سوال مطالعه مروری
آیا استفاده از سیستمهای پایش مداوم گلوکز (continuous glucose monitoring systems; CGMS) به افراد مبتلا به دیابت مرتبط با فیبروز سیستیک (cystic fibrosis-related diabetes; CFRD) کمک میکند وضعیت خود را بهتر مدیریت کنند؟
پیشینه
فیبروز سیستیک (cystic fibrosis; CF) یک بیماری ژنتیکی کوتاه-کننده حیات است. بسیاری از افراد مبتلا به CF همچنین دچار CFRD میشوند، که گلوکز خون، یا مقدار قند خون آنها میتواند به سطوح مضر افزایش یابد. به نظر میرسد افراد مبتلا به CFRD نسبت به افراد مبتلا به CF که دیابت ندارند، دچار عفونتهای مکرر قفسه سینه شده و امید به زندگی کوتاهتری دارند.
CFRD را میتوان با تزریق انسولین برای کمک به حفظ قند خون در محدوده طبیعی مدیریت کرد. برای انجام بیخطر این کار، افراد مبتلا به CFRD باید بهطور مرتب سطح قند خون را بررسی کنند تا مطمئن شوند که مقدار مناسب انسولین را مصرف میکنند. آنها معمولا این کار را با سوزن زدن به انگشتان خود و اندازهگیری یک قطره خون روی دستگاه انجام میدهند. CGMS دستگاههایی هستند که میتوانند توسط یک فرد استفاده شده و سطح قند خون را بدون نیاز به آزمایش منظم تخمین بزنند. آنها یک فناوری نسبتا جدید هستند و ما هنوز نمیدانیم که چگونه بر پایش و مدیریت CFRD تاثیر میگذارند.
ما میخواستیم بدانیم که استفاده از CGMS نسبت به روشهای دیگر، مانند استفاده از روش سنتی «finger stick»، برای نظارت بر سطوح قند خون در افراد مبتلا به CFRD، بهتر است یا بدتر. پیامدهای اصلی عبارت بودند از کیفیت زندگی، مشکلاتی که CGMS ممکن است ایجاد کند، و مدت زمانی که قند خون یک فرد در محدوده طبیعی باقی میماند. ما به این نتیجه رسیدیم که این پیامدها پس از پرسیدن از افراد مبتلا به CFRD و خانوادههایشان مهمترین موضوع برای آنها است.
تاریخ جستوجو
شواهد تا این تاریخ بهروز است: 23 سپتامبر 2021.
ویژگیهای مطالعه
هیچ مطالعه مرتبطی را برای ورود در مرور پیدا نکردیم، اما دو مطالعه را یافتیم که ممکن است بتوانیم در بهروزرسانی این مرور، زمانی که اطلاعات بیشتری در مورد آنها داشته باشیم و هر دو تکمیل شده باشند، وارد کنیم.
نتایج کلیدی
هنگامی که جستوجوهای خود را انجام دادیم، هیچ مطالعهای را پیدا نکردیم که با معیارهای ورود ما مطابقت داشته باشد. این بدان معناست که نمیتوانیم بگوئیم CGMS چگونه بر پیامدهایی که قصد بررسی آنها را داریم تاثیر میگذارد، زیرا هیچ شواهدی وجود ندارد که بتوانیم به آن نگاه کنیم. یک مطالعه در حال انجام را در افراد مبتلا به CFRD پیدا کردیم که به دلیل تشدید حملات ریوی (شعلهور شدن نشانههای قفسه سینه) در بیمارستان بستری هستند. این مطالعه اثرات تزریق انسولین را از طریق پمپ انسولین و نظارت بر قند خون با استفاده از CGMS، با تزریق روزانه انسولین (یا اگر شرکتکنندگان قبل از بستری شدن در بیمارستان از پمپ انسولین استفاده میکنند، به این کار ادامه میدهند) و نظارت بر قند خون با استفاده از روش «finger stick»، مقایسه میکند. افرادی که از روش finger stick استفاده میکنند یک CGMS ساختگی نیز میپوشند تا پزشکانی که نتایج را اندازهگیری میکنند متوجه نشوند بیماران در کدام گروه قرار دارند. مطالعه مذکور هنوز کامل نشده، بنابراین نمیتوانیم آن را وارد کنیم، اما ممکن است بتوانیم آن را در نسخه آینده این مرور قرار دهیم.
برای کمک به پر کردن شکاف در شواهدی که در این مرور شناسایی کردهایم، انجام تحقیقات بیشتری در مورد این موضوع مورد نیاز است.
هیچ مطالعهای در این مرور گنجانده نشد، که نشان میدهد در حال حاضر شواهد کافی برای تعیین تاثیر انسولین-درمانی هدایتشده توسط CGMS در مقایسه با انسولین-درمانی که توسط دیگر اشکال جمعآوری دادههای گلوکز هدایت میشود، بر زندگی افراد مبتلا به CFRD، همچنین عوارض جانبی احتمالی پایش مداوم گلوکز در این زمینه وجود ندارد. برای ایجاد شواهدی در مورد اثربخشی و بیخطری (safety) پایش مداوم گلوکز در افراد مبتلا به CFRD، به انجام مطالعات تصادفیسازی و کنترل شده نیاز است. یک مطالعه در حال انجام مرتبط وجود دارد که ممکن است برای گنجاندن در بهروزرسانی آینده این مرور کاکرین واجد شرایط باشد و نتایج آن شاید به پاسخ به سوال مرور کمک کند.
فیبروز سیستیک (cystic fibrosis; CF) یکی از شایعترین بیماریهای ژنتیکی اتوزومال-مغلوب است که زندگی را کوتاه میکند و حدود 100,000 نفر در سراسر جهان به آن مبتلا هستند. CF عمدتا سیستم تنفسی را تحت تاثیر قرار میدهد، اما دیابت مرتبط با فیبروز سیستیک (cystic fibrosis-related diabetes; CFRD) یک بیماری همزمان شایع خارج-ریوی است و باعث موربیدیتی و مورتالیتی بیش از حد در این جمعیت میشود. سیستمهای پایش مداوم گلوکز (continuous glucose monitoring systems; CGMS) یک فناوری نسبتا جدید بوده، و هنوز، تاثیر آنها بر نظارت و مدیریت بعدی CFRD نامشخص باقی مانده است.
تعیین تاثیر انسولین-درمانی هدایتشده با پایش مداوم گلوکز در مقایسه با انسولین-درمانی تحت هدایت دیگر اشکال جمعآوری دادههای گلوکز، بر زندگی افراد مبتلا به CFRD.
پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه فیبروز سیستیک در کاکرین (Cochrane Cystic Fibrosis Trials Register) را بررسی کردیم، که شامل جستوجو در بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی و جستوجوی دستی در مجلات و کتاب چکیده مقالات کنفرانسها بود. تاریخ آخرین جستوجو: 23 سپتامبر 2021.
همچنین پایگاههای ثبت کارآزمایی آنلاین و فهرست منابع مقالات و مرورهای مرتبط را جستوجو کردیم. تاریخ انجام آخرین جستوجو: 23 سپتامبر 2021.
مطالعات تصادفیسازیشده و کنترل شده که رژیمهای درمانی انسولین را تحت هدایت دادههای گرفته شده از CGMS (شامل دادههای زمان-واقعی (real-time) یا گذشتهنگر، یا هر دو) با رژیمهای انسولین-درمانی مقایسه کردند که با اندازهگیریهای غیر-طبیعی گلوکز خون از طریق دیگر روشهای جمعآوری دادههای قند خون در افراد مبتلا به CFRD هدایت شدند. مطالعاتی با طراحی متقاطع (cross-over)، حتی با یک دوره پاکشدگی (washout period) بین بازوهای مداخله، به دلیل تاثیر طولانی-مدت بالقوه هر یک از مداخلات و احتمال به خطر انداختن پیامدهای مداخله دوم، واجد شرایط ورود نبودند.
هیچ مطالعهای وارد مرور نشد، به این معنی که هیچ دادهای برای جمعآوری و تجزیهوتحلیل در دسترس نبود.
نویسندگان مرور، 14 مطالعه را در مرحله متن کامل بر اساس معیارهای ورود مرور بررسی کردند. در نتیجه، هفت مطالعه به دلیل عدم واجد شرایط بودن نوع مطالعه (تصادفیسازی نشده)، دو مطالعه به دلیل طراحی متقاطع آنها، و دو مطالعه از آنجا که مداخله مورد استفاده واجد شرایط نبود و دیگری مطالعه مروری بود، حذف شدند. یک مطالعه در شرکتکنندگانی در حال انجام است که به دلیل تشدید حملات ریوی در بیمارستان بستری هستند. محققین دوزبندی انسولین را از طریق پمپ انسولین همراه با پایش قند خون توسط یک CGMS، با مدیریت معمول دیابت با تزریق روزانه انسولین (یا با پمپ انسولین اگر بیماران قبلا پمپ انسولین در محیط سرپایی داشتند) و پایش گلوکز خون مویرگی مقایسه میکنند. شرکتکنندگان در بازوی کنترل برای ارزیابی پیامد از یک سیستم پایش مداوم گلوکز کورسازی شده استفاده خواهند کرد.
علاوه بر این، یک مطالعه دیگر هنوز در انتظار طبقهبندی است، و برای تعیین اینکه برای گنجاندن واجد شرایط است یا حذف میشود، در بهروزرسانی این مرور غربالگری خواهد شد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.