بیماری کرون چیست؟
بیماری کرون یک بیماری رودهای است که در آن دیوارههای دستگاه گوارش ملتهب میشوند. هر بخشی از دستگاه گوارش میتواند تحت تاثیر قرار گیرد، از دهان تا آنوس (مقعد). علائم میتوانند شامل درد شکمی، اسهال خونی و کاهش وزن باشند. هنگامی که افراد مبتلا به بیماری کرون دچار علائم میشوند، این بیماری «فعال (active)» در نظر گرفته میشود. هنگامی که علائم متوقف میشوند، این بیماری در وضعیت «بهبود (remission)» در نظر گرفته میشود.
آدالیموماب (adalimumab) چیست؟
آدالیموماب یک داروی بیولوژیکی است که به کاهش التهاب و تسکین درد در افراد مبتلا به بیماریهای التهابی مانند بیماری کرون کمک میکند. آدالیموماب با اتصال به فاکتور نکروز دهنده تومور - آلفا و مسدود کردن اثر التهابی، منجر به کاهش درد در التهاب در افراد مبتلا به بیماری کرون میشود برای بیماری کرون فعال، آدالیموماب معمولا زیر پوست با دوز اولیه 160 میلیگرم و به دنبال آن، دوز 80 میلیگرم دو هفته بعد، تزریق خواهد شد.
محققان چه چیزی را بررسی کردند
محققان بررسی کردند که آیا آدالیموماب میتواند افراد مبتلا به بیماری کرون فعال متوسط تا شدید را وارد فاز بهبودی کند. آنها همچنین بررسی كردند كه آیا آدالیموماب میتواند به علائم بیماری كرون كمك كند و اینکه با عوارضی (مثلا عوارض جانبی) همراه هست یا خیر. ما تا 16 اپریل 2019 به منابع علمی پزشکی نگاه کردیم.
محققان چه چیزی را پیدا کردند؟
محققان سه مطالعه را با مجموع 714 شرکتکننده بزرگسال (> 18 سال) پیدا کردند. این شرکتکنندگان همگی مبتلا به بیماری کرون فعال متوسط تا شدید بودند. در مجموع 451 شرکتکننده با آدالیموماب و 268 بیمار با دارونما (placebo) (داروی تقلبی) درمان شدند. اغلب شرکتکنندگانی که با آدالیموماب درمان شدند، در مقایسه با بیمارانی که با دارونما درمان شدند، به بهبودی یا بهبود علائم خود دست یافتند. میزان عوارض جانبی (آدالیموماب: معادل 62%، دارونما: معادل 72%)، عوارض جانبی جدی (آدالیموماب: معادل 2%، دارونما: معادل 5%) و خروج از مطالعه به دلیل عوارض جانبی (آدالیموماب: معادل 1%، دارونما: معادل 3%) در شرکتکنندگان دریافت کننده آدالیموماب نسبت به دارونما کمتر بود. عوارض جانبی شایع گزارش شده شامل واکنشهای محل تزریق، درد شکمی، خستگی، بدتر شدن بیماری کرون و تهوع بودند.
نتیجهگیریها
شواهدی با قطعیت بالا نشان میدهند که درمان شرکتکنندگان با آدالیموماب بهتر از درمان آنها با دارونما، برای القای بهبودی و بهبود علائم در افراد مبتلا به بیماری کرون فعال متوسط تا شدید است. عوارض جانبی در شرکتکنندگان دریافت کننده آدالیموماب در مقایسه با دارونما کمتر بود. با این حال، به دلیل تعداد اندک عوارض، ما در مورد اثر آدالیموماب بر عوارض جانبی مطمئن نیستیم، بنابراین، هیچ نتیجهگیری قطعی را نمیتوان در مورد آسیبهای (عوارض جانبی) ناشی از آدالیموماب در بیماری کرون گرفت. مطالعات بیشتر برای بررسی مزایا و آسیبهای درازمدت استفاده از آدالیموماب در افراد مبتلا به بیماری کرون مورد نیاز هستند.
شواهدی با قطعیت بالا نشان میدهند که آدالیموماب برای القای بهبودی بالینی و پاسخ بالینی در افراد مبتلا به بیماری کرون فعال متوسط تا شدید برتر از دارونما است. اگر چه نرخ AEs ،SAEs و خروج از مطالعه به دلیل AEs در شرکتکنندگان گروه آدالیموماب در مقایسه با دارونما پایینتر بودند، ما در مورد اثر آدالیموماب روی AEs به دلیل تعداد کم حوادث مطمئن نیستیم. بنابراین، هیچ نتیجهگیری قطعی در مورد ایمنی آدالیموماب در بیماری کرون نمیتوان گرفت. مطالعات بیشتر برای بررسی اثربخشی و آسیبهای درازمدت استفاده از آدالیموماب در افراد مبتلا به بیماری کرون مورد نیاز هستند.
آدالیموماب (adalimumab) یک آنتیبادی مونوکلونال IgG1 است که فاکتور نکروز دهنده تومور - آلفا را که یک سیتوکین پیشالتهابی دخیل در پاتوژنز بیماری کرون (CD) است، هدف قرار داده و بلوک میکند. نسبت قابلتوجهی از افراد مبتلا به بیماری کرون با درمان متعارف یا درمان با بیولوژیکها دچار شکست درمانی شده یا دچار عوارض جانبی قابلتوجه میشوند. آدالیموماب در این افراد ممکن است یک جایگزین موثر باشد.
اهداف این مرور ارزیابی اثربخشی و ایمنی آدالیموماب برای القای بهبودی در بیماری کرون بود.
ما MEDLINE؛ Embase؛ CENTRAL؛ پایگاه ثبت اختصاصی گروه بیماریهای التهابی روده (IBD) در کاکرین؛ ClinicalTrials.Gov و پایگاه ثبت کارآزمایی (ICTRP) سازمان جهانی بهداشت را از ابتدا تا 16 اپریل 2019 جستوجو کردیم. برای شناسایی مطالعات اضافی، منابع و خلاصههای کنفرانس جستوجو شد.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) که به مقایسه آدالیموماب با دارونما (placebo) یا یک مقایسه کننده فعال در شرکتکنندگان مبتلا به بیماری کرون فعال پرداختند، وارد شدند.
دو نویسنده بهطور مستقل از هم مطالعات را غربالگری کردند، دادهها را استخراج و خطر سوگیری (bias) را با استتفاده از ابزار «خطر سوگیری» ارزیابی کردند. پیامد اولیه عدم دستیابی به بهبودی بالینی بود، که توسط مطالعات اولیه تعریف شده بود. بهبودی بالینی به صورت نمره شاخص فعالیت بیماری کرون (Crohn's Disease Activity Index; CDAI) کمتر از 150 امتیاز تعریف شد. پیامدهای ثانویه عبارت بودند از عدم دستیابی به پاسخ بالینی (تعریف شده به صورت کاهش بیش از 100 امتیاز در CDAI یا بیش از 70 امتیاز نسبت به پایه)، عدم دستیابی به بهبودی و پاسخ اندوسکوپیک، عدم دستیابی به بهبودی و پاسخ هیستولوژیک، شکست در رسیدن به قطع درمان استروئیدی، عوارض جانبی (AEs) و عوارض جانبی جدی (SAEs)، خروج از مطالعه به علت AEs و کیفیت زندگی اندازهگیری شده توسط یک ابزار معتبر. برای پیامدهای دوتایی، ما خطر نسبی (RR) و 95% فاصله اطمینان (95% CI) را محاسبه کردیم. در صورتی که شرکتکنندگان، مداخلات، پیامدها و چارچوب زمانی مشابه بودند، دادهها برای آنالیز تجمیع شدند. دادهها بر اساس قصد درمان (intention-to-treat) تجزیهوتحلیل شدند. قطعیت کلی شواهد با استفاده از GRADE ارزیابی شد.
سه RCTs کنترل شده با دارونما (714 شرکتکننده بزرگسال) وارد شدند. شرکتکنندگان همگی مبتلا به بیماری کرون فعال متوسط تا شدید (CDAI معادل 220 تا 450) بودند. دو مطالعه در معرض خطر کم سوگیری و یک مطالعه در معرض خطر نامشخص سوگیری بودند. 76 درصد (342/451) از شرکتکنندگان گروه آدالیموماب در مقایسه با 91% (240/263) از شرکتکنندگان گروه دارونما، در دستیابی به بهبودی بالینی در چهار هفته شکست خوردند (RR: 0.85؛ 95% CI؛ 0.79 تا 0.90؛ شواهد با قطعیت بالا). 44 درصد (197/451) از شرکتکنندگان گروه آدالیموماب در مقایسه با 66% (173/263) از شرکتکنندگان گروه دارونما موفق به رسیدن به یک پاسخ بالینی 70 نقطه در چهار هفته نشدند (RR: 0.68؛ 95% CI؛ 0.59 تا 0.79؛ شواهد با قطعیت بالا). در چهار هفته، 57% (257/451) از شرکتکنندگان گروه آدالیموماب در مقایسه با 76% (199/263) از شرکتکنندگان گروه دارونما در دستیابی به پاسخ بالینی 100 نقطه شکست خوردند (RR: 0.77؛ 95% CI؛ 0.69 تا 0.86؛ شواهد با قطعیت بالا). 62 درصد (165/268) از شرکتکنندگان گروه آدالیموماب در مقایسه با 72% (188/263) از شرکتکنندگان گروه دارونما دچار یک عارضه جانبی شدند (RR: 0.90؛ 95% CI؛ 0.74 تا 1.09؛ شواهد با قطعیت متوسط). 2 درصد (6/268) از شرکتکنندگان گروه آدالیموماب در مقایسه با 5% (13/263) از شرکتکنندگان گروه دارونما دچار یک عارضه جانبی جدی شدند (RR: 0.44؛ 95% CI؛ 0.17 تا 1.15؛ شواهد با قطعیت پائین). در نهایت، 1% (3/268) از شرکتکنندگان گروه آدالیموماب در مقایسه با 3% (8/268) از شرکتکنندگان گروه دارونما به دلیل عوارض جانبی از مطالعه خارج شدند (RR: 0.38؛ 95% CI؛ 0.11 تا 1.30؛ شواهد با قطعیت پائین). عوارض جانبی شایع گزارش شده شامل واکنشهای محل تزریق، درد شکمی، خستگی، بدتر شدن بیماری کرون و تهوع بودند. دادههای مربوط به کیفیت زندگی انجام متاآنالیز را امکانپذیر نساخت. سه مطالعه کیفیت بهتر زندگی را در چهار هفته با آدالیموماب گزارش کردند (اندازهگیری با پرسشنامه بیماریهای التهابی روده یا Short-Form 36، شواهد با قطعیت متوسط). بهبودی و پاسخ اندوسکوپیک، بهبودی و پاسخ هیستولوژیک، و قطع درمان استروئید در مطالعات وارد شده گزارش نشدند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.