سوال مطالعه مروری
شواهد را با توجه به تاثیر داروهای غیر-استروئیدی ضد-التهابی (non-steroidal anti-inflammatory drugs; NSAIDs) بر کاهش درد، بهبود کلی و عوارض جانبی افراد مبتلا به درد سیاتیک مرور کردیم. NSAIDها با دارونما (placebo)؛ NSAIDهای دیگر، یا داروهای دیگر مقایسه شدند.
پیشینه
NSAIDها شایعترین داروهایی هستند که در سراسر دنیا تجویز و معمولا برای درمان کمردرد (low back pain) با یا بدون انتشار به پا (درد سیاتیک (sciatica)) استفاده میشوند.
ویژگیهای مطالعه
کارآزماییهای منتشر شده و منتشر نشده را تا 24 جون 2015 جستوجو کردیم. 10 کارآزمایی (گزارش شده در 9 نشریه) با 1651 شرکتکننده وارد کردیم که NSAIDها را با دارونما یا داروهای دیگر مقایسه کردهاند. شرکتکنندگان کارآزماییها 16 تا 75 سال داشتند و ابتلا به درد سیاتیک را گزارش دادند. این کارآزماییها شرکتکنندگان را برای یک مدت کوتاه، تا سه هفته، پیگیری کردند.
نتایج کلیدی
NSAIDها نسبت به دارونما یا دیگر داروها در کاهش درد سیاتیک موثرتر نیستند. NSAIDها نسبت به دارونما یا داروهای دیگر در بهبود کلی موثرتر هستند، اما به دلیل اینکه کیفیت روششناسی کارآزماییهای وارد شده پائین است، این یافته باید با احتیاط تفسیر شود. استفاده از NSAIDها در مقایسه با دارونما، با افزایش خطر عوارض جانبی همراه است. با وجود عوارض جانبی جدی و بالقوه NSAIDها، و از آنجایی که این دارو به وفور تجویز میشود، به کارآزماییهای با کیفیت بالا با جمعیتی از بیماریهای مختلف، به جهت مشخص کردن مزایای کوتاه-مدت و طولانی-مدت و خطرات طولانی-مدت NSAIDها نیاز است.
کیفیت نتایج
کیفیت شواهد برای نشان دادن موثرتر بودن NSAIDها نسبت به دارونما، در این مرور از بسیار پائین تا پائین متغیر است، بنابراین، نتایج این مرور باید با احتیاط تفسیر شود.
این مرور سیستماتیک و بهروز شده، با 10 کارآزمایی، با ارزیابی اثربخشی NSAIDها در برابر دارونما یا دیگر داروها در افراد مبتلا به درد سیاتیک، با استفاده از معیارهای GRADE، شواهد سطح پائین تا بسیار پائینی را گزارش میکند. اثربخشی NSAIDها برای کاهش درد چشمگیر نبود. NSAIDها نسبت به دارونما بهبود کلی بهتری داشتند. به دلیل اینکه سطح شواهد به خاطر حجم نمونه کوچک مطالعه، نتایج متناقض، عدم-دقت، و خطر سوگیری بالا در کارآزماییهای وارد شده، بر اساس طبقهبندی GRADE برای پیامد کاهش درد، بسیار پائین و برای بهبود کلی، پائین بود؛ این یافتهها را باید با احتیاط تفسیر کرد. در حالی که کارآزماییهای وارد شده در تجزیهوتحلیل به اندازه کافی برای تشخیص عوارض جانبی نادر قوی نبودند، خطر عوارض جانبی استفاده کوتاه-مدت NSAIDها افزایش یافته بود. از آنجایی که NSAIDها زیاد تجویز میشوند، نسبت خطر-مزیت تجویز این دارو باید در نظر گرفته شود.
داروهای غیر-استروئیدی ضد-التهابی (nonsteroidal anti-inflammatory drugs; NSAIDs) داروهایی هستند که برای درمان درد سیاتیک (sciatica) بسیار تجویز میشوند. مرور قبلی کاکرین در مورد اثربخشی NSAIDها، یافتههایی را به صورت اجمالی برای کمردرد (low back pain; LBP) حاد و مزمن و درد سیاتیک به دست آورده است. این یک نسخه بهروز از مرور اصیل (سال 2008) متمرکز بر افراد مبتلا به درد سیاتیک است.
تعیین اثربخشی NSAIDها در کاهش درد، بهبود کلی، و عوارض جانبی گزارش شده در افراد مبتلا به درد سیاتیک.
برای این مرور، پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ PubMed؛ و دو پایگاه ثبت کارآزمایی را به صورت الکترونیکی تا 24 جون 2015 جستوجو کردیم. فهرست منابع مطالعات وارد شده و مرورهای مرتبط را بر اساس موضوع برای کارآزماییهای بیشتر جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (دوسو-کور، یکسو-کور، و برچسب-باز (open-lable)) را وارد مرور کردیم که اثربخشی NSAIDها را بر درد سیاتیک بررسی کردهاند. همه کارآزماییهایی که NSAIDها را با دارونما (placebo)، دیگر NSAIDها، یا با دیگر داروها مقایسه کردهاند، را وارد مرور کردیم. مداخلات بیشتر در صورت داشتن تفاوت واضح با NSAIDها برای درمان در کارآزمایی نیز قابل قبول بودند.
سه نویسنده مرور بهطور مستقل از هم خطر سوگیری (bias) را بررسی و دادهها را استخراج کردند. هر جا که ممکن بود، نتایج تجمعی را با استفاده از نرمافزار Review Manager 5.3 محاسبه کردیم. پیامدهای کاهش درد را با استفاده از تفاوت میانگین (MD) با 95% فواصل اطمینان (95% CI) گزارش کردیم. از خطر نسبی (RR) با 95% CI برای گزارش بهبود کلی درمان، عوارض جانبی، و درمان داروی اضافی استفاده کردیم. در جایی که امکانپذیر بود، متاآنالیز (meta-analysis) انجام دادیم. با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE)، سطح شواهد را بررسی کردیم. از پروسیجرهای استاندارد روششناسی توصیه شده در سازمان همکاری کاکرین استفاده کردیم.
10 کارآزمایی را که در 9 نشریه گزارش شده بود (N = 1651)، وارد مرور کردیم. فقط یک کارآزمایی از 10 کارآزمایی خطر پائین سوگیری داشت. پنج کارآزمایی از دوز توصیه شده روزانه حال حاضر برای دارو و دو کارآزمایی از دوزهای روازنه کمتری که بدون نسخه قابل تجویز هستند، استفاده کردند. سه کارآزمایی از NSAIDهایی استفاده کردند که دیگر برای استفاده انسانی تاییدیه ندارند. مدت پیگیری در همه کارآزماییها به جز یک کارآزمایی، کوتاه بود.
سه کارآزمایی (n = 918) تاثیرات NSAIDها را با دارونما بر کاهش درد مقایسه کردند. تفاوت میانگین (MD) تجمعی، کاهش درد قابل ملاحظهای (مقیاس آنالوگ بصری (visual analogue scale) 0 تا 100) را در گروههای دارونما و NSAIDها نشان داد (MD: -4.56؛ 95% CI؛ 11.11- تا 1.99). ناهمگونی بالا (I2 = 82%)، و کیفیت شواهد، بسیار پائین بود. وقتی که یک کارآزمایی با پیگیری هشت ساعته را کنار گذاشتیم، تفاوت میانگین بیشتر کاهش یافت (MD: -0.09؛ 95% CI؛ 9.89- تا 9.71). سه کارآزمایی (n = 753)؛ NSAIDها را با دارونما از لحاظ بهبود کلی مقایسه کرد. شواهد با کیفیت-پائین پیدا کردیم که نشان میداد NSAIDها نسبت به دارونما با خطر نسبی معادل 1.14 موثرتر هستند (95% CI؛ 1.03 تا 1.27). یک کارآزمایی (n = 214) تاثیر NSAIDها را بر ناتوانی مطالعه کرد و شواهد با کیفیت-بسیار پائین نشان داد که NSAIDها نسبت به دارونما روی ناتوانی موثرتر نیستند. چهار کارآزمایی (n = 967) با مقایسه NSAIDها با دارونما، عوارض جانبی را گزارش کردند، شواهد با کیفیت-پائین نشان داد که خطر عوارض جانبی در گروه NSAID نسبت به گروه دارونما بیشتر است (RR 1.40؛ 95% CI؛ 1.02 تا 1.93). عوارض جانبی گزارش شده در این مرور، همسو و سازگار با عوارض جانبی است که قبلا در منابع علمی گزارش شده است.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.