پیامهای کلیدی
-
عوامل یوتروتونیک (uterotonic) (داروهایی که برای ایجاد انقباضات رحمی استفاده میشوند) ممکن است در پیشگیری از خارج کردن جفت با دست (خارج کردن جفت با قرار دادن دست در رحم) موثرتر از دارونما (placebo) (درمان ساختگی) یا عدم درمان نباشند، و احتمالا باعث کاهش خونریزی شدید یا نیاز به تزریق خون (جایی که خون از اهداکننده گرفته شده و به فردی که خون زیادی از دست داده، تزریق میشود) نمیشوند.
-
انواع مختلف این داروها احتمالا تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را در اجتناب از خارج کردن جفت با دست ایجاد کرده و ممکن است نیاز به تزریق خون را کاهش ندهند.
-
انجام تحقیقات بیشتری برای تعیین بهترین راه برای مدیریت جفت باقیمانده (retained placenta) مورد نیاز است.
جفت باقیمانده چیست؟
جفت در دوران بارداری در رحم تشکیل میشود تا اکسیژن و مواد مغذی را از طریق عروق خونی بند ناف به نوزاد برساند. بهطور معمول، جفت اندکی پس از تولد نوزاد خارج میشود. جفت باقیمانده زمانی رخ میدهد که جفت در عرض 30 تا 60 دقیقه پس از زایمان، به صورت خودبهخودی خارج نشود. این وضعیت میتواند باعث خونریزی خطرناک در مادر شود.
ما به دنبال چه یافتهای بودیم؟
ما خواستیم بدانیم که استفاده از یوتروتونیکها (که باعث انقباض رحم میشوند؛ به عنوان مثال، میزوپروستول، کاربتوسین و اکسیتوسین) میتواند بدون نیاز به جراحی، به خروج جفت باقیمانده کمک کند. ما همچنین خواستیم بدانیم که این داروها عوارضی را مانند خونریزی شدید یا نیاز به تزریق خون (که در آن خون از اهداکننده گرفته شده و به فردی که خون زیادی از دست داده، تزریق میشود) کاهش میدهند.
ما چه کاری را انجام دادیم؟
ما برای یافتن مطالعاتی جستوجو کردیم که داروهای مختلف یوتروتونیک را با یکدیگر، با دارونما یا عدم درمان برای مدیریت بالینی جفت باقیمانده مقایسه کردند. ما نتایج را بررسی و خلاصه کردیم، سپس با در نظر گرفتن مواردی مانند روشهای انجام مطالعه و تعداد افراد، میزان اطمینان خود را به شواهد ارزیابی کردیم.
ما به چه نتایجی رسیدیم؟
ما پنج مطالعه را پیدا کردیم که شامل 560 زن با جفت باقیمانده بودند. در چهار مطالعه، زنان بهطور تصادفی به دو یا سه گروه درمانی تقسیم شدند، و در یک مطالعه، زنان بهطور تصادفی در گروههای درمانی مختلف قرار نگرفتند. این مطالعات روی زنان در اواخر بارداری متمرکز بودند.
نتایج اصلی
-
یوتروتونیکها ممکن است موثرتر از دارونما یا عدم درمان در کاهش نیاز به خارج کردن جفت با دست باشند، و احتمالا تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را در خونریزی شدید یا نیاز به تزریق خون ایجاد میکنند. ما مطمئن نیستیم که این داروها چگونه بر میزان هدررفت خون تاثیر میگذارند.
-
ما در مورد تاثیر میزوپروستول بر لرز (یک عارضه جانبی ناشی از هدررفت خون) مطمئن نیستیم.
-
کاربتوسین داخل وریدی در مقایسه با میزوپروستول زیرزبانی احتمالا نیاز به خارج کردن جفت با دست را کاهش نمیدهد و ممکن است نیاز به تزریق خون را کم نکند.
-
میزوپروستول زیرزبانی در مقایسه با تزریق اکسیتوسین به داخل ورید بند ناف احتمالا تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را در نیاز به خارج کردن جفت با دست ایجاد کرده و ممکن است نیاز به تزریق خون را کاهش ندهد.
-
کاربتوسین داخل وریدی در مقایسه با تزریق اکسیتوسین به داخل ورید بند ناف احتمالا نیاز به خارج کردن جفت با دست را کاهش نمیدهد و ممکن است تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را در کاهش تزریق خون ایجاد کند.
-
ما نمیدانیم که تزریق داخل وریدی اکسیتوسین در مقایسه با تزریق آن به داخل ورید بند ناف بر نیاز به خارج کردن جفت با دست تاثیر دارد یا خیر.
محدودیتهای شواهد چه هستند؟
اعتماد ما به شواهد از هیچ تا متوسط متفاوت بود، به این معنی که تحقیقات آینده میتوانند نتیجهگیریهای ما را تغییر دهند. سه عامل اصلی باعث کاهش اطمینان به شواهد شدند. اولا، بسیاری از مطالعات مشکلاتی در نحوه طراحی یا روش انجام خود داشتند که بر میزان قابل اعتماد بودن نتایج آنها تاثیر میگذارد. مثلا، ممکن است زنان حاضر در این مطالعات از نوع درمانی که دریافت کردند، آگاه بوده باشند. دوم آنکه، نتایج در طول مطالعات مختلف بسیار متفاوت بودند. در نهایت، ما فقط چند مطالعه را پیدا کردیم و برخی از آنها بسیار کوچک و با تعداد نسبتا کمی از زنان بودند.
این شواهد تا چه زمانی بهروز است؟
شواهد تا 25 اپریل 2024 بهروز است.
شواهد کنونی نشان میدهد که عوامل یوتروتونیک (مانند میزوپروستول و سولپروستون) ممکن است باعث ایجاد تفاوتی اندک تا عدم تفاوت در میزان خارج کردن جفت با دست شده و احتمالا باعث ایجاد تفاوتی اندک تا عدم تفاوت در خونریزی پس از زایمان و نیاز به تزریق خون، در مقایسه با دارونما یا عدم درمان در مدیریت بالینی جفت باقیمانده شود. شواهد در مورد تاثیر آنها بر میزان هدررفت خون و تاثیر میزوپروستول بر لرز بسیار نامشخص است.
احتمالا تفاوتی اندک تا عدم تفاوت در تاثیرات وجود دارد و ممکن است تفاوتی در بیخطری (safety) میان یک عامل یوتروتونیک نسبت به دیگری وجود نداشته باشد. ما هیچ داده قابل استفادهای را برای مرگومیر مادر و بستری در بخش مراقبتهای ویژه پیدا نکردیم.
انجام مطالعات بیشتر در مقیاس بزرگ برای ارزیابی یوتروتونیکها در مقابل دارونما، مقایسه عوامل یوتروتونیک مختلف، یا ارزیابی رژیمهای یوتروتونیک ترکیبی ضروری است. تحقیقات بیشتر باید بر شناسایی عوارض جانبی خاص، میزان رضایت و بهزیستی (well-being) مادر، میزان شیردهی هنگام ترخیص، و کمخونی پس از زایمان تمرکز کنند.
ارزیابی فواید و مضرات استفاده از عوامل یوتروتونیک در زنان مبتلا به جفت باقیمانده پس از زایمان واژینال برای پیشگیری از خونریزی پس از زایمان.
ما CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ CINAHL؛ ClinicalTrials.gov، و WHO ICTRP را جستوجو کردیم؛ و منابع مطالعات واردشده و مرورهای سیستماتیک مرتبط را برای شناسایی مطالعات بیشتر بررسی کردیم. تاریخ آخرین جستوجو، 25 اپریل 2024 بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.