پیام‌های کلیدی
- مطالعاتی که در این مرور گنجانده شدند، نشان می‌دهند که مداخلات واژگانی برای فراگیران L2 ممکن است برای یادگیری واژگان L2 در کودکان مزیتی داشته باشند، اما تاثیری اندک تا عدم تاثیر بر مهارت درک شنیداری آنها دارد، اگرچه شواهد بسیار نامطمئن است. مداخلات واژگانی احتمالا مهارت‌های داستان‌گویی آنها را بهبود می‌بخشد.
- نیاز به پژوهش‌هایی با کیفیت بالاتری وجود دارد که فراگیران L2 را در مدت زمان طولانی‌تری پیگیری کنند تا تاثیرات طولانی‌مدت‌تر بررسی شوند. این باید شامل فراگیران خارج از ایالات متحده نیز باشد.
چرا این مرور مهم است؟
توانایی محدود زبان دوم (second language; L2) ممکن است تاثیر منفی بر پیشرفت تحصیلی داشته باشد، زیرا دانش واژگان در زبان آموزشی برای درک مطلب، یادگیری در کلاس و جامعه‌پذیری ضروری است. در دوران بزرگسالی، مهارت در زبان جامعه (و هم‌چنین مهارت مداوم در زبان اول (first language; L1)) پیش‌بینی کننده اشتغال، روابط خوب و مشارکت اجتماعی است.
هدف از انجام این مرور چه بود؟
هدف اولیه، بررسی تاثیرات فوری و طولانی‌مدت مداخلات واژگانی با هدف قرار دادن فراگیران L2 تا سن شش سال بر واژگان و به‌زیستی (well-being) اجتماعی-عاطفی (توانایی درک و مدیریت احساسات، تصمیم‌گیری مسئولانه، ایجاد و حفظ روابط، و درک و همدردی با دیگران) بود. هدف ثانویه، بررسی ارتباط میان مداخلات واژگانی L2 و ویژگی‌های عمومی فراگیران L2 (مانند سن، مواجهه با L2، و مهارت‌های L1) بود.
در این مرور چه موضوعی مطالعه شد؟
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را وارد کردیم. یک RCT مطالعه‌ای است که در آن شرکت‌کنندگان به‌طور تصادفی (برای مثال، با پرتاب سکه) به دو یا چند گروه درمانی اختصاص داده می‌شوند. این بهترین راه برای اطمینان از مشابه بودن گروه‌های شرکت‌کننده بوده، و اینکه محققین و شرکت‌کنندگان نمی‌دانند چه کسی در کدام گروه قرار می‌گیرد. گروه مقایسه شامل کودکان دریافت کننده مراقبت استاندارد بود. هیچ محدودیتی در نوع L1 یا L2 یا موقعیت جغرافیایی شرکت‌کنندگان وجود نداشت.
نتایج اصلی این مرور چه بودند؟
این مرور بر اساس 12 مطالعه و 1943 شرکت‌کننده بود. هفت مطالعه در ایالات متحده و بقیه مطالعات در کانادا، چین، هلند و نروژ انجام شدند. در زبان‌هایی که فراگیران L2 صحبت می‌کردند، تفاوت‌هایی وجود داشت.
شایع‌ترین مداخله‌ای که برای آموزش واژگان L2 به کودکان استفاده شد، خواندن کتاب مشترک با فهرست از پیش تعریف شده از کلمات هدف بود. فعالیت‌های زبانی بیشتر شامل استفاده از این کلمات در زمینه‌های مختلف، در جملات و ترسیم ساختار صوتی کلمات جدید بود. مداخلات گاه‌به‌گاه شامل موارد واژگانی مشابه در L1 کودک بود.
مطالعات، مداخله را با مراقبت استاندارد مقایسه کردند. مراقبت استاندارد لازم بر اساس شرایط و وضعیت محلی در هر کشور یا (پیش)دبستانی متفاوت بود.
این مرور نشان می‌دهد که به دلیل اعتماد محدود ما به نتیجه، مشخص نیست که ارائه مداخله واژگانی به فراگیران L2 نسبت به مراقبت استاندارد، تاثیری بر استفاده آنها از کلمات L2 آموزش داده شده در مداخله دارد یا خیر. مداخله واژگانی ممکن است درک کودکان را از کلمات L2 که در مداخله آموزش داده نشدند، کمی افزایش دهد، اما احتمالا تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را در توانایی آنها برای بیان کلمات L2 که در مداخله آموزش داده نشدند، ایجاد می‌کند.
به نظر می‌رسد که مداخله مذکور تاثیری اندک تا عدم تاثیر بر درک شنیداری L2 آنها داشته باشد، اما ممکن است مهارت‌های داستان‌گویی آنها را کمی افزایش دهد.
سطح اعتماد ما به شواهد بسیار پائین تا متوسط است، عمدتا به این دلیل که مطالعات کافی برای اطمینان در مورد نتایج پیامدها وجود ندارد.
قادر به بررسی تاثیرات بالقوه نامطلوب (ناخواسته) نبودیم زیرا مطالعات این موارد را گزارش نکردند. هم‌چنین به دلیل کمبود داده نتوانستیم در مورد به‌زیستی اجتماعی-عاطفی یا هدف دوم خود نتیجه‌گیری کنیم.
این مرور تا چه زمانی به‌روز است؟
شواهد تا دسامبر 2022 به‌روز است.
یافته‌های این مرور نشان می‌دهد که مداخلات واژگانی در مقایسه با مراقبت استاندارد ممکن است برای یادگیری واژگان L2 کودکان مزیتی داشته باشند، اما تاثیری اندک تا عدم تاثیر بر درک شنیداری آنها دارند، اگرچه شواهد نامطمئن است. مداخلات واژگانی احتمالا مهارت‌های داستان‌گویی کودکان را اندکی بهبود می‌بخشد.
با توجه به تعداد محدود مطالعاتی که معیارهای ورود را داشتند و شواهد با قطعیت بسیار پائین تا متوسط در نتیجه ناهمگونی و عدم دقت، کاربردهای عملی باید با احتیاط در نظر گرفته شوند.
این مرور نیاز به انجام کارآزمایی‌های با کیفیت بالاتر (برای مثال RCTها) را در رابطه با مداخلات واژگانی برای فراگیران L2، به ویژه مطالعات فراگیران خارج از ایالات متحده، برجسته می‌کند.
فراگیران زبان دوم (second language; L2) یک گروه ناهمگون هستند. مهارت‌های L2 آنها به دلیل عوامل درونی (برای مثال رشد شناختی) و عوامل بیرونی (مانند زمینه‌های فرهنگی و زبانی) بسیار متنوع هستند. به عنوان یک گروه، به نظر می‌رسد که مهارت‌های واژگان L2 آنها نسبت به همتایان تک زبانه‌شان پائین‌تر است. این الگو در طول زمان ادامه می‌یابد و ممکن است پیامدهای منفی برای تعامل اجتماعی و جامعه‌پذیری، یادگیری، و پیشرفت تحصیلی داشته باشد.
بررسی تاثیرات فوری و طولانی‌مدت مداخلات واژگانی زبان دوم (L2) با هدف قرار دادن فراگیران L2 تا سن شش سال بر دایره واژگان و به‌زیستی (well-being) اجتماعی-عاطفی.
بررسی ارتباط میان مداخلات واژگانی L2 و ویژگی‌های عمومی فراگیران L2 (مانند سن، مواجهه با L2، و مهارت‌های L1).
از روش‌های استاندارد و جامع جست‌وجوی کاکرین استفاده کردیم. تاریخ آخرین جست‌وجو، دسامبر 2022 بود.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده‌ای (randomised controlled trials; RCTs) را وارد کردیم که تاثیرات مداخلات واژگانی را برای فراگیران L2 تا سن شش سال با مراقبت استاندارد مقایسه کردند.
روش‌های استاندارد روش‌شناسی (methodology) مورد نظر کاکرین را به کار بردیم. پیامدهای اولیه عبارت بودند از 1. واژگان دریافتی و 2. واژگان بیانی L2 (هم پروگزیمال و هم دیستال) و 3. میانگین طول گفتار ((mean length of utterance; MLU)؛ که معیاری برای عوارض جانبی بالقوه است). پیامدهای ثانویه عبارت بودند از 4. مهارت‌های نقل قول (narrative) در L2؛ 5. واژگان دریافتی L1 (هم پروگزیمال و هم دیستال)، 6. واژگان بیانی L1 (هم پروگزیمال و هم دیستال)، 7. درک شنیداری L1؛ 8. دانش گرامری L2؛ 9. درک مطلب L2 (طولانی‌مدت) و 10. به‌زیستی اجتماعی-عاطفی (که با استفاده از پرسشنامه توانایی‌ها و مشکلات (Strengths and Difficulties Questionnaire) اندازه‌گیری شد).
تعداد 12 مطالعه را با 1943 شرکت‌کننده یافتیم. دو مطالعه در نروژ، هفت مطالعه در ایالات متحده و مطالعاتی واحد در کانادا، چین و هلند انجام شدند.
ده مطالعه در محیط‌های پیش‌دبستانی انجام شدند که یک مربی پیش‌دبستانی شایع‌ترین عامل ارائه مداخله بود. مداخلات عمدتا به صورت جلسات گروهی کوچک با سه یا چهار کودک در هر گروه سازماندهی شدند. میانگین دوز در هفته 80 دقیقه و از 24 تا 120 دقیقه متغیر بود.
مطالعات معمولا خواندن کتاب مشترک (با صدای بلند برای کودکان) را با کلمات هدفی که در کتاب‌ها تعبیه شدند، اعمال کردند.
مراقبت استاندارد بر اساس شرایط و وضعیت محلی در هر کشور یا (پیش)دبستانی متفاوت بود. در برخی از مطالعات، گروه‌های مقایسه در گروه‌های پیش‌دبستانی آموزش واژگانی دریافت کردند.
تاثیر مداخلات واژگانی L2 در مقایسه با مراقبت استاندارد در طول معیارهای پیامد متفاوت بود. برای معیارهای واژگانی شامل کلماتی که در مداخله آموزش داده شد (معیارهای پیامد پروگزیمال)، تاثیرات مداخله هم برای واژگان دریافتی L2 (یعنی درک کلمات؛ تفاوت میانگین استاندارد شده (SMD): 0.97؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.64 تا 1.30؛ 4 مطالعه، 1973 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین) و هم برای واژگان بیانی L2 (یعنی بیان یا تولید کلمات؛ SMD: 0.86؛ 95% CI؛ 0.56 تا 1.17؛ 6 مطالعه، 1121 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین)، بزرگ بود. با این حال، به دلیل برخی نگرانی‌ها در مورد ارزیابی خطر کلی سوگیری (bias)، ناهمگونی قابل توجه و CIهای گسترده، اعتماد محدودی به این نتایج داریم.
برای معیارهای زبانی که شامل واژگان آموزش داده شده نشد (معیارهای پیامد دیستال)، تاثیرات مداخله برای واژگان دریافتی کوچک بود (SMD: 0.29؛ 95% CI؛ 0.02 تا 0.55؛ 6 مطالعه، 1074 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین) و احتمالا تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را در واژگان بیانی ایجاد کرد (SMD: 0.10؛ 95% CI؛ 0.02- تا 0.23؛ 7 مطالعه، 960 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط). تاثیر مداخله‌ای بر درک شنیداری L2 کم بود یا وجود نداشت (SMD: 0.19؛ 95% CI؛ 0.31- تا 0.68؛ 2 مطالعه، 294 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین)، اما شواهد نامطمئن بود، و مداخلات احتمالا مهارت‌های نقل قول (narrative) L2 را تا حدودی افزایش دادند (SMD: 0.37؛ 95% CI؛ 0.14 تا 0.59؛ 2 مطالعه، 487 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط). فقط یک مطالعه داده‌های MLU را گزارش کرد و نتوانستیم تاثیر مداخله را بر این پیامد بررسی کنیم. سطح قطعیت شواهد عمدتا به دلیل ناهمگونی و عدم دقت کاهش یافت.
به دلیل کمبود داده، نتوانستیم درباره به‌زیستی اجتماعی-عاطفی نتیجه‌گیری کنیم، یا آنالیزهای زیر گروه برنامه‌ریزی شده را برای بررسی هدف دوم انجام دهیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.