پیامهای کلیدی
ماسکها به جای پرونجهای بینی ممکن است خطر شکست درمان فشار مثبت مداوم راه هوایی (continuous positive airway pressure; CPAP) و آسیب بینی را کاهش دهند، اما تاثیر کمی بر خطر مرگومیر یا دیگر عوارض مرتبط با زایمان زودرس داشته دارند.
درمان فشار مثبت مداوم راه هوایی چیست؟
CAP بینی نوعی حمایت تنفسی است که نسبت به ونتیلاسیون مکانیکی (که یک لوله داخل ریههای کودک قرار داده میشود) کمتر تهاجمی است. CPAP بینی اکسیژن را از طریق پرونجهای داخل بینی یا با کمک یک ماسک صورت نرم که بینی را میپوشاند، به نوزاد میرساند. این دستگاه میتواند پس از جداسازی کودک از ونتیلاسیون (اکستوبه کردن (extubation))، یا برای کمک به نوزادانی که به دلیل مشکلات ریوی به کمک نیاز دارند، اما نیازی به ونتیلاسیون نیست، استفاده شود.
ما به دنبال چه یافتهای بودیم؟
ما بررسی کردیم که شواهدی وجود دارد به نفع اینکه ماسکها در مقابل پرونجها به کاهش میزان شکست درمان CPAP (یعنی بدتر شدن وضعیت نوزاد یا نیاز نوزاد به ونتیلاسیون مکانیکی)، و کاهش عوارض و آسیبها کمک میکنند یا خیر.
ما چه کاری را انجام دادیم؟
نویسندگان مرور کاکرین، بانکهای اطلاعاتی پزشکی را برای یافتن کارآزماییهای بالینی تا اکتبر 2021 جستوجو کردند.
ما به چه نتایجی رسیدیم؟
تعداد 12 کارآزمایی را وارد کردیم که استفاده از ماسک را در مقابل پرونجها برای CPAP در 1604 نوزادی که بیش از سه هفته پیش از موعد تخمینی آنها متولد شده بودند، مقایسه کردند. کارآزماییها عمدتا کوچک بوده، و برخی از آنها نقصهایی در طراحی خود داشتند که ممکن است منجر به سوگیری (bias) در یافتههای آنها شده باشد.
نتایج کلیدی
آنالیزها نشان دادند که استفاده از ماسک به جای پرونج ممکن است خطر شکست درمان CPAP و آسیب بینی را کاهش دهد، اما شاید تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر خطر مرگومیر یا دیگر عوارض مرتبط با زایمان زودرس داشته باشد. هیچ یک از مطالعات، تاثیر مداخله را بر پیامدهای ناتوانی یا تکاملی ارزیابی نکردند.
محدودیتهای شواهد چه هستند؟
سطح کیفیت شواهد مربوط به تاثیرات ماسک در مقابل پرونجها برای CPAP در نوزادان نارس پائین یا بسیار پائین است، زیرا این نگرانی وجود دارد که روشهای مورد استفاده در کارآزماییهای وارد شده ممکن است سوگیریهایی را ایجاد کرده و دادههای محدودی از کارآزماییها به دست آمد. در نتیجه، اعتماد ما به نتایج محدود است و تاثیرات واقعی ممکن است بهطور قابلتوجهی با آنچه که پیدا کردیم، متفاوت باشد.
دادههای کارآزمایی موجود شواهدی را با قطعیت پائین ارائه میکنند مبنی بر اینکه استفاده از ماسکها در مقایسه با پرونجها به عنوان رابط CPAP بینی ممکن است شکست درمان و آسیب بینی را کاهش داده و تاثیر کمی بر مورتالیتی یا خطر پنوموتوراکس در نوزادان نارس با یا در معرض خطر دیسترس تنفسی داشته باشد. تاثیر مداخله بر دیسپلازی برونکوپولمونری بسیار نامشخص است. به منظور ارائه شواهدی با اعتبار و قابلیت کاربرد بالا به منظور آگاهیبخشی برای سیاستها و بالین، انجام کارآزماییهای بزرگ و با کیفیت بالا مورد نیاز است.
ماسکهای بینی و پرونجهای بینی بهعنوان رابطهایی برای ایجاد فشار مثبت مداوم راه هوایی (continuous positive airway pressure; CPAP) برای نوزادان نارس، با یا در معرض خطر دیسترس تنفسی، چه به صورت حمایت اولیه پس از تولد یا در قالب حمایت مداوم پس از خروج لوله تراشه از ونتیلاسیون مکانیکی استفاده میشوند. مشخص نیست که کدام نوع رابط با نرخ کمتر شکست درمان CPAP، ترومای بینی، یا مورتالیتی و دیگر عوارض مرتبط است.
ارزیابی فواید و مضرات ماسکهای بینی در مقابل پرونجهای بینی برای کاهش شکست درمان CPAP، ترومای بینی، یا مورتالیتی و دیگر عوارض در نوزادان نارس با یا در معرض خطر دیسترس تنفسی.
از روشهای جستوجوی استاندارد و جامع کاکرین استفاده کردیم. تاریخ آخرین جستوجو، اکتبر 2021 بود.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شدهای را وارد کردیم که ماسکها را با پرونجها بهعنوان رابطهایی برای تحویل CPAP بینی در نوزادان نارس (کمتر از هفته 37 بارداری) با یا در معرض خطر دیسترس تنفسی مقایسه کردند.
از روشهای استاندارد کاکرین بهره بردیم. پیامدهای اولیه ما عبارت بودند از 1. شکست درمان؛ 2. مورتالیتی به هر علتی؛ و 3. اختلال در رشد و تکامل سیستم عصبی. پیامدهای ثانویه ما 4. پنوموتوراکس؛ 5. ترومای متوسط تا شدید بینی؛ 6. دیسپلازی برونکوپولمونری؛ 7. مدت استفاده از CPAP؛ 8. مدت زمان مصرف اکسیژن مکمل؛ 9. طول مدت بستری در بیمارستان؛ 10. مجرای شریانی باز که نیاز به درمان دارویی یا جراحی داشت؛ 11. انتروکولیت نکروزان؛ 12. هموراژی داخل بطنی شدید؛ و 13. رتینوپاتی پرهماچوریتی شدید، بودند. برای ارزیابی قطعیت شواهد از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) استفاده کردیم.
تعداد 12 کارآزمایی را با 1604 نوزاد یافتیم. همه کارآزمایی ها کوچک بودند (میانه (median) تعداد شرکتکنندگان: 118). کارآزماییها پس از سال 2001 در مراکز مراقبتی در سطح بینالمللی، عمدتا در هند (هشت کارآزمایی) انجام شدند. اکثر شرکت کنندگان نوزادان نارس در هفتههای 26 تا 34 بارداری بودند که CPAP بینی را به عنوان شکل اولیه حمایت تنفسی پس از تولد دریافت کردند. رابطهای مورد مطالعه شامل ماسکها و پرونجهای رایج تجاری در دسترس بودند. کورسازی نکردن مراقبان یا محققین، منبع بالقوه سوگیری (bias) عملکرد و تشخیص در همه کارآزماییها بود.
متاآنالیزها پیشنهاد کردند که استفاده از ماسکها در مقایسه با پرونجها ممکن است شکست درمان CPAP را کاهش دهد (خطر نسبی (RR): 0.72؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.58 تا 0.90؛ 8 کارآزمایی، 919 نوزاد، قطعیت پائین). نوع رابط ممکن است بر مورتالیتی پیش از ترخیص از بیمارستان تاثیری نداشته باشد (RR: 0.83؛ 95% CI؛ 0.56 تا 1.22؛ 7 کارآزمایی، 814 نوزاد؛ قطعیت پائین). هیچ اطلاعاتی در مورد اختلالات تکامل سیستم عصبی وجود ندارد. متاآنالیزها نشان میدهند که انتخاب رابط ممکن است منجر به تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در خطر پنوموتوراکس شود (RR: 0.93؛ 95% CI؛ 0.45 تا 1.93؛ 5 کارآزمایی، 625 نوزاد، قطعیت پائین). استفاده از ماسک به جای پرونج ممکن است خطر آسیب متوسط تا شدید بینی را کاهش دهد (RR: 0.55؛ 95% CI؛ 0.44 تا 0.71؛ 10 کارآزمایی، 1058 نوزاد؛ قطعیت پائین). شواهد در مورد تاثیر این مداخله بر دیسپلازی برونش ریوی بسیار نامطمئن است (RR: 0.69؛ 95% CI؛ 0.46 تا 1.03؛ 7 کارآزمایی، 843 نوزاد؛ قطعیت بسیار پائین).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.