هدف از این مرور چیست؟
هدف ما این بود که بدانیم کارکنان بخش مراقبتهای سلامت که برای ارتباط با سایر کارکنان مراقبتهای سلامت از خدمات سلامت همراه (mHealth) از طریق تلفن‌های همراه خود یا سایر دستگاه‌های همراه استفاده می‌کنند، دسترسی سریع‌تری به مراقبت سلامت پیدا می‌کنند یا خیر، و این کار پیامدهای سلامت بیمار را بهبود می‌بخشد یا خیر. ما تمام پژوهش‌های مرتبط را گردآوری و تجزیهوتحلیل کردیم و تعداد 19 مطالعه را یافتیم.
پیام‌های کلیدی
فناوری‌های همراه احتمالا مدت زمان لازم را برای ارائه مراقبتهای سلامت و هم‌چنین تعداد قرار ملاقات‌های رو-در-رو را در مقایسه با مراقبت معمول اندکی کاهش داده، و احتمالا تعداد افرادی را که برای برخی بیماری‌ها معاینات بالینی دریافت می‌کنند، از جمله معاینه چشم در افراد مبتلا به دیابت، افزایش می‌دهند. فناوری‌های همراه ممکن است تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر رضایت، وضعیت سلامت یا بهزیستی (well-being) کارکنان بخش مراقبتهای سلامت و شرکت‌کنندگان داشته باشد.
در این مرور چه موضوعی بررسی شد؟
بسیاری از کارکنان بخش مراقبتهای سلامت به‌تنهایی کار می‌کنند یا دسترسی محدودی به همکاران و متخصصان دارند. این یک مشکل شایع برای کارکنان بخش مراقبتهای سلامت در مناطق روستایی یا کشورهای با درآمد پائین است.
یک راه‌حل احتمالی برای حل این مشکل، ارائه مشاوره به کارکنان بخش مراقبتهای سلامت و حمایت از آنها از طریق فناوری‌های همراه است که این امکان را برای کارکنان بخش مراقبتهای سلامت فراهم می‌کند تا از همکارانی که در یک مکان و در کنار یکدیگر نیستند، کمک بگیرند. به‌عنوان مثال، کارکنان بخش مراقبتهای سلامت می‌توانند با متخصصان یا همکاران با تجربه‌تر از طریق تلفن یا اینترنت تماس بگیرند. کارکنان بخش مراقبتهای سلامت هم‌چنین می‌توانند از تلفن‌های همراه خود یا سایر دستگاه‌های همراه مانند تبلت‌ها استفاده کنند. از آنجا که بیشتر کارکنان بخش مراقبتهای سلامت از تلفن‌ها و سایر دستگاه‌های همراه به‌عنوان بخشی از کار خود استفاده می‌کنند، این امر می‌تواند استفاده از خدمات mHealth را برای آنها بسیار آسان کند.
نتایج اصلی این مرور چه هستند؟
ما 19 مطالعه مرتبط را پیدا کردیم، که شامل بیش از 5766 فردی بودند که نیاز به مراقبتهای سلامت داشتند. شانزده مطالعه در کشورهای با درآمد بالا انجام شد. دو مطالعه که به گزارش مشکلات فنی پرداختند، مشکلات معدودی را گزارش کردند.
هنگامی که کارکنان بخش مراقبتهای سلامت اولیه برای مشورت با متخصصان بیمارستان از فناوری‌های همراه استفاده می‌کنند، آنها:
- احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در این موضوع ایجاد می‌کنند که دستورالعمل‌ها برای افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه، یا برای وضعیت سلامت یا کیفیت زندگی افراد مبتلا به پسوریازیس رعایت می‌شوند یا خیر.
- ممکن است احتمال غربالگری رتینوپاتی را در افراد مبتلا به دیابت، یا انجام اولتراسوند را در صورت ارجاع به دلیل وجود نشانه‌ها افزایش داده، و می‌تواند باعث کاهش ارجاعات یا ویزیت در کلینیک برای افراد مبتلا به بیماری‌های پوستی یا کاهش ارجاع به کلینیک برای پیگیری مشکلات مختلف سلامت شود.
- ممکن است در رضایت کارکنان بخش مراقبتهای سلامت یا بیمار، یا در هزینه‌های ارائه مراقبت سلامت تفاوتی اندک یا عدم تفاوت ایجاد کند.
هنگامی که پزشکان بخش اورژانس برای مشورت با متخصصان بیمارستان از فناوری‌های همراه استفاده می‌کنند:
- بیماران احتمالا کمی سریع‌تر مدیریت می‌شوند.
ما هیچ مطالعه‌ای را در مورد بررسی تاثیر فناوری‌های همراه بر پیروی پزشکان بخش اورژانس از دستورالعمل‌ها، سلامت و بهزیستی (well-being) بیماران، رضایت کارکنان بخش مراقبتهای سلامت یا بیمار، یا هزینه‌ها پیدا نکردیم.
هنگامی که کارکنان بخش سلامت در سطح جامعه یا کارکنان مراقبت در منزل برای مشورت با کارکنان کلینیک یا درمانگاه از فناوری‌های همراه استفاده می‌کنند، آنها:
- احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در تعداد دفعاتی ایجاد می‌کنند که افراد مبتلا به زخم پای دیابتی جدید باید به پرستار مراجعه کنند، یا افراد مسنی که با کمک لوله تغذیه می‌شوند باید به یک پرستار مراجعه کنند یا به بیمارستان بروند.
- ممکن است هیچ تفاوتی در تعداد افراد مبتلا به HIV یا دیابت که فوت می‌کنند، ایجاد نکنند و شاید تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در وضعیت سلامت یا کیفیت زندگی افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید ایجاد کنند.
- احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در رضایت افراد مبتلا به دیابت یا آرتریت روماتوئید ایجاد می‌کنند.
ما هیچ مطالعه‌ای را پیدا نکردیم که به بررسی تاثیر فناوری‌های همراه بر میزان پیروی کارکنان بخش سلامت در جامعه از دستورالعمل‌ها، میزان دسترسی سریع افراد به مراقبت، رضایت کارکنان بخش مراقبتهای سلامت، هزینه‌ها، یا مشکلات فنی بپردازد.
این مرور تا چه زمانی به‌روز است؟
برای یافتن مطالعات تا 22 جولای 2019 به جست‌وجو پرداختیم.
اطمینان ما به تخمین اثرگذاری محدود است. مداخلات عبارت بودند از مؤلفه فناوری همراه برای حمایت از ارائه دهنده مراقبت سلامت برای ارتباط با ارائه دهنده مراقبت سلامت و مدیریت مراقبت که ممکن است هنگامی که ارائه دهندگان مراقبتهای اولیه یا پزشکان بخش اورژانس از آنها برای مشورت با متخصصان استفاده می‌کنند، مدت زمان بین ویزیت بیمار و مدیریت وضعیت سلامت را کاهش دهد، و می‌تواند احتمال دریافت معاینه بالینی را میان شرکت‌کنندگان مبتلا به دیابت و شرکت‌کنندگانی که نیاز به اولتراسوند دارند، افزایش دهند. آنها ممکن است تعداد افرادی را که به بخش مراقبتهای اولیه مراجعه می‌کنند و در بعضی شرایط مانند برخی از بیماری‌های پوستی و CKD به بخش مراقبتهای ثانویه یا سطح سوم مراجعه می‌کنند، کاهش دهند. شواهد اندکی در مورد تاثیرات آن بر وضعیت سلامت و بهزیستی شرکت‌کنندگان، رضایت، یا هزینه‌ها وجود داشت.
استفاده گسترده از فناوری‌های همراه می‌تواند به‌طور بالقوه استفاده از رویکردهای تله‌مدیسین یا پزشکی از راه دور را برای تسهیل ارتباط بین ارائه دهندگان مراقبت سلامت گسترش دهد، این ممکن است باعث افزایش دسترسی به مشاوره تخصصی و بهبود پیامدهای سلامت بیمار شود.
ارزیابی تاثیرات فناوری‌های همراه در برابر مراقبت معمول برای حمایت از ارتباط و مشاوره بین ارائه دهندگان مراقبت سلامت بر عملکرد ارائه دهندگان مراقبت سلامت، مقبولیت و رضایت، استفاده از مراقبت سلامت، پیامدهای سلامت بیمار، مقبولیت و رضایت، هزینه‌ها، و مشکلات فنی.
ما CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase و سه بانک اطلاعاتی دیگر را از 1 ژانویه 2000 تا 22 جولای 2019 جست‌وجو کردیم. پایگاه‌های ثبت کارآزمایی‌های بالینی را جست‌وجو كردیم، منابع مرورهای سیستماتیک مرتبط را بررسی کرده و مطالعات را وارد کرده، و با متخصصان این موضوع تماس گرفتیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده که به مقایسه فناوری‌های همراه برای حمایت از ارائه دهنده مراقبت سلامت در جهت ارتباط و مشاوره‌های ارائه دهنده مراقبت سلامت در مقایسه با مراقبت معمول پرداختند.
از پروسیجرهای استاندارد روش‌شناسی مورد انتظار کاکرین و EPOC استفاده کردیم. از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) برای ارزیابی قطعیت شواهد استفاده کردیم.
ما 19 کارآزمایی را وارد کردیم (5766 شرکت‌کننده هنگام گزارش)، بیشتر آنها در کشورهای با درآمد بالا انجام شدند. بیشترین فناوری همراه که استفاده شد، تلفن همراه بود، که در صورت استفاده از آن برای انتقال تصاویر دیجیتال، با آموزش همراه بود. کارآزمایی‌ها شرکت‌کنندگانی را که دارای شرایط مختلف بودند به کار گرفتند، و مداخلات از نظر نحوه ارائه، اجزا، و فراوانی تماس افراد متفاوت بودند. اکثر کارآزمایی‌ها را دارای خطر بالای سوگیری (bias) عملکرد و تقریبا نیمی از آنها را با خطر بالایی از سوگیری تشخیص، ریزش نمونه (attrition)، و گزارش‌دهی قضاوت کردیم. دو مطالعه که به گزارش داده‌های مربوط به مشکلات فنی پرداختند، مشکلات معدودی را گزارش کردند.
استفاده از فناوری‌های همراه توسط ارائه دهندگان مراقبت اولیه برای مشاوره با متخصصان بیمارستان
قطعیت شواهد را برای این گروه از کارآزمایی‌ها متوسط تا پائین ارزیابی کردیم.
فناوری‌های همراه:
- احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در پیروی ارائه دهندگان مراقبتهای اولیه از دستورالعمل‌های مربوط به افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه ایجاد می‌کند (CKD؛ 1 کارآزمایی، 47 طبابت بالینی، 3004 شرکت‌کننده)؛
- احتمالا زمان بین ارائه و مدیریت افراد مبتلا به بیماری‌های پوستی، افراد دارای نشانه‌های نیازمند به انجام اولتراسوند، یا ارجاع برای ملاقات با متخصص پس از مراجعه به بخش مراقبت اولیه را کاهش می‌دهد (4 کارآزمایی، 656 شرکت‌کننده)؛
- ممكن است ارجاعات و ویزیت‌های کلینیک را میان افراد مبتلا به برخی از بیماری‌های پوستی كاهش دهد، و احتمال دریافت غربالگری رتینوپاتی را میان افراد مبتلا به دیابت، یا انجام اولتراسوند را در بیمارانی که به دلیل داشتن نشانه‌ها ارجاع داده می‌شوند، افزایش دهد (9 كارآزمایی، 4810 شركت‌كننده در زمان گزارش)؛
- احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در کیفیت زندگی گزارش شده توسط بیمار و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت (2 کارآزمایی، 622 شرکت‌کننده) یا در بهبود بالینی ارزیابی شده توسط پزشک (2 کارآزمایی، 769 شرکت‌کننده) بین افراد مبتلا به بیماری‌های پوستی ایجاد می‌کند؛
- در صورتی که ارائه دهندگان مراقبتهای اولیه با متخصصان پوست مشورت کنند، این امر ممکن است تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در مقبولیت و رضایت ارائه دهنده مراقبتهای سلامت (2 کارآزمایی، 378 شرکت‌کننده) یا مقبولیت و رضایت شرکت‌کننده (4 کارآزمایی، 972 شرکت‌کننده) ایجاد کند.
- احتمالا در کل هزینه‌ها یا هزینه‌های مورد انتظار به ازای هر شرکت‌کننده برای بزرگسالان مبتلا به برخی از بیماری‌های پوستی یا CKD تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را ایجاد کند (6 کارآزمایی، 5423 شرکت‌کننده).
استفاده از فناوری‌های همراه توسط پزشکان بخش اورژانس برای مشورت با متخصصان بیمارستان در مورد افراد مراجعه کننده به بخش اورژانس
قطعیت شواهد را برای این گروه از کارآزمایی‌ها در سطح متوسط ارزیابی کردیم.
فناوری‌های همراه:
- احتمالا مدت زمان مشاوره را بین پزشکان بخش اورژانس و متخصصان بیمارستان اندکی کاهش می‌دهند (تفاوت میانه: 12- دقیقه؛ 95% CI؛ 19- تا 7-؛ یک کارآزمایی، 345 شرکت‌کننده)؛
- احتمالا مدت زمان بستری شرکت‌کنندگان در بخش اورژانس را تا چند دقیقه کاهش می‌دهند (تفاوت میانه: 30- دقیقه؛ 95% CI؛ 37- تا 25-؛ یک کارآزمایی، 345 شرکت‌کننده).
ما کارآزمایی‌هایی را نیافتیم که پایبندی ارائه دهندگان خدمات، وضعیت سلامت و بهزیستی شرکت‌کنندگان، مقبولیت و رضایت ارائه دهنده مراقبت سلامت و شرکت‌کننده یا هزینه‌ها را گزارش کرده باشند.
استفاده از فناوری‌های همراه برای ارتباط کارکنان بخش سلامت یا کارکنان مراقبت در منزل برای مشورت با کارکنان کلینیک یا درمانگاه
قطعیت شواهد را برای این گروه از کارآزمایی‌ها متوسط تا پائین ارزیابی کردیم.
فناوری‌های همراه:
- احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در تعداد مشاوره‌های پرستاران به‌صورت سرپایی در کلینیک و در سطح جامعه برای شرکت‌کنندگان مبتلا به دیابت یا افراد مسن‌تر تحت درمان با تغذیه روده‌ای در منزل (2 کارآزمایی، 370 شرکت‌کننده) یا افراد مسن بستری شده تحت درمان با تغذیه روده‌ای در منزل (یک کارآزمایی، 188 شرکت‌کننده) ایجاد می‌کنند؛
- ممکن است منجر به تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در مورتالیتی میان افراد مبتلا به HIV (RR: 0.82؛ 95% CI؛ 0.55 تا 1.22) یا دیابت (0.94 :RR؛ 95% CI؛ 0.28 تا 3.12) شود (2 کارآزمایی، 1152 شرکت‌کننده).
- ممکن است تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در فعالیت بیماری شرکت‌کنندگان یا کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در شرکت‌کنندگان مبتلا به آرتریت روماتوئید ایجاد کنند (1 کارآزمایی، 85 شرکت‌کننده).
- احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در مقبولیت و رضایت شرکت‌کننده در شرکت‌کنندگان مبتلا به دیابت و شرکت‌کنندگان مبتلا به آرتریت روماتوئید ایجاد کنند (2 کارآزمایی، 178 شرکت‌کننده).
ما کارآزمایی‌هایی را شناسایی نکردیم که پایبندی ارائه دهندگان، مدت زمان بین ویزیت بیمار و مدیریت، مقبولیت و رضایت ارائه دهنده مراقبت سلامت یا هزینه‌ها را گزارش کرده باشند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.