استفاده از اسپری در محیط چیست و چگونه عمل می‌کند؟
استفاده از اسپری در محیط، به صورت اسپری کردن حشره‌کش‌ها در محیط رو-باز برای کشتن حشرات بالغ است. حشره‌کش‌ها با استفاده از وسایل دستی، وسیله نصب شده یا تجهیزات نصب شده روی هواپیما برای ایجاد مه، پراکنده می‌شوند. استفاده از اسپری در محیط به‌طور منظم در برنامه‌های کنترل بهداشت عمومی و کنترل آفات، از جمله به عنوان یک پاسخ اضطراری به اپیدمی‌های مالاریا، مورد استفاده قرار می‌گیرد. پشه‌بندهای آغشته به حشره‌کش تختخواب و اسپری حشره‌کش‌ها داخل خانه، دو مداخله‌ای هستند که بیش‌تر در برنامه‌های مالاریا برای کنترل جمعیت پشه مورد استفاده قرار می‌گیرند. هر دو مداخله در کاهش تماس انسان با گونه‌های پشه گزنده خانگی موثر هستند. در صورت موفقیت، استفاده از اسپری در محیط منجر به کاهش جمعیت پشه‌های گزنده خارج از خانه شده و می‌تواند منجر به کاهش انتقال مالاریا از گونه‌های پشه‌هایی شود که کم‌ترین تاثیر را از تلاش‌های کنترل معمول می‌پذیرند. با این حال، در مورد این‌که استفاده از اسپری در محیط روی انتقال مالاریا تاثیر می‌گذارد یا خیر، در حال حاضر عدم قطعیت بالایی باقی مانده است.
هدف این مطالعه مروری چیست؟
به منظور هدایت تصمیم‌گیری در مورد برنامه‌های کنترل مالاریا، هدف این مرور کاکرین، خلاصه‌سازی اقدامات انجام شده و گزارش یافته‌های کارآزمایی‌هایی بود که به بررسی تاثیر استفاده از اسپری کردن در محیط بر انتقال مالاریا پرداختند.
یافته‌های اصلی این مطالعه مروری چه هستند؟
پس از جست‌وجو برای یافتن کارآزمایی‌های مرتبط تا 18 اپریل 2018، چهار مطالعه انجام شده را بین سال‌های 1972 تا 2000 شناسایی کردیم. در این چهار مطالعه، طیفی از روش‌های استفاده از حشره‌کش استفاده شد، از جمله دستگاه‌های دستی، وسایل نصب شده و تجهیزات اسپری کننده نصب شده روی هواپیما. انواع مختلف حشره‌کش‌ها، دوزها و زمان‌های اسپری کردن نیز با توجه به محیط محلی و رفتار گونه‌های پشه مورد هدف، مورد استفاده قرار گرفتند.
در سه مطالعه، شواهد برای ارزیابی قابل اطمینان از تاثیر اسپری در فضا بر تعداد موارد مالاریا نامناسب در نظر گرفته شدند. مطالعه باقی‌مانده، که در یک ایالت واحد در هند انجام گرفت و ترکیبی را از جمعیت 18,460 نفری پوشش داد، تعداد موارد مالاریا را در سال‌های قبل و پس از استفاده از اسپری در فضا گزارش کرد. شواهد نشان دادند که اسپری در فضا منجر به کاهش تعداد موارد مالاریا شد، اما از آن‌جایی که این کارآزمایی بیش از 30 سال پیش و در یک ایالت در هند انجام شد، نمی‌توانیم مطمئن باشیم که این یافته‌ها در مناطق دیگری که مالاریا در آن‌ها اتفاق می‌افتند نیز قابل اجرا باشند. انجام پژوهش‌های قابل اطمینان در شرایط مختلف به تعیین این‌که این مداخله می‌تواند ارزشمند باشد یا خیر و چه زمانی می‌تواند موثر باشد، کمک خواهد کرد.
شواهد به دست آمده از یک ایالت در هند که بیش از 30 سال پیش انجام شد، تاثیر استفاده از اسپری را در محیط بر بروز مالاریا نشان می‌دهد اما قطعیت شواهد بسیار پائین است. پژوهش‌های قابل اطمینان در شرایط مختلف کمک خواهد کرد تا بتوان تعیین کرد که این مداخله ممکن است ارزشمند باشد و در چه زمانی.
استفاده از اسپری در محیط، عبارت است از پخش ابری از مایع حشره‌کش در فضای غیر-سرپوشیده برای کشتن حشرات بالغ. این اسپری، در برنامه‌های بهداشت عمومی و کنترل آفات، از جمله استفاده از آن به صورت یک پاسخ اضطراری به اپیدمی مالاریا، مورد استفاده قرار گرفته است. اهداف این مرور کاکرین، کمک به تصمیم‌گیری در مورد برنامه‌های کنترل ناقل مالاریا از طریق خلاصه‌سازی شواهد مربوط به تاثیر استفاده از اسپری در محیط در انتقال مالاریا است.
هدف اولیه این مرور، بررسی اثر استفاده از اسپری در محیط بر انتقال مالاریا، یا تاثیر فزاینده آن هنگام استفاده ترکیبی همراه با سایر روش‌های کنترل مالاریا، در مقایسه با شرایط مساوی بدون مداخله استفاده از اسپری در محیط، بود.
برای هدایت ارزیابی‌های بعدی استفاده از اسپری در محیط، هدف دوم عبارت بود از شناسایی و خلاصه‌سازی طیفی از استراتژی‌های استفاده از اسپری در محیط که مورد آزمایش قرار گرفته بودند، استراتژی‌هایی که امیدوار کننده بودند و نیاز به ارزیابی بیش‌تری داشتند و استراتژی‌هایی که بعید به نظر می‌رسید نیاز به ارزیابی بیش‌تر داشته باشند (برای مثال، استراتژی‌هایی که قابل اجرا نبوده یا برای جمعیت غیر-قابل قبول بودند).
ما پایگاه ثبت تخصصی گروه بیماری‌های عفونی در کاکرین؛ پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL)؛ که در کتابخانه کاکرین منتشر شد؛ PubMed (MEDLINE)؛ Embase (OVID)؛ CAB Abstracts (Web of Science)؛ LILACS (BIREME)؛ پلت‌فرم بین‌المللی پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت (WHO) و ClinicalTrials.gov را تا 18 اپریل 2018 جست‌وجو کردیم. برای یافتن کارآزمایی‌های در حال انجام و منتشر نشده، با سازمان‌ها تماس گرفتیم، و فهرست منابع تمام مطالعات وارد شده را برای یافتن مطالعات مرتبط کنترل کردیم.
ما کارآزمایی‌های خوشه‌ای-تصادفی‌سازی و کنترل شده، مطالعات سری زمانی منقطع (interrupted time series; ITS)، مطالعات تصادفی‌سازی شده متقاطع (cross‐over)، و مطالعات کنترل شده قبل-و-بعد (controlled before-and-after; CBA) را وارد کردیم که به مقایسه استفاده از اسپری در محیط در برابر عدم استفاده از اسپری در محیط پرداخته و معیارهای ورود را به این مرور داشتند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم به ارزیابی واجد شرایط بودن کارآزمایی‌ها و خطر سوگیری (bias) پرداختند، و داده‌ها را استخراج کردند. برای مطالعات ITS، یافته‌ها را به صورت گرافیکی ارائه می‌کنیم، و تاثیر استفاده از اسپری را در محیط بر تغییر مرحله و تغییر شیب تخمین زدیم. قطعیت شواهد را با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کردیم.
دو مطالعه ITS، که بین سال‌های 1972 تا 1984 انجام شدند، معیارهای ورود ما را برای هدف اولیه داشتند، و یک مطالعه به تجزیهوتحلیل کمّی (quantitative) کمک کرد. این مطالعه که در هند انجام شد، میزان بروز مالاریا را در چهار محل جداگانه گزارش کرد و در مجموع یک جمعیت 18,460 نفری را پوشش داد. در تجزیهوتحلیل تجمعی در سراسر محل‌ها، تاثیر مرحله (step effect) برای بروز مالاریای بدون عارضه وجود نداشت (نسبت میزان مرحله (step rate ratio): 1.00؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.51 تا 1.92). تاثیر بر شیب (slope) گزارش شد: تعداد موارد تا 15% در هر ماه کاهش یافت (نسبت میزان شیب: 0.85؛ 95% CI؛ 0.79 تا 0.91). با استفاده از این نسبت‌ها، تاثیر 12 ماه استفاده از اسپری را در محیط بر بروز مالاریا، به میزان کاهش از 6 مورد به 1 مورد در هر ماه برای جمعیت 1000 نفری برآورد کردیم (95% CI؛ 0 تا 2 مورد؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین). مطالعه دوم، تاثیر استفاده از اسپری را در محیط بر بروز مالاریا و چگالی پشه بالغ در جمعیت 15,106 نفری در هائیتی گزارش کرد، اما داده‌هایی را از سال‌های گذشته ارائه نکرد. بنابراین، ما نتوانستیم تاثیر استفاده از اسپری را در محیط که مستقل از روندهای زمانی است، تخمین بزنیم.
برای اهداف ثانویه مرور، دو مطالعه دیگر را علاوه بر دو مطالعه ITS شناسایی کردیم؛ هر دو از طراحی CBA استفاده کرده و بین سال‌های 1973 تا 2000 انجام شدند. این چهار مطالعه از طیف وسیعی از روش‌های ارائه شامل تجهیزات اسپری دستی، نصب شده روی وسایل نقلیه و نصب شده به هواپیما استفاده کردند. هم‌چنین انواع مختلفی از حشره‌کش‌ها، دوزها و زمان‌های اسپری نیز استفاده شد، که با روش‌های معمول بر اساس عوامل محیطی و پروفایل‌های ناقلین تعیین شدند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.