هدف از این مطالعه مروری چیست؟
هدف از این مرور کاکرین این بود که ببینیم انواع خاص نورپردازی میتوانند سطوح هوشیاری و حالت خلقوخو را در کارگران روزکار (daytime) تغییر دهند یا خیر.
ما پنج مطالعه را که به این سوال پرداختند، گردآوری و تجزیهوتحلیل کردیم.
پیامهای کلیدی
نور سفید خنک، که از لحاظ فنی به عنوان نور دمای همبسته با رنگ بالا شناخته میشود، ممکن است در کارگران روزکار، باعث افزایش هوشیاری، اما نه خلقوخو شود. نور سفید خنک همچنین ممکن است باعث تحریک، ناراحتی چشم و سردرد کمتر شود. تغییر نسبت نور مستقیم و غیرمستقیم در محل کار ممکن است بر هوشیاری و خلقوخو اثر نگذارد. عینکهایی با LEDهای سوار شده (که برای حذف نور دیود استفاده میشود) با ارائه نور غنیشده با آبی ممکن است باعث افزایش هوشیاری و خلقوخو در کارگران شود. مواجهه فردی با نور روشن در طول بعدازظهر به همان اندازه در افزایش هوشیاری و خلقوخوی افراد مبتلا به علایمی که به اندازه کافی شدید نیستند که تشخیص افسردگی فصلی بر آنها گذاشت، موثر است که مواجهه فردی با نور صبحگاهی. تمام یافتهها بر اساس شواهد کم کیفیت یا بسیار کم کیفیت هستند، بنابراین هنوز مطالعات بیشتری مورد نیاز است.
چه چیزی در این مرور مورد بررسی قرار گرفت؟
نور در بسیاری از عملکردهای بیولوژیکی، نظیر تنظیم خواب، مهم است و ممکن است بر وضعیت خلقوخو و سطح هوشیاری فرد تأثیر بگذارد. کارگران روزکار که بیشتر وقت خود را در محیط کار میگذرانند ممکن است در طول روز کمتر در معرض نور قرار بگیرند. این ممکن است منجر به کاهش سطح هوشیاری و اختلالات خلقی شود.
ما دادهها را از مطالعاتی مورد بررسی قرار دادیم که تأثیر هر نوع نور را بر هوشیاری و خلقوخوی کارگران روزکار در محیط کار بررسی کرده بودند. انواع مختلف نورپردازی شامل نور سفید سرد نسبت به نور گرم، سطوح مختلف شدت نور، نور فردی یا قرار گرفتن در معرض نور روز قرار گرفتن بود.
نتایج اصلی این مرور چه هستند؟
ما پنج مطالعه را با 282 شرکتکننده وارد کردیم. شرکتکنندگان کارکنان دفتری و کارگران بیمارستانی بودند. دو مطالعه به بررسی اثر نور سفید سرد و یک مطالعه روی منابع غیرمستقیم نور پرداختند. دو مطالعه به بررسی اثر فردی نور با استفاده از عینکهای ویژه یا یک جعبه نور (یک جعبه صاف با یک طرف شیشهای شفاف یا پلاستیک که حاوی نور است) پرداختند.
نور سفید سرد ممکن است هوشیاری را افزایش دهد، اما نه خلقوخو را و ممکن است باعث تحریکپذیری کمتر، ناراحتی چشم و سردرد شود. این یافتهها بر اساس دو مطالعه انجام شده که توسط صنعت حمایت شدند.
تغییر نسبت نور مستقیم و غیرمستقیم در محل کار ممکن است تاثیر قابلتوجهی بر هوشیاری و خلقوخو نداشته باشد.
نور غنی شده با رنگ آبی با استفاده از عینکهایی با LEDهای نصب شده ممکن است هوشیاری و خلقوخو را بهبود بخشد.
قرار گرفتن فردی در معرض نور روشن با استفاده از یک جعبه نور در طول بعدازظهر به همان اندازه در افزایش هوشیاری و خلقوخوی افراد مبتلا به علایمی که به اندازه کافی شدید نیستند که تشخیص افسردگی فصلی بر آنها گذاشت، موثر است که مواجهه فردی با نور صبحگاهی.
تمام یافتهها بر اساس شواهد کم یا بسیار کم کیفیت (به دلیل تعداد کم مطالعات و مشارکتکنندگان و مشکلات مربوط به نحوه انجام مطالعات) بنا شدهاند، بنابراین هنوز مطالعات بیشتری مورد نیاز است.
ما هیچ مطالعهای را نیافتیم که اثرات: شدت نور، شدت نور همراه با رنگ نور و یا قرار گرفتن در معرض نور روز را بررسی کرده باشند.
این مرور تا چه تاریخی بهروز است؟
ما تا 17 ژانویه 2018 مطالعات را جستوجو کردیم.
شواهدی با کیفیت بسیار پائین بر اساس دو مطالعه CBA وجود دارد که نور CCT بالا ممکن است در کارگران روزکار باعث افزایش هوشیاری، اما نه خلقوخو شود. شواهدی با کیفیت بسیار پائین بر اساس یک مطالعه CBA وجود دارد که نور CCT بالا همچنین ممکن است باعث تحریکپذیری کمتر، ناراحتی چشم و سردرد نسبت به نورپردازی استاندارد شود. شواهدی با کیفیت پائین بر اساس یک RCT وجود دارد که نسبتهای مختلف نور مستقیم و غیرمستقیم در محل کار بر هوشیاری و خلقوخو تاثیر نمیگذارد. شواهدی با کیفیت بسیار پائین بر اساس یک RCT وجود دارد که استفاده فردی از نور آبی غنی شده، هوشیاری و خلقوخو را بهبود میبخشد. شواهدی با کیفیت پائین بر اساس یک RCT وجود دارد که استفاده فردی از نور روشن در طول بعدازظهر، همانند مواجهه صبحگاهی با نور برای بهبود هوشیاری و خلقوخو در اختلال عاطفی فصلی تحتسندرمی اثربخش است.
قرار گرفتن در معرض نور، نقش مهمی در فرآیندهای بیولوژیکی دارد که بر خلقوخو و هوشیاری اثر میگذارد. کارگران روزکار ممکن است در طول روز در معرض نور کم یا نامناسب قرار بگیرند، که منجر به اختلالات خلقی و کاهش سطح هوشیاری میشود.
ارزیابی اثربخشی و ایمنی مداخلات نورپردازی برای بهبود هوشیاری و خلقوخو در کارگران روزکار.
ما پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL)، همچنین بانکهای اطلاعاتی MEDLINE؛ Embase و 7 بانک اطلاعاتی دیگر؛ ClinicalTrials.gov و پورتال کارآزماییهای سازمان جهانی بهداشت را تا ژانویه 2018 جستوجو کردیم.
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) و کارآزماییهای غیرتصادفیسازی و کنترلشده قبل و بعد (CBAs) را وارد کردیم که از طراحی گروه موازی یا متقاطع استفاده کرده و بر هر نوعی از مداخلات نورپردازی برای کارگران روزکار تمرکز داشتند.
دو نویسنده مرور مستقل از هم منابع را در دو مرحله غربالگری کرده و دادههای پیامدها را استخراج و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کردند. ما از تفاوت میانگین استانداردشده (SMDs) و 95% فاصله اطمینان (CI) برای تجمیع دادهها از پرسشنامههای مختلف و مقیاسهای ارزیابی کننده یک پیامد مشابه در طول مطالعات مختلف استفاده کردیم. ما مطالعاتی را که از نظر بالینی همگن بودند، در یک متاآنالیز وارد کردیم. ما از سیستم GRADE (درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی) برای رتبهبندی کیفیت شواهد استفاده کردیم.
جستوجوی ما 2844 منبع را به دست آورد. پس از غربالگری عناوین و خلاصه، ما 34 مقاله را با متن کامل برای گنجاندن در نظر گرفتیم. ما گزارشها را براساس معیارهای واجد شرایط مورد بررسی قرار دادیم که نتیجه آن، در مجموع شامل پنج مطالعه (سه RCT و دو CBA) با 282 شرکتکننده بود. این مطالعات چهار نوع مقایسه را ارزیابی کرده است: نور سفید خنک، که به لحاظ فنی به عنوان نور دمای همبسته با رنگ (correlated colour temperature; CCT) بالا شناخته میشود در مقایسه با نورپردازی استاندارد؛ نسبتهای مختلف نور مستقیم و غیرمستقیم، نور غنی شده با رنگ آبی که بهطور فردی استفاده میشود، در مقایسه با عدم درمان؛ و استفاده جداگانه از نور روشنایی صبحگاهی در مقابل نور روشنایی بعدازظهر برای اختلال عاطفی فصلی تحتسندرمی.
ما هیچ مطالعهای را نیافتیم که به مقایسه سطوح نورپردازی در مقابل دیگر موارد پرداخته باشند.
ما دو مطالعه CBA را با 163 شرکتکننده یافتیم که به مقایسه CCT با نورپردازی استاندارد پرداخته بودند. با ترکیب نتایج آنها در متاآنالیز، دریافتیم که نور CCT بالا در مقایسه با نورپردازی استاندارد، ممکن است هوشیاری را بهبود دهد (SMD: -0.69؛ 95% CI؛ 1.28- تا 0.10-؛ مقیاس Columbia Jet Lag و مقیاس Karolinska Sleepiness). در یکی از دو مطالعه CBA با 94 شرکتکننده که از مقیاس Positive and Negative Affect Schedule یا PANAS برای ارزیابی استفاده شد، تفاوتی در خلقوخوی مثبت (تفاوت میانگین (MD): 2.08؛ 95% CI؛ 0.1- تا 4.26) یا خلقوخوی منفی (MD: -0.45؛ 95% CI؛ 1.84- تا 0.94) وجود نداشت. نور CCT بالا ممکن است عوارض جانبی کمتری از نورپردازی استاندارد داشته باشد (یک CBA؛ 94 شرکتکننده). هر دو مطالعه توسط صنعت حمایت مالی شده بودند. ما کیفیت شواهد را در سطح بسیار پائین قضاوت کردیم.
ما هیچ مطالعهای را نیافتیم که به مقایسه نور یک نورپردازی خاص و طیف نور یا CCT با ترکیبی دیگر از نور و طیف نور یا CCT پرداخته باشند.
ما هیچ مطالعاتی را برای مقایسه نور روز با نور مصنوعی نیافتیم.
ما یک RCT را با 64 شرکتکننده یافتیم که به مقایسه اثرات نسبتهای مختلف نور مستقیم و غیرمستقیم پرداخته بودند: نور مستقیم 100%، روشنایی مستقیم 70% همراه با 30% روشنایی غیرمستقیم، 30% روشنایی مستقیم همراه با 70% روشنایی غیرمستقیم و 100% نور غیرمستقیم. در وضعیت خلقی که به وسیله پرسشنامه Beck Depression Inventory ارزیابی شد یا در عوارض جانبی نظیر مشکلات چشم، خواندن یا تمرکز در کوتاهمدت یا میانمدت، اختلاف معنیداری وجود نداشت. ما کیفیت شواهد را در سطح پائین درجهبندی کردیم.
ما دو RCT را یافتیم که به مقایسه استفاده فردی از نور در مقابل عدم درمان پرداخته بودند. براساس نتایج یک RCT با 25 شرکتکننده، نور غنی شده با آبی که به مدت 30 دقیقه در روز استفاده میشود، ممکن است باعث تقویت هوشیاری (MD: -3.30؛ 95% CI؛ 6.28- تا 0.32-؛ مقیاس Epworth Sleepiness) و ارتقای خلقوخو (MD: -4.8؛ 95% CI؛ 9.46- تا 0.14-؛ مقیاس Epworth Sleepiness) شود. ما کیفیت شواهد را در سطح بسیار پائین قضاوت کردیم. یک RCT با 30 شرکتکننده استفاده فردی را از نور روشنایی صبح با نور روشنایی بعدازظهر برای اختلال عاطفی فصلی تحت سندرمی بررسی کردند. هیچ تفاوت قابلتوجهی در سطوح هوشیاری (MD: 7.00؛ 95% CI؛ 10.18 تا 24.18)، علایم اختلال عاطفی فصلی (RR: 1.60؛ 95% CI؛ 0.81 تا 3.20؛ تعداد شرکتکنندگان که با کاهش حداقل 50% در نمرات SIGH-SAD تظاهر کردند) یا فراوانی عوارض جانبی (RR: 0.53؛ 95% CI؛ 0.26 تا 1.07) دیده نشد. در میان شرکتکنندگان، 57% با کاهش حداقلی 50% در نمره SIGH-SAD مواجه شدند. ما کیفیت شواهد را پائین در نظر گرفتیم. ما کیفیت شواهد را در سطح پائین درجهبندی کردیم.
سوگیری انتشار برای هر کدام از مقایسهها قابل ارزیابی نبود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.