسی قرار داد.
هدف
ارزیابی اثرات CR مبتنی بر ورزش در افرادی که دارای VADهای قابل کاشت هستند.
روشهای جستوجو
برای بهدست آوردن کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شدهای جستوجو کردیم که اثربخشی ورزش را در افراد مبتلا به نارسایی قلبی و دارای VADهای قابل کاشت، در مقایسه با شرکتکنندگانی مقایسه کردند که همان ورزش را همراه با مراقبتهای معمول دریافت کردند، به طوری که مداخله شامل یک نوع ورزش یا بیشتر بود. شرکتکنندگان دارای قلب تمام مصنوعی را کنار گذاشتیم. شواهد تا 3 اکتبر 2017 بهروز است.
نتایج
در این مرور فقط به دو کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده با مجموع 40 شرکتکننده دست یافتیم. CR مبتنی بر ورزش شامل تمرینات هوازی یا مقاومتی یا هر دو بود که سه بار در هفته به مدت شش تا هشت هفته صورت گرفتند. دو عارضه جانبی جدی (یعنی شرکتکنندگانی که مطالعه را به دلیل عفونت کامل نکردند) در یکی از دو کارآزمایی اتفاق افتاد. علاوه بر این، چهار شرکتکننده در هر گروه مطالعه به ویزیت در بخش اورژانس نیاز پیدا کردند، هرچند این شرکتکنندگان مطالعه را تکمیل کردند. هیچ یک از این مطالعات پیامدهای مرگ، بستری مجدد در بیمارستان، پیوند قلب، و هزینه را بررسی نکردند. با توجه به کیفیت بسیار پائین این شواهد، اثربخشی CR مبتنی بر ورزش در کیفیت زندگی، قطعی نبود.
کیفیت شواهد
سطح کیفیت شواهد مربوط به کیفیت زندگی را به دلیل سن پائین شرکتکنندگان، کورسازی ناکافی، تعداد اندک شرکتکنندگان و بیدقتی به دلیل گسترده بودن فاصله اطمینان، بسیار پائین برآورد کردیم. تاثیر CR مبتنی بر ورزش برای افراد دارای VADهای قابل کاشت روشن نیست.
نتیجهگیری
شواهد کنونی برای ارزیابی مزایا و معایب CR مبتنی بر ورزش در افراد دارای VADهای قابل کاشت، در مقایسه با مراقبتهای معمول، ناکافی است. میزان شواهد مربوط به کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده بسیار محدود و با کیفیت بسیار پائین بود. علاوه بر این، طول مدت تمرین ورزشی بسیار کوتاه بود. به انجام کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شدهای با کیفیت بالا برای گردآوری اطلاعات در مورد حوادث (مرگومیر و بستری مجدد در بیمارستان)، پیامدهای مرتبط با بیمار (از جمله کیفیت زندگی)، و هزینهها مورد نیاز است.
در حال حاضر شواهد کافی برای ارزیابی بیخطر بودن و اثربخشی CR مبتنی بر ورزش برای افرادی که دارای VADهای قابل کاشت هستند، در مقایسه با مراقبتهای معمول، وجود ندارد. مقدار شواهد RCT بسیار محدود و کیفیت آنها بسیار پائین بود. علاوه بر این، طول مدت تمرین بسیار کوتاه بود، یعنی از شش تا هشت هفته. به انجام RCTهای بیشتری با کیفیت بالا نیاز است که تاثیر CR مبتنی بر ورزش را برای افراد دارای VADهای قابل کاشت به خوبی گزارش کرده باشند. لازم است این کارآزماییها اطلاعاتی را در مورد حوادث (مرگومیر و بستری مجدد در بیمارستان)، پیامدهای مرتبط با بیمار (از جمله کیفیت زندگی) و هزینه-اثربخشی جمعآوری کنند.
نارسایی قلب، مرحله انتهایی بیماری قلبی است، و شیوع و بروز این وضعیت به سرعت در حال افزایش است. اگرچه پیوند قلب یک نوع درمان جراحی برای افراد مبتلا به نارسایی قلبی در مرحله نهایی است، اهداکنندگان محدودی در دسترس هستند. استفاده از دستگاههای کمک-بطنی (ventricular assist devices; VADs) قابل کاشت (implantable) یک روش جایگزین را برای پیوند قلب فراهم آورده است. اگر چه دو مطالعه با انجام مرورهای سیستماتیک و انجام متاآنالیز، اثرات مفیدی را از توانبخشی قلبی (cardiac rehabilitation; CR) مبتنی بر ورزش بر ظرفیت عملکردی و کیفیت زندگی (quality of life; QOL) گزارش کردهاند، هر دو این مرورهای سیستماتیک شامل مطالعاتی با طراحی محدود شده بودند (به عنوان مثال مطالعات غیر-تصادفیسازی شده، گذشتهنگر) یا شرکتکنندگانی با VADهای قابل کاشت یا برون-پیکری (extracorporeal) داشتند.
تعیین مزایا و معایب CR مبتنی بر ورزش برای افرادی که دارای VADهای قابل کاشت هستند.
در تاریخ 3 اکتبر 2017 بدون هیچ محدودیتی از نظر تاریخ، زبان، یا وضعیت انتشار، در منابع زیر به جستوجو پرداختیم: پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL) در کتابخانه کاکرین؛ MEDLINE؛ Embase؛ PsycINFO؛ Conference Proceedings Citation Index-Science (CPCI-S) در Web of Science؛ CINAHL، و LILACS. ما همچنین در تاریخ 10 آگوست 2017 در دو پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی جستوجو کرده و فهرست منابع مطالعات اولیه و مقالات مروری را بررسی کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) بدون توجه به اینکه تصادفیسازی شدن آنها خوشهای بوده یا فردی، مطالعات با متن کامل، آنهایی که فقط به صورت خلاصه منتشر شده بودند و دادههای منتشر نشده، واجد شرایط بودند. با این حال، فقط RCTهای فردی و مقالات با متن کامل وارد مطالعه شدند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم دادههای مربوط به پیامدها را از مطالعات وارد شده استخراج کردند. با مقایسه دادههای ارائه شده در مرور سیستماتیک با گزارشهای مطالعه، دو مرتبه چک کردیم که دادهها به درستی وارد شده باشند. هیچ داده دو حالتی را برای انجام تجزیهوتحلیل نداشتیم، و برای دادههای پیوسته از تفاوت میانگین (MD) یا تفاوت میانگین استاندارد شده (SMD) با 95% فاصله اطمینان (CI) استفاده کردیم. علاوه بر این، با استفاده از نرمافزار GRADEpro کیفیت شواهدی را ارزیابی کردیم که مربوط به مطالعات شرکت داده شده در متاآنالیز برای پیامدهای از پیش تعیین شده بودند.
دو مطالعه را با مجموع 40 شرکتکننده در این مرور وارد کردیم. CR مبتنی بر ورزش شامل تمرینات هوازی یا مقاومتی یا هر دو بود که سه بار در هفته به مدت شش تا هشت هفته صورت گرفتند. شدت ورزش، 50% از میزان مصرف اکسیژن (VO2) ذخیره شده، یا بین 60% تا 80% درصد از ذخیره ضربان قلب بود. دو عارضه جانبی جدی در یک کارآزمایی مشاهده شد که در آن شرکتکنندگان به دلیل عفونت از مطالعه خارج شده و مطالعه را کامل نکردند. علاوه بر این، در مجموع چهار نفر از اعضای هر گروه، نیاز به ویزیت اورژانس پیدا کردند، هرچند این شرکتکنندگان مطالعه را به پایان رساندند. نمرات خلاصه (summary scores) از پرسشنامه کوتاه سلامت 36-آیتمی (SF-36) و پرسشنامه کاردیومیوپاتی شهر کانزاس (Kansas City Cardiomyopathy Questionnaire; KCCQ) به عنوان کیفیت زندگی اندازهگیری شدند. یک کارآزمایی نشان دهنده بهبودی در نمره خلاصه KCCQ در گروه ورزش تا امتیاز 14.4، در مقایسه با 0.5 امتیاز در گروه مراقبت معمول، بود. کارآزمایی دیگر گزارش کرد که مجموع نمره SF-36 در گروه ورزش تا 29.2 امتیاز، در مقایسه با 16.3 امتیاز در گروه مراقبت معمول، بهبود یافت. اختلاف زیادی در کیفیت زندگی بین گروهها در پایان دوره پیگیری مشاهده شد (تفاوت میانگین استاندارد شده: 0.88؛ 95% CI؛ 0.12- تا 1.88؛ 37 نفر؛ 2 مطالعه؛ کیفیت شواهد بسیار پائین). با اینحال، به دلیل جوان بودن شرکتکنندگان، خطر بالای وجود سوگیری عملکرد (performance bias)، حجم نمونه بسیار کوچک و فواصل اطمینان وسیع، که منجر به کیفیت بسیار پائین شواهد شد، شواهدی از اثربخشی CR مبتنی بر ورزش وجود نداشت. علاوه بر این، نمیتوانیم تأثیر CR مبتنی بر ورزش را بر مرگومیر، بستری شدن مجدد، پیوند قلب و هزینهها تعیین کنیم، چراکه این پیامدها گزارش نشده بودند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.