پیامهای کلیدی
مشخص نیست که مصرف داروها در درمان حملات میگرن وستیبولار (vestibular migraine) موثر هستند یا خیر.
مطالعات بسیار کمی برای ارزیابی مزایا و آسیبهای احتمالی مصرف دارو در زمان وقوع حمله وجود دارد. مطالعات موجود کوچک و نتایج غیر-قطعی هستند.
انجام کار بیشتری در این زمینه لازم است تا مشخص شود که برای کمک به تسکین نشانههای حمله میگرن وستیبولار، درمانی وجود دارد یا خیر.
میگرن وستیبولار چیست؟
میگرن (گاهی اوقات تحت عنوان «میگرن کلاسیک» هم شناخته میشود) یک وضعیت شایع است که باعث بروز سردردهای مکرر میشود. میگرن وستیبولار یک بیماری مرتبط است که نشانههای اصلی آن شامل اپیزودهای مکرر سرگیجه شدید یا vertigo (احساس چرخش) میشوند. این اپیزودها اغلب با سردرد، یا دیگر نشانههای شبیه میگرن (مانند حساسیت (sensitivity) به نور یا صدا، تهوع و استفراغ)، همراه هستند. این یک بیماری نسبتا شایع است، که در 1 نفر از هر 100 نفر دیده شده و میتواند تاثیرات شدیدی بر زندگی روزمره داشته باشد.
میگرن وستیبولار چگونه درمان میشود؟
رویکردهای کلیدی درمان شامل تلاش برای پیشگیری از شروع حملات (درمان پیشگیرانه) و همچنین درمانهایی برای تسکین نشانههای حمله است. هیچ درمان گستردهای برای مدیریت نشانههای حمله میگرن وستیبولار وجود ندارد. گاهی اوقات به افراد توصیه میشود داروهایی را مصرف کنند که برای درمان سردرد میگرنی استفاده میشوند. فرض بر این است که این داروها برای میگرن وستیبولار نیز موثر هستند.
ما به دنبال چه یافتهای بودیم؟
هدف آن بود که بدانیم:
- شواهدی وجود دارد که نشان دهد دارویی برای تسکین یا توقف حملات میگرن وستیبولار موثر است یا خیر؛
- این درمانها ممکن است آسیبی به همراه داشته باشند یا خیر.
ما چه کاری را انجام دادیم؟
برای یافتن مطالعاتی شامل بزرگسالان به جستوجو پرداختیم که انواع مختلف داروها را یا با عدم درمان یا با دارونما (placebo) (درمان ساختگی) مقایسه کردند. برای ارزیابی کیفیت شواهد از روشهای استانداردی استفاده کردیم. اطمینان خود را نسبت به شواهد، بر اساس عواملی مانند روشهای انجام مطالعه، تعداد شرکتکنندگان و همسو و سازگار بودن یافتهها در طول مطالعات، رتبهبندی کردیم.
ما به چه نتایجی رسیدیم؟
دو مطالعه را یافتیم که در مجموع شامل 133 نفر بودند (75% زن). هر دو مطالعه، نوع خاصی را از دارو معروف به تریپتانها (triptans) بررسی کردند. شواهد نشان داد که مصرف تریپتان ممکن است تفاوت بسیار کمی در تعداد افرادی ایجاد کنند که نشانههای سرگیجه آنها بهبود مییابد. با این حال، مشکلاتی در شواهد وجود دارد، به این معنی که در مورد این نتیجه نامطمئن هستیم.
یکی از مطالعات به بررسی عوارض جانبی مربوط به این دارو پرداخت و دریافت که هیچ کس عوارض جانبی جدی نداشته است. با این حال، از آنجایی که این مطالعه فقط شامل 114 نفر بود، برای ارزیابی درست این موضوع بسیار کوچک بود. بنابراین، مطمئن نیستیم که مصرف این درمانها با خطر بروز آسیبهایی همراه است یا خیر.
محدودیتهای شواهد چه هستند؟
اعتماد بسیار کمی به شواهد داریم زیرا مطالعات انجام شده کوچک بودند. همچنین مشکلاتی در انجام مطالعات وجود داشت، به این معنی که نتایج ممکن است غیر قابل اعتماد باشند. میدانیم که تریپتانها در افرادی که از آنها برای درمان سردرد میگرنی استفاده میکنند، ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند، اما نتوانستیم بفهمیم که این عوارض جانبی هنگام استفاده از داروها برای میگرن وستیبولار نیز شایع هستند یا خیر.
این شواهد تا چه زمانی بهروز است؟
این شواهد تا سپتامبر 2022 بهروز است.
شواهد مربوط به مداخلات مورد استفاده برای درمان حملات حاد میگرن وستیبولار بسیار اندک است. فقط دو مطالعه را شناسایی کردیم که هر دوی آنها استفاده از تریپتانها را ارزیابی کردند. همه شواهد را با قطعیت بسیار پائین رتبهبندی کردیم، به این معنی که به تخمین اثرگذاری اعتماد کمی داریم و نمیتوانیم مطمئن باشیم که تریپتانها تاثیری بر نشانههای میگرن وستیبولار دارند یا خیر. اگرچه در این مرور، اطلاعات کمی را در مورد آسیبهای بالقوه درمان به دست آوردیم، استفاده از تریپتانها برای شرایط دیگر (مانند سردرد میگرنی) با برخی عوارض جانبی همراه است.
هیچ موردی را از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده با دارونما برای مداخلات دیگری که ممکن است برای این وضعیت استفاده شوند، شناسایی نکردیم. برای تشخیص اینکه هر مداخلهای به بهبود نشانههای حملات میگرن وستیبولار کمک میکند یا خیر، و برای تعیین اینکه عوارض جانبی مرتبط با استفاده از آنها وجود دارد یا خیر، انجام پژوهش بیشتری مورد نیاز است.
میگرن وستیبولار (vestibular migraine) شکلی از میگرن است که یکی از ویژگیهای اصلی آن حملات مکرر سرگیجه است. این اپیزودها اغلب با دیگر ویژگیهای میگرن، از جمله سردرد و حساسیت (sensitivity) به نور یا صدا، همراه هستند. حملات غیر قابل پیشبینی و شدید سرگیجه میتوانند موجب کاهش چشمگیری در کیفیت زندگی افراد شوند. تخمین زده میشود که این بیماری فقط کمتر از 1% از جمعیت را تحت تاثیر قرار دهد، اگرچه افراد زیادی هنوز تشخیص داده نشدهاند. تعدادی از مداخلات دارویی در زمان حمله میگرن وستیبولار به منظور کمک به کاهش شدت یا رفع نشانهها استفاده شده یا پیشنهاد شدهاند. اینها عمدتا مبتنی بر درمانهایی هستند که برای تسکین سردرد میگرنی استفاده میشوند، با این باور که پاتوفیزیولوژی زمینهای این شرایط مشابه هستند.
ارزیابی مزایا و آسیبهای مداخلات دارویی مورد استفاده برای تسکین حملات حاد میگرن وستیبولار.
متخصص اطلاعات گروه گوش و حلق و بینی (ENT) در کاکرین برای یافتن کارآزماییهای منتشر شده و منتشر نشده به جستوجو در پایگاه ثبت گروه ENT در کاکرین؛ پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL)؛ Ovid MEDLINE؛ Ovid Embase؛ Web of Science؛ ClinicalTrials.gov؛ ICTRP و منابع دیگر پرداخت. تاریخ جستوجو 23 سپتامبر 2022 بود.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) و شبه-RCTهایی را شامل بزرگسالانی با میگرن وستیبولار قطعی یا محتمل وارد کردیم که تریپتانها (triptans)، آلکالوئیدهای ارگوت (ergot alkaloids)، آنتاگونیستهای دوپامین (dopamine antagonists)، آنتیهیستامینها (antihistamines)، آنتاگونیستهای گیرنده 5-HT3، جپانتها (gepants) (آنتاگونیستهای گیرنده CGRP)، منیزیوم (magnesium)، پاراستامول (paracetamol) یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) را با دارونما (placebo) یا عدم درمان مقایسه کردند.
از روشهای استاندارد کاکرین بهره گرفتیم. پیامدهای اولیه عبارت بودند از: 1) بهبود سرگیجه (ارزیابی شده در قالب یک پیامد دو حالتی (dichotomous) - بهبود یافته یا بهبود نیافته)، 2) تغییر سرگیجه (ارزیابی شده در قالب یک پیامد پیوسته (continuous)، با ارائه نمره در یک مقیاس عددی) و 3) عوارض جانبی جدی. پیامدهای ثانویه عبارت بودند از: 4) کیفیت زندگی مرتبط با سلامت مختص بیماری، 5) بهبود سردرد، 6) بهبود دیگر نشانههای میگرنی و 7) دیگر عوارض جانبی. پیامدهای گزارش شده را در سه نقطه زمانی در نظر گرفتیم: < 2 ساعت، 2 تا 12 ساعت، > 12 تا 72 ساعت. از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) برای ارزیابی قطعیت شواهد برای هر پیامد استفاده کردیم.
دو RCT را با مجموع 133 شرکتکننده وارد کردیم، که هر دو استفاده از تریپتانها را با دارونما برای درمان حمله حاد میگرن وستیبولار مقایسه کردند. یک مطالعه، RCT گروه-موازی (parallel-group) بود (با 114 شرکتکننده، 75% زن)، که استفاده از 10 میلیگرم ریزاتریپتان (rizatriptan) را با دارونما مقایسه کرد. مطالعه دوم یک RCT کوچکتر و متقاطع (cross-over) بود (با 19 شرکتکننده، 70% زن)، که به مقایسه 2.5 میلیگرم زولمیتریپتان (zolmitriptan) با دارونما پرداخت.
تریپتانها ممکن است تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در نسبت افرادی ایجاد کنند که سرگیجه آنها تا دو ساعت پس از مصرف دارو بهبود مییابد. با این حال، شواهد بسیار نامطمئن بود (خطر نسبی (RR): 0.84؛ 95% فاصله اطمینان: 0.66 تا 1.07؛ 2 مطالعه؛ بر اساس 262 مورد حمله میگرن وستیبولار درمان شده در 124 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین). هیچ شواهدی را مبنی بر تغییر سرگیجه با استفاده از مقیاس پیوسته شناسایی نکردیم. فقط یکی از مطالعات عوارض جانبی جدی را ارزیابی کرد. هیچ رویدادی در هیچ یک از گروهها مشاهده نشد، اما از آنجایی که حجم نمونه کوچک بود، نمیتوانیم مطمئن باشیم که مصرف تریپتان برای این بیماری خطراتی دارد یا خیر (0/75 دریافت کننده تریپتان، 0/39 دریافت کننده دارونما، 1 مطالعه، 114 شرکتکننده، شواهد با قطعیت بسیار پائین).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.