هدف این مطالعه مروری چه بود؟
هدف از این مرور کاکرین بررسی این موضوع بود که دستگاه‌هایی که عمل تخلیه را از محفظه جلویی چشم (اتاق قدامی (anterior chamber)) به سطح چشم در زیر لایه سطحی (فضای زیر-ملتحمه‌ای (subconjunctival space)) انجام می‌دهند و تحت عنوان دستگاه‌های گلوکوم با حداقل تهاجم (minimally‐invasive glaucoma devices) شناخته می‌شوند، در کاهش فشار داخل چشم افراد مبتلا به گلوکوم که با استفاده از قطره‌ها به میزان کافی کنترل نشده‌اند، اثربخش هستند یا خیر. نویسندگان مرور کاکرین تمامی مطالعات مرتبط را برای یافتن پاسخ این سوال گردآوری و تجزیه‌وتحلیل کردند و هیچ مطالعه کامل شده‌ای را نیافتند، آنها یک مطالعه در حال انجام را شناسایی کردند.
پیام‌های کلیدی
هیچ مطالعه منتشر شده مرتبطی وجود ندارد که دستگاه‌های تخلیه زیر-ملتحمه‌ای گلوکوم با حداقل تهاجم را با دیگر روش‌های درمانی مقایسه کرده باشد.
در این مرور چه موضوعی بررسی شد؟
گلوکوم علت اصلی کوری غیر-قابل بازگشت است. در گلوکوم، در بسیاری از موارد به دلیل بالا بودن بسیار زیاد فشار داخل چشم، عصب بینایی در پشت چشم آسیب می‌بیند. پزشکان می‌توانند به کمک جراحی این فشار را پائین بیاورند. دستگاه‌های تخلیه زیر-ملتحمه‌ای گلوکوم با حداقل تهاجم می‌توانند به کم کردن شدت تروماتیک بودن این جراحی کمک کنند، که ممکن است برای افراد از جراحی استاندارد ایمن‌تر و راحت‌تر بوده و دوره نقاهت بینایی سریع‌تری داشته باشند.
نتایج اصلی این مرور چه هستند؟
نویسندگان مرور کاکرین هیچ مطالعه کامل شده‌ای را نیافتند که بتواند وارد این مرور شود.
این مرور تا چه زمانی به‌روز است؟
نویسندگان مرور کاکرین برای دستیابی به مطالعات منتشر شده تا 10 جولای 2018 به جست‌وجو پرداختند.
در حال حاضر هیچ شواهد با کیفیت بالایی برای نشان دادن تاثیرات دستگاه‌های تخلیه زیر-ملتحمه‌ای گلوکوم با حداقل تهاجم برای گلوکوم زاویه باز کنترل نشده با دارو وجود ندارد. برای ارزیابی اثربخشی و ایمنی میان‌مدت و طولانی‌مدت این تکنیک به RCTهایی با طراحی مناسب نیاز است.
گلوکوم (glaucoma) علت اصلی کوری غیر-قابل بازگشت است. دستگاه‌های تخلیه زیر-ملتحمه‌ای گلوکوم با حداقل تهاجم (subconjunctival draining minimally‐invasive glaucoma devices) از جمله ایمپلنت ژلاتینی Xen و استنت InnFocus به عنوان روش درمانی برای پیشگیری از پیشرفت گلوکوم مطرح شده‌اند.
این ایمپلنت‌ها از طریق ایجاد کانالی برای تخلیه زلالیه (aqueous humour) از اتاق قدامی چشم به داخل فضای زیر-ملتحمه روی سطح چشم، فشار داخل چشمی (intraocular pressure; IOP) را کاهش داده و مکانیزم شایع‌ترین جراحی صورت گرفته را برای گلوکوم، ترابکولکتومی (trabeculectomy)، شبیه‌سازی می‌کنند.
ارزیابی اثربخشی و ایمنی دستگاه‌های تخلیه زیر-ملتحمه‌ای گلوکوم با حداقل تهاجم در درمان افراد مبتلا به گلوکوم زاویه باز (open angle glaucoma) و هیپرتانسیون چشمی (ocular hypertension) که وضعیت آنها به میزان کافی با استفاده از قطره‌ها کنترل نمی‌شود.
ما پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده در کاکرین (CENTRAL؛ شامل پایگاه ثبت کارآزمایی‌های چشم و بینایی در کاکرین؛ 2018، شماره 6)؛ Ovid MEDLINE؛ Ovid Embase؛ ISRCTN registry؛ ClinicalTrials.gov و WHO ICTRP را جست‌وجو کردیم. تاریخ جست‌وجو 10 جولای 2018 بود.
برای دستیابی به کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) بر روی ایمپلنت ژلاتینی Xen یا InnFocus MicroShunt تا دیگر درمان‌های جراحی (سایر تکنیک‌های مربوط به دستگاه گلوکوم با حداقل تهاجم، ترابکولکتومی)، درمان با لیزر یا درمان دارویی به جست‌وجو پرداختیم. هم‌چنین برای وارد کردن کارآزمایی‌هایی که در آنها این دستگاه‌ها با فاکوامولسیفیکاسیون (phacoemulsification) ترکیب شده و با فاکوامولسیفیکاسیون به‌تنهایی مقایسه شده باشند، برنامه‌ریزی کردیم.
ما برنامه‌ریزی کردیم که دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم با استفاده از فرم‌های جمع‌آوری داده‌ها به استخراج داده‌ها از گزارش‌های مطالعات وارد شده به مرور پرداخته و آنها را بر مبنای روش‌های مورد انتظار کاکرین تجزیه‌وتحلیل کنند. پیامد اولیه ما، تغییر میانگین در IOP بود. پیامدهای ثانویه ما عبارت بودند از نسبتی از شرکت‌کنندگان که از قطره استفاده نمی‌کردند (drop‐free)؛ نسبتی از شرکت‌کنندگان که به IOP معادل 21 میلی‌متر جیوه یا کمتر، 17 میلی‌متر جیوه یا کمتر یا 14 میلی‌متر جیوه یا کمتر دست یافته بودند؛ و نسبتی از شرکت‌کنندگان که دچار عوارض حین یا پس از جراحی شده بودند. برای اندازه‌گیری تمامی پیامدها در کوتاه-مدت (شش تا 18 ماه)، میان‌مدت (18 تا 36 ماه) و طولانی‌مدت (بیش‌تر از 36 ماه) برنامه‌ریزی کردیم.
هیچ RCT کامل شده‌ای را نیافتیم که با معیارهای ورود ما مطابقت داشته باشد. یک مطالعه در حال انجام را پیدا کردیم (NCT01881425). این مطالعه InnFocus MicroShunt را با ترابکولکتومی در افراد مبتلا به گلوکوم زاویه باز اولیه مقایسه می‌کند. پیامد اولیه عبارت است از کاهش بیش از 20% از IOP از خط پایه تا 12 ماه پیگیری. در مجموع از 889 فرد 40 تا 85 ساله ثبت‌نام به عمل آمده است. تاریخ تخمین زده شده برای اتمام مطالعه نوامبر 2019 است.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.