پیشینه
بزرگسالان بیشتر وقت خود را خارج از محل کار و در وضعیت بدون تحرک میگذرانند، بهعنوان مثال، هنگام تماشای تلویزیون یا استفاده از رایانه، یا هنگام رفتن و بازگشت از محل کار در ماشین. رفتار بدون تحرک طولانیمدت با افزایش خطر ابتلا به بیماریهای متعدد و مرگومیر زودرس همراه است. ما هنوز نمیدانیم که مداخلات برای کاهش رفتارهای بدون تحرک خارج از محل کار موثر هستند یا خیر. این مرور به ما خواهد گفت که شواهدی مبنی بر اینکه این مداخلات باعث کاهش رفتارهای بدون تحرک میشوند یا خیر، وجود دارد؟
یافتههای اصلی
ما برای یافتن مطالعات تا 14 اپریل 2020 به جستوجو پرداختیم. ما 13 مطالعه مرتبط را با مجموع 1770 شرکتکننده پیدا کردیم. همه مطالعات در کشورهایی با درآمد بالا، در دانشگاهها، در خانه/اجتماع، بهصورت آنلاین و در مراکز مراقبتهای اولیه انجام شدند. میانگین سنی شرکتکنندگان در این مطالعات بین 20 و 41 سال بود. اغلب شرکتکنندگان زن بودند. همه مداخلات فرد را مورد هدف قرار داده بودند: هیچ یک از آنها محیط اطراف یا سیاست را هدف قرار ندادند. مؤلفههای مداخله شامل دستگاههای پایش شخصی، ارائه اطلاعات یا آموزش، مشاوره و تشویق برای کاهش رفتارهای بدون تحرک بودند.
ما پیامدهای اولیه زیر را مورد بررسی قرار دادیم: مدت زمان سپری شده بدون تحرک که توسط دستگاه اندازهگیری شد، مدت زمان سپری شده در وضعیت نشسته که توسط خود افراد گزارش شد، مدت زمان سپری شده برای تماشای تلویزیون که توسط خود فرد گزارش شد و وقفه در زمان سپری شده به صورت عدم تحرک. قطعیت شواهد عمدتا به دلیل نگرانیها در مورد خطر سوگیری (bias)، یافتههای متناقض و ناسازگار و نتایج نادرست و مبهم، در سطح متوسط تا بسیار پائین بود. قطعیت «متوسط» نشان میدهد که پژوهشهای بیشتر احتمالا تاثیر مهمی بر اطمینان و اعتماد ما به تخمین اثر خواهند داشت و ممکن است این تخمین را تغییر دهند. قطعیت «بسیار پائین» نشان میدهد که هر تخمینی از تاثیر بسیار نامطمئن است. بهطور کلی شواهد کافی برای حمایت از نتیجهگیریها در مورد اینکه مداخلات در کاهش رفتارهای بدون تحرک موثر هستند یا خیر، وجود ندارد. در مجموع، مطالعات بررسی شده شواهدی را مبنی بر تاثیر بر زمان کلی بدون تحرک که توسط دستگاه اندازهگیری شد، همچنین بر زیرگروههایی که در وضعیت نشسته سپری شد و توسط خود افراد گزارش شد، زمان صرف شده برای تماشای تلویزیون یا وقفه در زمان سپری شده به صورت عدم تحرک، ارائه نکردند.
ما پیامدهای ثانویه زیر را بررسی کردیم: ترکیب بدن، نشانگرهای مقاومت به انسولین، فعالیت بدنی متوسط تا شدید که توسط دستگاه اندازهگیری شد (MVPA)، فعالیت بدنی (PA) سبک که توسط خود افراد گزارش شد و شمارش گام. قطعیت شواهد برای شاخص توده بدنی و سطح گلوکز متوسط بود، بنابراین مداخلات خارج از محل کار احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در این پیامدها ایجاد میکنند. مداخلات ممکن است تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در MPVA در کوتاهمدت، در تعداد گامها و اندازه دور کمر ایجاد کنند (شواهد با قطعیت پائین). ما مطمئن نیستیم که این مداخلات باعث بهبود MVPA در میانمدت و PA سبک میشوند یا خیر (شواهد با قطعیت بسیار پائین). مطالعات وارد شده هیچ دادهای را در مورد حوادث جانبی یا نشانهها گزارش نکردند.
نتیجهگیریها
مداخلات خارج از محل کار برای کاهش رفتارهای بدون تحرک احتمالا منجر به تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در مدت زمان سپری شده بدون تحرک میشود. ما مطمئن نیستیم که مداخلات خارج از محل کار مدت زمان سپری شده را در وضعیت نشسته کاهش میدهند. مداخلات ممکن است تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در زمان صرف شده برای تماشای تلویزیون که توسط خود افراد گزارش شد، ایجاد کنند. برای ارزیابی اثربخشی مداخلات، انجام پژوهشهای بیشتری لازم است و مطالعات باید شامل شرکتکنندگان از گروههای مختلف سنی، وضعیت اجتماعیاقتصادی، و قومیتی باشند.
مداخلات خارج از محل کار برای کاهش رفتارهای بدون تحرک احتمالا منجر به تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در مدت زمان سپری شده بدون تحرک که توسط دستگاه اندازهگیری شد، در کوتاهمدت میشوند و ما مطمئن نیستیم که این مداخلات مدت زمان سپری شده را در وضعیت بدون تحرک که توسط دستگاه اندازهگیری شد، در میانمدت کاهش میدهند. ما مطمئن نیستیم که مداخلات خارج از محل کار در کوتاهمدت میتوانند مدت زمان صرف شده را در وضعیت نشسته که توسط خود افراد گزارش شد، کاهش دهند. مداخلات خارج از محل کار در میانمدت یا طولانیمدت ممکن است منجر به تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در زمان صرف شده برای تماشای تلویزیون شوند. قطعیت شواهد عمدتا به دلیل وجود نگرانیها در مورد خطر سوگیری، یافتههای متناقض و ناسازگار و نتایج نادرست و مبهم، در سطح متوسط تا بسیار پائین بود. مطالعات آینده باید طولانیمدتتر باشند؛ باید شرکتکنندگانی را از گروههای مختلف سنی، وضعیت اجتماعیاقتصادی و قومیتی به کار گیرند؛ و باید دادههای کیفیت زندگی، هزینه-اثربخشی و حوادث جانبی را گردآوری کنند. ما قویا توصیه میکنیم که از روشهای استاندارد برای آمادهسازی و تجزیهوتحلیل دادهها استفاده شود تا امکان مقایسه تاثیر مداخلات بر کاهش رفتارهای بدون تحرک فراهم شود.
بزرگسالان بیشتر وقت خود را خارج از محل کار در وضعیت بدون تحرک و نشسته میگذرانند. بسیاری از رفتارهای بدون تحرک، خطر ابتلا را به دیابت نوع 2، بیماریهای قلبیعروقی و مورتالیتی به هر علتی و مورتالیتی ناشی از بیماریهای قلبیعروقی افزایش میدهند.
هدف اولیه
• بررسی تاثیرات بر زمان سپری شده بدون تحرک مداخلات غیرشغلی به منظور کاهش رفتارهای بدون تحرک در بزرگسالان کمتر از 60 سال
اهداف ثانویه
• توصیف سایر تاثیرات سلامت و حوادث جانبی یا عواقب ناخواسته این مداخلات
• تعیین اینکه مؤلفههای خاص مداخلات، با تغییر در رفتارهای بدون تحرک همراه هستند یا خیر
• تعیین اینکه هر گونه اثر افتراقی مداخلات مبتنی بر نابرابریهای سلامت (به عنوان مثال سن، جنس، درآمد، اشتغال) وجود دارد یا خیر
ما در تاریخ 14 اپریل 2020، به جستوجو در CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ بانک اطلاعاتی مرور سیستماتیک کاکرین، CINAHL؛ PsycINFO؛ SportDiscus و ClinicalTrials.gov پرداختیم. ما منابع مطالعات وارد شده را بررسی کردیم، یک جستوجوی استنادی پیشرو انجام دادیم و برای شناسایی مطالعات بیشتر با نویسندگان در این زمینه تماس گرفتیم.
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) و RCTهای خوشهای را درباره مداخلات خارج از محل کار برای بزرگسالان 18 تا 59 ساله ساکن در جامعه وارد کردیم. ما فقط مطالعاتی را وارد کردیم که در آنها مداخله دارای یک هدف یا مؤلفه خاص برای تغییر رفتارهای بدون تحرک بود.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم عناوین/چکیده مقالات و مقالات متن کامل را برای واجد شرایط بودن مطالعه غربالگری کردند. دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم دادهها را استخراج و خطر سوگیری (risk of bias) را ارزیابی کردند. برای بهدست آوردن اطلاعات یا دادههای بیشتر، در صورت لزوم، با نویسندگان کارآزمایی تماس گرفتیم. ما پیامدهای اولیه زیر را مورد بررسی قرار دادیم: مدت زمان سپری شده بدون تحرک که توسط دستگاه اندازهگیری شد، مدت زمان سپری شده در وضعیت نشسته که توسط خود افراد گزارش شد، مدت زمان سپری شده برای تماشای تلویزیون که توسط خود فرد گزارش شد و وقفه در زمان سپری شده به صورت عدم تحرک.
ما 13 کارآزمایی را شامل 1770 شرکتکننده وارد کردیم، که همگی در کشورهای با درآمد بالا انجام گرفتند. ده مورد از کارآزماییها RCT و سه مورد RCT خوشهای بودند. میانگین سنی شرکتکنندگان مطالعه از 20 تا 41 سال متغیر بود. اغلب شرکتکنندگان زن بودند. تمامی مداخلات در سطح فردی انجام شدند. مؤلفههای مداخله شامل دستگاههای پایش شخصی، ارائه اطلاعات یا آموزش، مشاوره و تشویق برای کاهش رفتارهای بدون تحرک بودند. ما هیچ مطالعهای را در تمامی دامنهها دارای خطر پائین سوگیری قضاوت نکردیم. هفت مطالعه به دلیل استفاده از معیارهای پیامد که توسط خود افراد گزارش شد، در معرض خطر بالای سوگیری برای کورسازی ارزیابی پیامد قرار داشتند.
پیامدهای اولیه
مداخلات خارج از محل کار در کوتاهمدت، تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در مدت زمان سپری شده بدون تحرک که توسط دستگاه اندازهگیری شد، نشان میدهند (تفاوت میانگین (MD): 8.36- دقیقه در روز، 95% فاصله اطمینان (CI): 27.12- تا 10.40؛ 4 مطالعه؛ %0 = I²؛ شواهد با قطعیت متوسط). ما مطمئن نیستیم که مداخلات در میانمدت باعث کاهش مدت زمان سپری شده در وضعیت بدون تحرک میشوند که توسط دستگاه اندازهگیری شد (MD؛ 51.37- دقیقه در روز؛ 95% CI؛ 126.34- تا 23.59؛ 3 مطالعه؛ I² = 84%؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین).
ما مطمئن نیستیم که مداخلات خارج از محل کار مدت زمان سپری شده را در وضعیت نشسته که توسط خود افراد گزارش شد، در کوتاهمدت کاهش میدهند (MD؛ 64.12- دقیقه در روز؛ 95% CI؛ 260.91- تا 132.67؛ %86 = I²؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین).
مداخلات خارج از محل کار ممکن است تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در مدت زمان صرف شده برای تماشای تلویزیون که توسط خود افراد گزارش شد، در میانمدت (MD؛ 12.45- دقیقه در روز؛ 95% CI؛ 50.40- تا 25.49؛ 2 مطالعه؛ 86% = I²؛ شواهد با قطعیت پائین) یا در طولانیمدت (MD؛ 0.30 دقیقه در روز؛ 95% CI؛ 0.63- تا 1.23؛ 2 مطالعه؛ %0 = I²؛ شواهد با قطعیت پائین) ایجاد کنند.
با توجه به تنوع در تعاریف مورد استفاده، تجمیع پنج مطالعهای که وقفهها را در زمان سپری شده در وضعیت بدون تحرک گزارش کردند، امکانپذیر نبود.
پیامدهای ثانویه
مداخلات خارج از محل کار احتمالا در میانمدت منجر به تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در شاخص توده بدنی میشوند (MD؛ 0.25- کیلوگرم بر متر مربع؛ 95% CI؛ 0.48- تا 0.01-؛ 3 مطالعه؛ %0 = I²؛ شواهد با قطعیت متوسط). مداخلات ممکن است در میانمدت منجر به تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در اندازه دور کمر شوند (MD؛ 2.04- سانتیمتر؛ 95% CI؛ 9.06- تا 4.98؛ %65 = I²؛ شواهد با قطعیت پائین).
مداخلات احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در سطح گلوکز در کوتاهمدت (MD؛ 0.18- میلیمول/لیتر؛ 95% CI؛ 0.30- تا 0.06-؛ 2 مطالعه؛ %0 = I²؛ شواهد با قطعیت متوسط) و میانمدت (MD؛ 0.08- میلیمول/لیتر؛ 95% CI؛ 0.21- تا 0.05؛ 2 مطالعه، %0 = I²؛ شواهد با قطعیت متوسط) ایجاد میکنند.
مداخلات خارج از محل کار ممکن است تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در MVPA اندازهگیری شده توسط دستگاه در کوتاهمدت ایجاد کنند (MD؛ 1.99 دقیقه در روز؛ 95% CI؛ 4.27- تا 8.25؛ 4 مطالعه؛ %23 = I²؛ شواهد با قطعیت پائین). ما مطمئن نیستیم که مداخلات در میانمدت باعث بهبود MVPA اندازهگیری شده توسط دستگاه میشوند (MD؛ 6.59 دقیقه در روز؛ 95% CI؛ 7.35- تا 20.53؛ 3 مطالعه؛ %70 = I²؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین).
ما مطمئن نیستیم که مداخلات خارج از محل کار PA با شدت سبک را که توسط خود افراد گزارش شد، در کوتاهمدت کاهش دهند (MD؛ 156.32 دقیقه در روز؛ 95% CI؛ 34.34 تا 278.31؛ دو مطالعه؛ %79 = I²؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین).
مداخلات ممکن است در کوتاهمدت تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در تعداد گامهای برداشته شده ایجاد کنند (MD؛ 226.90 گام در روز؛ 95% CI؛ 519.78- تا 973.59؛ %0 = I²؛ شواهد با قطعیت پائین).
در مطالعات وارد شده هیچ دادهای در مورد حوادث جانبی یا نشانهها گزارش نشده بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.