پیامهای کلیدی
• در افراد مبتلا به بیماری قلبی که سیگار را ترک میکنند، احتمالا خطر حملات قلبی آینده یا دیگر رویدادهای مرتبط با قلب یا عروق خونی، مانند سکته مغزی، کاهش مییابند.
• افراد مبتلا به بیماری قلبی که سیگار را ترک میکنند، بعید است که کیفیت زندگی بدتری داشته باشند.
سیگار کشیدن و بیماری قلبی
سیگار کشیدن احتمال وقوع حمله قلبی را افزایش میدهد، با این حال اطلاعات کمتری در مورد اینکه ترک سیگار میتواند خطر حمله قلبی دوم را کاهش دهد یا خیر، وجود دارد.
چرا این مرور کاکرین را انجام دادیم؟
ما میخواستیم بدانیم که ترک سیگار پس از وقوع حمله قلبی میتواند احتمال ابتلا به حملات قلبی بعدی یا انواع دیگر بیماریهای مرتبط با قلب یا عروق خونی را کاهش دهد یا خیر. اگر ترک سیگار از ابتلا به بیماریهای بیشتر پیشگیری کند، میتواند افراد بیشتری را برای ترک سیگار ترغیب کرده و پزشکان و پرستاران را تشویق کند تا حمایت فعالتری را برای کمک به افراد برای ترک سیگار ارائه دهند.
ما چه کاری را انجام دادیم؟
برای یافتن مطالعاتی جستوجو کردیم که حداقل 6 ماه به طول انجامیدند، و شامل افرادی بودند که به بیماری قلبی مبتلا بوده و در زمان شروع مطالعه سیگار میکشیدند. مطالعات همچنین میبایست اندازهگیری میکردند که افراد سیگار را ترک میکنند یا خیر، و اینکه رویداد دیگری مانند حمله قلبی یا سکته مغزی دیگر، مرتبط با قلب یا عروق خونی آنها بوده یا خیر.
تاریخ جستوجو: مطالعاتی را وارد کردیم که تا 15 اپریل 2021 منتشر شدند.
آنچه ما به دست آوردیم
تعداد 68 مطالعه را با 80,702 نفر پیدا کردیم. اکثر مطالعات شامل مردان و زنان بالغ از جمعیت عمومی بودند، با این حال، 11 مطالعه فقط شامل مردان شدند. نتایج ترکیبی 60 مطالعه را بررسی کردیم که رویدادهای مرتبط با بیماری قلبی را اندازهگیری کرده و 8 مطالعه را که کیفیت زندگی افراد را در یک دوره 6 ماه یا بیشتر بررسی کردند.
نتایج مرور ما چه هستند؟
افرادی که سیگار را ترک کردند در مقایسه با افرادی که به سیگار کشیدن ادامه دادند، یک-سوم کمتر در معرض خطر مرگ ناشی از بیماری قلبی یا سکته مغزی قرار داشتند (شواهد از 17,982 نفر در 18 مطالعه) و یک-سوم کمتر احتمال داشت که دچار حمله قلبی یا سکته مغزی شوند (شواهد از 20,290 نفر در 15 مطالعه). میزان اعتماد ما به این نتایج به ترتیب در سطح متوسط (مرگومیر بر اثر بیماری قلبی یا سکته مغزی) و پائین (مرگومیر ناشی از بیماری قلبی یا سکته مغزی، حمله قلبی دیگر یا سکته مغزی دیگر) قرار داشت. به دلیل مشکلاتی که در نحوه طراحی و انجام برخی از مطالعات وجود داشت، اعتماد ما به قدرت نتایج کاهش یافت. با این حال، زمانی که فقط مطالعاتی را با استانداردهای بالاتر مورد بررسی قرار دادیم، باز به این نتیجه رسیدیم که افرادی که سیگار را ترک میکنند کمتر در معرض خطر مرگ ناشی از بیماری قلبی یا سکته مغزی قرار دارند. این یافته نشان میدهد که اگرچه ممکن است در مورد میزان کاهش احتمال مرگ مطمئن نباشیم، افرادی که سیگار را ترک میکنند احتمال مرگ ناشی از بیماری قلبی یا سکته مغزی در آنها تا حدودی کاهش مییابد. نتایج مشابهی را برای کاهش احتمال مرگ به هر دلیلی، حمله قلبی دیگر که منجر به مرگ نمیشود و سکته مغزی که منجر به مرگ نمیشود، یافتیم.
همچنین دریافتیم کیفیت زندگی در افرادی که سیگار را ترک کردند در مقایسه با افرادی که پس از تشخیص بیماری قلبی به سیگار کشیدن ادامه دادند، بهبود یافت.
شواهدی با قطعیت متوسط وجود دارد مبنی بر اینکه ترک سیگار با کاهش تقریبا یک-سوم خطر عود بیماریهای قلبیعروقی در افرادی که در زمان تشخیص سیگار را ترک میکنند، مرتبط است. بر اساس ارتباط بین ترک سیگار و ترمیم عملکرد اندوتلیال و پلاکت، که در آن اختلال عملکرد هر دو میتواند منجر به افزایش احتمال حوادث CVD شود، این موضوع ممکن است این یک ارتباط علیّتی (causal) باشد.
نتایج ما شواهدی را ارائه میدهند که خطر ابتلا به عوارض CVD ثانویه در افرادی که سیگار را ترک میکنند در مقایسه با افرادی که به مصرف آن ادامه میدهند، کاهش مییابد، و اینکه در نتیجه ترک سیگار، بهبودی در سطح کیفیت زندگی دیده خواهد شد. انجام مطالعات بیشتری که به عوامل مخدوششدگی، مانند استفاده از داروهایی برای پیشگیری ثانویه از وقوع CVD، بپردازند، شواهد را در این زمینه تقویت میکنند.
سیگار عامل اصلی ابتلا به بیماریهای قلبیعروقی (cardiovascular disease; CVD) به ویژه بیماری عروق کرونری قلب (coronary heart disease; CHD) است. با این حال، ترک آن ممکن است از وقوع حوادث CVD ثانویه در افرادی که قبلا مبتلا به CHD تشخیص داده شدهاند، پیشگیری کند.
بررسی تاثیر ترک سیگار بر مرگومیر ناشی از CVD و عوارض جانبی شدید قلبیعروقی (major adverse cardiovascular events; MACE)، در افراد مبتلا به CHD.
در پایگاه ثبت تخصصی گروه اعتیاد به دخانیات در کاکرین، CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ Cumulative Index to Nursing and Allied Health Literature، و پایگاههای ثبت کارآزماییهای clinicaltrials.gov و پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی به جستوجو پرداختیم. همه جستوجوها را از زمان آغاز به کار بانک اطلاعاتی تا 15 اپریل 2021 انجام دادیم.
مطالعات کوهورت، و کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده خوشهای و مجزا را با حداقل دوره شش ماهه وارد کردیم. همه مطالعات وارد شده را به عنوان مطالعات کوهورت در نظر گرفته و آنها را بر اساس وضعیت مصرف سیگار در مرحله پیگیری آنالیز کردیم. مطالعات واجد شرایط میبایست بزرگسالان (> 18 سال) مبتلا به CHD را وارد میکردند که در زمان تشخیص دخانیات مصرف میکردند، و به ارزیابی این موضوع میپرداختند که شرکتکنندگان سیگار کشیدن را در طول مطالعه ترک کردند یا ادامه دادند. مطالعات میبایست حداقل یکی از پیامدهای مد نظر را با حداقل شش ماه دوره پیگیری اندازهگیری میکردند. پیامدهای اولیه عبارت بودند از مرگومیر ناشی از CVD و MACE. پیامدهای ثانویه شامل مورتالیتی به هر علتی، انفارکتوس میوکارد غیر-کشنده، سکته مغزی غیر-کشنده، آنژین صدری با شروع جدید و تغییر در کیفیت زندگی، بودند.
برای غربالگری و استخراج دادهها از روشهای استاندارد کاکرین استفاده کردیم.
خطر سوگیری (bias) را برای پیامدهای اولیه با استفاده از ابزار ROBINS-I ارزیابی کردیم. بروز مرگومیر ناشی از CVD و MACE (پیامدهای اولیه) را بین شرکتکنندگانی که سیگار را ترک کردند در برابر افرادی که به سیگار کشیدن ادامه دادند، برای هر مطالعه وارد شده که این پیامدها را گزارش کردند، مقایسه کردیم. همچنین تفاوتها را از لحاظ مورتالیتی به هر علتی، بروز انفارکتوس میوکارد غیر-کشنده، بروز سکته مغزی غیر-کشنده و آنژین صدری با شروع جدید ارزیابی کردیم. نسبتهای خطر (HRs) و 95% فواصل اطمینان (95% CI) را محاسبه کردیم. برای پیامد تغییر در کیفیت زندگی، تفاوت میانگین استاندارد شده (SMD) تجمعی و 95% CI را برای تشخیص تفاوت در تغییر کیفیت زندگی از ابتدای مطالعه تا زمان پیگیری میان کسانی که سیگار را ترک کرده و کسانی که سیگار کشیدن را ادامه دادند، محاسبه کردیم. برای همه متاآنالیزها، از یک مدل اثرات-تصادفی واریانس معکوس ژنریک (generic inverse variance) استفاده کرده و با استفاده از آماره I² ناهمگونی آماری را کمّیسازی کردیم.
قطعیت شواهد را برای پیامدهای اولیه با استفاده از هشت معیار درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) مرتبط با مطالعات غیر-تصادفیسازی شده ارزیابی کردیم.
تعداد 68 مطالعه را با مجموع 80,702 شرکتکننده وارد کردیم.
برای هر دو پیامد اولیه، ترک سیگار در مقایسه با ادامه مصرف سیگار، با کاهش خطر موارد زیر همراه بود: مرگومیر ناشی از CVD (HR: 0.61؛ 95% CI؛ 0.49 تا 0.75؛ I² = 62%؛ 18 مطالعه؛ 17,982 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت متوسط) و MACE (HR: 0.57؛ 95% CI؛ 0.45 تا 0.71؛ I² = 84%؛ 15 مطالعه؛ 20,290 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت پائین). این یافتهها برای آنالیزهای حساسیت برنامهریزی شده، قوی بودند. از طریق تجزیهوتحلیل زیر-گروه، به عنوان مثال مقایسه تخمینهای تعدیلشده در برابر تعدیلنشده، هیچ شواهدی را مبنی بر وجود تفاوت در اندازه تاثیرگذاری مداخله پیدا نکردیم. در حالی که ناهمگونی قابلتوجهی وجود داشت، این ناهمگونی در درجه اول به دلیل بزرگی آن بود تا جهت تخمین اثرگذاری مداخله. بهطور کلی، 11 مطالعه (16%) را در معرض خطر متوسط سوگیری و 18 مطالعه (26%) را در معرض خطر جدی سوگیری ارزیابی کردیم، عمدتا به دلیل احتمال مخدوششدگی. همچنین شواهد کمی مبنی بر عدم-تقارن (asymmetry) نمودار قیفی (funnel plot) برای پیامدهای MACE وجود داشت. به این دلایل، اطمینان خود را در تخمینهای مربوط به مرگومیر ناشی از CVD در حد متوسط و برای MACE در حد پائین ارزیابی کردیم.
برای پیامدهای ثانویه، ترک سیگار با کاهش خطر مورتالیتی به هر علتی (HR: 0.60؛ 95% CI؛ 0.55 تا 0.66؛ I² = 58%؛ 48 مطالعه، 59,354 شرکتکننده)، انفارکتوس میوکارد غیر-کشنده (HR: 0.64؛ 95% CI؛ 0.58 تا 0.72؛ I² = 2%؛ 24 مطالعه، 23,264 شرکتکننده) و سکته مغزی غیر-کشنده (HR: 0.70؛ 95% CI؛ 0.53 تا 0.90؛ I² = 0%؛ 9 مطالعه، 11,352 شرکتکننده) همراه بود. از آنجایی که فقط یک مطالعه شروع جدید آنژین صدری را گزارش کرد، متاآنالیز را انجام ندادیم، اما این مطالعه خطر کمتری را در افرادی که سیگار را ترک کردند، گزارش داد. ترک سیگار با بدتر شدن کیفیت زندگی همراه نبود و بهبود سطح کیفیت زندگی را نشان داد، مرز پائین CI نیز با عدم وجود تفاوت همسو و سازگار بود (SMD: 0.12؛ 95% CI؛ 0.01 تا 0.24؛ I² = 48%؛ 8 مطالعه، 3182 شرکتکننده).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.