چرا این سوال مهم است؟
گلوکوم و کاتاراکت، یک مشکل جهانی هستند که میتوانند شرایط اقتصادی و اجتماعی فرد را تحت تاثیر قرار دهند. از دست رفتن بینایی ناشی از گلوکوم دائمی است، زیرا افزایش فشار چشم که در گلوکوم رخ میدهد، به عصب بینایی که سیگنالها را از چشم به مغز منتقل میکند، آسیب میزند. هدف اولیه درمان گلوکوم، کاهش این فشار است، تا در نتیجه آن، هرگونه آسیب پیشرونده به بینایی کاهش یابد.
اگرچه درمانهای دارویی و لیزر در درمان گلوکوم تاثیرگذار هستند، انجام یک جراحی معروف به ترابکولکتومی، هنگامی که این درمانها نتوانند پیشرفت آسیب بینایی را متوقف کنند، مورد نیاز است. یک سوراخ کوچک در قسمت سفیدی چشم ایجاد میشود تا مایع اضافی از چشم خارج شود. هنگامی که یک فرد با ترابکولکتومی تحت جراحی کاتاراکت قرار میگیرد، اغلب یک داروی اضافی برای توقف ترمیم بیش از حد چشم و ایجاد بافت اسکار، که میتواند مجرای درناژ را مسدود کرده و باعث شکست ترابکولکتومی شود، استفاده میشود.
در این مرور، بیماران را با یک ترابکولکتومی عملکردی که تحت جراحی کاتاراکت قرار گرفته و داروی اضافی (5-فلوروراسیل، میتومایسین C یا درمان ضد-فاکتور رشد اندوتلیال عروقی (anti-vascular endothelial growth factor; anti-VEGF)) دریافت کردند، در برابر افرادی بررسی کردیم که هیچ داروی اضافی دریافت نکردند.
شواهد چگونه شناسایی و ارزیابی شدند؟
به جستوجوی کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (مطالعات بالینی که در آنها افراد بهطور تصادفی در یکی از دو یا چند گروه درمانی قرار داده میشوند) پرداختیم، زیرا این نوع مطالعات قویترین شواهد را در مورد تاثیرات یک درمان ارائه میدهند. ما برنامهریزی کردیم تا نتایج مطالعات وارد شده را با هم ترکیب کنیم تا به پاسخی برای پرسش پژوهش خود برسیم.
چه شواهدی یافتشد؟
هیچ کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شدهای را نیافتیم که واجد معیارهای ورود ما باشند.
این به چه معناست؟
ما نمیدانیم که استفاده از یک درمان دارویی اضافی طی انجام جراحی کاتاراکت، شانس باز ماندن مجرای درناژ را افزایش میدهد یا خیر، زیرا در حال حاضر شواهدی وجود ندارد. انجام مطالعات بیشتر در این زمینه در آینده مفید خواهد بود.
این مرور تا چه زمانی بهروز است؟
شواهد در این مرور کاکرین تا اپریل 2021 بهروز است.
نیاز به انجام یک RCT برای بررسی نقش درمان مدولاسیون کمکی زخم در زمان جراحی کاتاراکت برای ارتقای شانس بقای یک ترابکولکتومی عملکردی وجود دارد.
ترابکولکتومی (trabeculectomy)، یکی از درمانهای جراحی گلوکوم، برای کاهش فشار داخل-چشم است که نرخ موفقیت بالایی دارد؛ با این حال، اغلب با افزایش نرخ تشکیل کاتاراکت همراه است. کاتاراکت می تواند نشانههایی را مانند خیرگی در نور روشن، دید مهآلود، و مشکل در رانندگی در شب ایجاد کند. جراحی خارج کردن کاتاراکت، در بهبود بینایی بسیار موفق است، اما با هزینه شکست ترابکولکتومی همراه شده، و خطر آن 30% تا 40% گزارش شده است. اعمال یک مداخله کمکی برای ارتقای شانس بقای ترابکولکتومی پس از تخلیه کاتاراکت مورد نیاز است. این مرور شامل تمام درمانهای کمکی مورد استفاده در زمان جراحی کاتاراکت برای افزایش نرخ بقای ترابکولکتومی بود.
بررسی تاثیر مدولاسیون کمکی ترمیم زخم طی جراحی کاتاراکت بر شانس بقای یک ترابکولکتومی عملکردی قبلی.
پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ شامل پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه چشم و بینایی در کاکرین؛ 2021، شماره 4)؛ Ovid MEDLINE؛ Ovid Embase؛ ISRCTN registry؛ ClinicalTrials.gov و WHO ICTRP را جستوجو کردیم. در جستوجوهای الکترونیکی برای یافتن کارآزماییها، از هیچ گونه محدودیت زمانی یا زبانی استفاده نکردیم. آخرین بار بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی را در 14 اپریل 2021 جستوجو کردیم.
برنامهریزی کردیم تا تمام کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را شامل شرکتکنندگانی با یک ترابکولکتومی عملکردی که تحت جراحی کاتاراکت قرار گرفتند و به مقایسه هرگونه درمان کمکی برای تعدیل ترمیم زخم (مانند 5-فلوروراسیل، میتومایسین C، یا درمان ضد-فاکتور رشد اندوتلیال عروقی (anti-vascular endothelial growth factor; anti-VEGF)، با عدم درمان کمکی پرداختند، وارد شوند.
از روشهای استاندارد مورد انتظار کاکرین استفاده کردیم. پیامد اولیه، شکست ترابکولکتومی در ماه 6 و 12 پس از انجام جراحی کاتاراکت بود. پیامدهای ثانویه عبارت بودند از میانگین تفاوت فشار داخل-چشمی نسبت به میزان پایه پیش از جراحی کاتاراکت تا 6 الی 18 ماه پس از جراحی کاتاراکت؛ تعداد داروهای مورد نیاز برای کنترل فشار چشمی در مقایسه با پیش از جراحی کاتاراکت؛ ظاهر بلب (bleb appearance) که توسط نمره جمعبندی سیستم درجهبندی مورفیلدز بلب (Moorfields bleb) یا دیگر سیستمهای درجهبندی عددی معادل، اندازهگیری میشود؛ پیشرفت حدت بینایی که با تفاوت در میانگین انحراف از میزان پایه اندازهگیری میشود؛ و هرگونه عارضه دیگر.
هیچ RCT را در زمینه مدولاسیون کمکی ترمیم زخم در طول جراحی کاتاراکت برای ارتقای بقای ترابکولکتومی قبلی شناسایی نکردیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.