پیامهای کلیدی
بسیاری از کشورها سیاستهایی را برای تنظیم نحوه اجازه به صنعت داروسازی برای بازاریابی محصولات خود مطرح کردهاند. با این حال، نمیدانیم که این سیاستها چه تاثیری دارند زیرا مطالعاتی با روش اجرای خوب در این زمینه وجود ندارند.
سیاستهای بازاریابی دارو چه هستند؟
تولید داروهای جدید و عرضه آنها به بازار بسیار پُر-هزینه است. بنابراین صنعت داروسازی از منابع زیادی برای تبلیغ داروهای خود و افزایش مصرف آنها استفاده میکند. آنها اغلب بیماران و مصرفکنندگان را به استفاده از این داروها و متخصصان سلامت را به تجویز آنها تشویق میکنند. همچنین داروهای خود را به سازمانهای بیمه سلامت و دولتها تبلیغ میکنند. آنها این کار را، برای مثال، از طریق تبلیغات، مراجعه نمایندگان فروش، نمونههای رایگان دارو، و برنامههای آگاهی آموزشی انجام میدهند.
این استراتژیها میتوانند اطلاعات مفیدی را در مورد شرایط سلامت و داروهایی که برای آنها در دسترس هستند، منتشر کنند، اما میتوانند باعث آسیب نیز شوند. به عنوان مثال، بیماران، پزشکان و سازمانها را میتوان متقاعد کرد که از داروهای غیر-ضروری، گرانقیمت و گاهی مضر استفاده کرده یا آنها را تجویز کنند.
به دلیل این مشکلات، دولتها و سازمانهای غیر دولتی اغلب سعی میکنند نحوه تبلیغات دارویی را تنظیم کنند. برای مثال، در برخی از کشورها، صنعت داروسازی اجازه ندارد داروهای تجویزی را برای بیماران و مصرفکنندگان تبلیغ کند. در کشورهای دیگر، آنها فقط مجاز به تبلیغ داروها برای متخصصان مراقبت سلامت به روشهای خاصی مثلا از طریق مجلات پزشکی هستند. در برخی کشورها، فقط دولتها و سازمانها
این کار را انجام میدهند. در کشورهای دیگر آنها با صنعت داروسازی همکاری دارند.
ما به دنبال چه یافتهای بودیم؟
میخواستیم تاثیر سیاستهای بازاریابی دارو را بر دسترسی و استفاده افراد از داروها، سلامت و استفاده آنها را از خدمات مراقبت سلامت و هزینهها ارزیابی کنیم.
ما چه کاری را انجام دادیم؟
برای یافتن مطالعاتی جستوجو کردیم که تاثیر یک سیاست بازاریابی دارو را با سیاست دیگر یا عدم سیاست مقایسه کردند.
ما به چه نتایجی رسیدیم؟
هیچ مطالعه به خوبی انجامشدهای را نیافتیم که بتواند به این سوال پاسخ دهد.
این مرور تا چه زمانی بهروز است؟
برای شناسایی مطالعاتی که تا ژانویه 2023 منتشر شدند، به جستوجو پرداختیم.
به دنبال ارزیابی تاثیرات سیاستهایی بودیم که تبلیغات دارو را بر مصرف دارو، پوشش یا دسترسی، استفاده از خدمات سلامت، پیامدهای بیمار، عوارض جانبی و هزینهها تنظیم کردند، اما مطالعاتی را نیافتیم که معیارهای ورود را به مرور داشته باشند. از آنجایی که سیاستهای دارویی که تبلیغ دارو را تنظیم میکنند، تاثیرات بررسی نشدهای دارند، تاثیر آنها، و همچنین تاثیرات مثبت و منفی آنها، در حال حاضر فقط یک موضوع نظر، بحث، گزارشهای غیر رسمی یا توصیفی است. نیاز فوری به ارزیابی تاثیرات سیاستهای دارویی وجود دارد که تبلیغات دارو را با استفاده از مطالعات خوب انجام شده و با دقت روششناسی (methodology) بالا تنظیم میکنند.
هزینههای توسعه درمانهای جدید و ورود آنها به بازار بسیار زیاد است. صنعت داروسازی از تبلیغات دارویی برای به دست آوردن سهم بازار رقابتی و افزایش حجم فروش و سودآوری صنعت استفاده میکند. این امر شامل انتشار اطلاعاتی در مورد درمانهای جدید به مخاطبان مرتبط است. با این حال، زمانی که سود بر مراقبت از بیمار و مزایای آن اولویت داده شود، ممکن است تضاد منافع رخ دهد. مقررات تبلیغات دارویی مداخلات پیچیدهای هستند که با هدف پیشگیری از آسیب احتمالی مرتبط با این فعالیتها صورت میگیرند.
ارزیابی تاثیرات سیاستهایی که تبلیغات دارو را تنظیم میکنند بر استفاده، پوشش یا دسترسی، استفاده از خدمات مراقبت سلامت، پیامدهای بیمار، عوارض جانبی و هزینهها.
سایت Epistemonikos را برای یافتن مرورهای مرتبط و مطالعات وارد شده جستوجو کردیم. برای یافتن مطالعات اولیه، به جستوجو در MEDLINE؛ CENTRAL؛ Embase؛ EconLit؛ ایندکس مدیکوس جهانی (Global Index Medicus)؛ Virtual Health Library؛ INRUD Bibliography؛ دو پایگاه ثبت کارآزمایی و دو مرجع از منابع علمی خاکستری پرداختیم. همه بانکهای اطلاعاتی و منابع در ژانویه 2023 جستوجو شدند.
برنامهریزی کردیم تا مطالعاتی را در این مرور بگنجانیم که سیاستهای تنظیمکننده تبلیغ دارو را برای مصرفکنندگان، متخصصان مراقبت سلامت یا تنظیمکنندهها و پرداختکنندگان شخص ثالث، یا هر ترکیبی را از این گروهها ارزیابی کردند. در این مرور، سیاستها را بهصورت قوانین، احکام، دستورالعملهای بالینی، کدهای عملی، و دستورات مالی یا اداری صادر شده توسط دولتها، سازمانهای غیر دولتی یا بیمههای خصوصی تعریف کردیم. یکی از پیامدهای زیر میبایست گزارش میشد: استفاده از دارو، پوشش یا دسترسی به دارو، استفاده از مراقبت سلامت، پیامدهای سلامت بیمار، هر گونه عوارض جانبی (عواقب ناخواسته)، و هزینهها. مطالعه میبایست یک کارآزمایی تصادفیسازی یا غیر تصادفیسازی شده، آنالیز سریهای زمانی منقطع شده (interrupted time series; ITS)، مطالعه تکرار اندازهگیریها (repeated measures study; RM) یا یک مطالعه کنترل شده قبل-و-بعد (controlled before-after; CBA) میبودند.
حداقل دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم واجد شرایط بودن را برای گنجاندن مطالعات ارزیابی کردند. در صورتی که توافق حاصل نمیشد، اختلاف نظر را از طریق بحث با نویسنده سوم مرور مورد بحث قرار دادیم. قصد داشتیم از معیارهای پیشنهادی گروه عملکرد موثر و سازماندهی مراقبت در کاکرین (EPOC) برای ارزیابی خطر سوگیری (bias) در مطالعات وارد شده استفاده کنیم. برای کارآزماییهای تصادفیسازی شده، کارآزماییهای غیر تصادفیسازی شده، و مطالعات CBA، هدف آن بود که تاثیرات نسبی را با 95% فواصل اطمینان (CI) تخمین بزنیم. برای پیامدهای دو حالتی (dichotomous outcome)، خطر نسبی (RR) را در جایی که امکانپذیر بود، گزارش کرده و برای تفاوتهای پایه در معیارهای پیامد تعدیل کردیم. برای ITS و RM، قصد داشتیم تغییرات را در دو-بُعد محاسبه کنیم: تغییر در سطح و تغییر در شیب. برنامهریزی کردیم تا یک سنتز ساختار یافته را به دنبال راهنمایی EPOC انجام دهیم.
جستوجوی انجام شده موجب دستیابی به 4593 استناد شد، و 13 مطالعه برای مرور متن کامل آنها انتخاب شدند. هیچ مطالعهای معیارهای ورود را نداشت.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.