حرف آخر
هیچ شواهدی از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده در حمایت یا رد فرضیه تجویز اوپیوئیدها در هر دوزی، برای مدیریت و کاهش درد مرتبط با سرطان در کودکان یا نوجوانان، به دست نیامد.
پیشینه
سرطان دوران کودکی یکی از علل اصلی بیماری و مرگومیر در کودکان و نوجوانان در دنیای امروز است. درد مرتبط با آن یکی از نگرانیهای عمده سلامت به حساب میآید و در حال حاضر دادههای خاص مربوط به کودکان به خوبی شناخته نشدهاند. درد مرتبط با سرطان معمولا مستقیما در اثر تومور ایجاد میشود که عصبها را فشرده کرده یا باعث التهاب ارگان میشود، و میتواند بسیار مضطربکننده باشد.
اوپیوئیدها در سراسر جهان برای درمان درد استفاده میشوند. اوپیوئیدها بهطور کلی در بسیاری از کشورهای توسعهیافته در مراکز مراقبتهای سلامت در دسترس هستند، اما در کشورهای در حال توسعه ممکن است دسترسی به آنها محدود باشد. بهعنوان مثال، اوپیوئیدهایی که در حال حاضر موجود هستند عبارتند از: بوپرنورفین (buprenorphine)، کدئین (codeine)، فنتانیل (fentanyl)، هیدرومورفون (hydromorphone)، متادون (methadone)، مورفین (morphine)، اکسیکودون (oxycodone) و ترامادول (tramadol). اوپیوئیدها در دوزهای مختلف و معمولا بهصورت تزریقی یا قرصهای خوراکی تجویز میشوند.
نتایج کلیدی
در فوریه سال 2017، به دنبال کارآزماییهای بالینیای بودیم که در آنها از هر نوع اوپیوئیدی برای درمان درد مرتبط با سرطان در افراد از زمان تولد تا 17 سالگی استفاده شده بود. ما هیچ مطالعهای را نیافتیم که شرایط لازم را برای ورود به این مرور داشته باشد. مطالعات متعدد، تاثیر اوپیوئیدها را روی بزرگسالان مبتلا به درد مرتبط با سرطان آزمایش کردند، اما نه در شرکتکنندگان از زمان تولد تا 17 سالگی.
کیفیت شواهد
ما تصمیم داشتیم کیفیت شواهد به دست آمده را از مطالعات با استفاده از چهار سطح رتبهبندی کردیم: بسیار پائین، پائین، متوسط، یا بالا. کیفیت بسیار پائین شواهد بدان معنی هستند که ما در مورد نتایج بسیار نامطمئن هستیم. شواهد با کیفیت بالا به این معنی است که ما در مورد نتایج بسیار مطمئن هستیم.
ما قادر به رتبهبندی کیفیت شواهد نبودیم چرا که هیچ شواهدی از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده به دست نیامد که بتواند از این پیشنهاد که اوپیوئیدها در هر دوزی، درد مرتبط با سرطان را در کودکان یا نوجوانان کاهش میدهند، حمایت یا آن را رد کند.
شواهدی از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده برای حمایت یا رد استفاده از اوپیوئیدها در مدیریت و درمان درد مزمن مرتبط با سرطان در کودکان و نوجوانان به دست نیامد. ما نمیتوانیم در مورد اثربخشی یا آسیب ناشی از استفاده از اوپیوئیدها برای درمان درد مزمن مرتبط با سرطان در کودکان و نوجوانان اظهارنظر کنیم.
درد یک ویژگی مشترک دوران کودکی و نوجوانی در سراسر جهان است، و در بسیاری از جوانان، این درد، مزمن است. دستورالعملهای سازمان جهانی بهداشت (WHO) برای درمانهای دارویی درد پایدار در کودکان تاکید میکنند که درد در کودکان، یک نگرانی عمده سلامت عمومی است که در اکثر نقاط جهان از اهمیت زیادی برخوردار است. دیدگاههای مربوط به درد کودکان با گذشت زمان تغییر کرده و در حال حاضر، تسکین درد مهم تلقی میشود. در گذشته، وجود درد شدیدا رد میشد و اغلب درماننشده باقی میماند، و فرض بر این بود که کودکان تجربههای دردناک را به سرعت فراموش میکنند.
ما مجموعهای را از 7 مرور در رابطه با درد مزمن غیر-سرطانی و درد سرطانی (با در نظر گرفتن داروهای ضدافسردگی، داروهای ضدصرع، داروهای غیر-استروئیدی ضد-التهابی، اوپیوئیدها، و پاراستامول) برای بررسی شواهد مربوط به استفاده از مداخلات دارویی در مدیریت درد کودکان طراحی کردیم.
سرطان دوران کودکی (و درد مرتبط با آن)، به عنوان یکی از دلایل اصلی مورتالیتی و موربیدیتی کودکان و نوجوانان در دنیای امروز، یکی از نگرانیهای اصلی سلامت محسوب میشود. درد سرطان در نوزادان، کودکان، و نوجوانان عمدتا دردی ناخوشایند و همراه با تاثیرات منفی طولانیمدت است. درد مرتبط با سرطان معمولا مستقیما توسط خود تومور، با فشرده شدن عصب یا التهاب ارگانها، بهوجود میآید. درد مرتبط با سرطان عموما در اثر پروسیجرهای حولوحوش جراحی، آسیب به عصب ناشی از رادیاسیون یا درمانهای شیمیدرمانی، یا موکوزیت (mucositis) اتفاق میافتد. با این حال، این مرور بر دردی متمرکز است که بهطور مستقیم ناشی از خود تومور باشد، مانند نفوذ آن در عصب، فشرده شدن عصب از خارج، و سایر عوارض التهابی.
اوپیوئیدها در سراسر جهان برای درمان درد استفاده میشوند. اوپیوئیدهایی که در حال حاضر موجود هستند عبارتند از: بوپرنورفین (buprenorphine)، کدئین (codeine)، فنتانیل (fentanyl)، هیدرومورفون (hydromorphone)، متادون (methadone)، مورفین (morphine)، اکسیکودون (oxycodone) و ترامادول (tramadol). اوپیوئیدها بهطور کلی در بسیاری از کشورهای توسعهیافته در مراکز مراقبتهای سلامت در دسترس هستند، اما در کشورهای در حال توسعه ممکن است دسترسی به آنها محدود باشد. برای دستیابی به تسکین کافی درد در کودکان با استفاده از اوپیوئیدها، همراه با درجه قابل قبولی از عوارض جانبی، روش توصیه شده عبارت است از شروع تجویز با یک دوز پائینتر که به تدریج افزایش مییابد تا تاثیر خود را نشان دهد یا موجب بروز عوارض جانبی غیرقابل قبول در کودک شود.
ارزیابی اثربخشی آنالژزیک، و حوادث جانبی، اوپیوئیدهای مورد استفاده برای درمان درد مرتبط با سرطان در کودکان و نوجوانان از تولد تا 17 سالگی، در هر شرایطی.
ما پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL؛ Cochrane Central Register of Controlled Trials) را از طریق پایگاه ثبت مطالعات آنلاین کاکرین (Cochrane Register of Studies Online)؛ MEDLINE via Ovid و Embase via Ovid را از زمان آغاز به کار آنها تا 22 فوریه 2017 جستوجو کردیم. همچنین فهرست منابع مطالعات و مرورهای بازیابی شده، و پایگاههای ثبت کارآزماییهای بالینی آنلاین را جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (RCTs؛ randomised controlled trials)، با یا بدون کورسازی، با هر دوز و هر روش مصرف، مربوط به درمان درد مرتبط با سرطان در کودکان و نوجوانان، که به مقایسه اوپیوئیدها با دارونما (placebo) یا یک بازوی مقایسه فعال پرداخته باشند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم مطالعات را از نظر واجد شرایط بودن بررسی کردند. ما به دنبال استفاده از دادههای دو حالتی برای محاسبه خطر نسبی (risk ratio) و تعداد افراد مورد نیاز برای درمان برای یک رویداد بیشتر، با استفاده از روشهای استاندارد، بودیم. استفاده از ارزیابی GRADE (درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی) و ایجاد یک جدول «خلاصهای از یافتهها» را در دستور کار خود داشتیم.
هیچ مطالعهای یافت نشد که قابلیت ورود را به این مرور داشته باشد. مطالعات متعدد، تاثیر اوپیوئیدها را روی بزرگسالان مبتلا به درد مرتبط با سرطان آزمایش کردند، اما نه در شرکتکنندگان از زمان تولد تا 17 سالگی.
هیچ شواهدی برای حمایت یا رد استفاده از اوپیوئیدها در مدیریت و درمان درد مرتبط با سرطان در کودکان و نوجوانان وجود ندارد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.