Belangrijkste boodschappen

Voor acute lage rugpijn

- NSAID's en spierverslappers kunnen pijn enigszins verminderen, maar spierverslappers kunnen ongewenste effecten hebben. Paracetamol had geen effect op pijn, maar gaf ook geen ongewenste effecten.

Voor chronische lage rugpijn

- Opioïden kunnen de pijn verminderen, maar kunnen gepaard gaan met ongewenste effecten. NSAID's kunnen de pijn verminderen zonder ongewenste effecten en antidepressiva hebben misschien weinig of geen effect op de pijn.

- Wanneer artsen verschillende geneesmiddelen voor de behandeling van lage rugpijn overwegen, moeten zij bespreken dat het effect op pijn mogelijk klein is en dat er een risico is op ongewenste effecten. Financiers en onderzoekers moeten allereerst zoeken naar geneesmiddelen die betekenisvolle voordelen opleveren voor mensen met lage rugpijn.

Wat is lage rugpijn en hoe wordt het behandeld?

Lage rugpijn is een veel voorkomend en beperkend gezondheidsprobleem. Bij de meeste mensen kan de oorzaak van lage rugpijn niet op betrouwbare wijze worden vastgesteld en wordt deze omschreven als "aspecifieke" lage rugpijn. Artsen schrijven gewoonlijk geneesmiddelen voor om lage rugpijn te behandelen. Er zijn vele soorten geneesmiddelen en categorieën geneesmiddelen, bijvoorbeeld opioïde pijnstillers, niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAID's) en paracetamol. Omdat er zoveel geneesmiddelen zijn, is het nuttig te bepalen welke het beste en veiligste zijn.

Wat wilden we onderzoeken?

We wilden een samenvatting geven van het bewijs uit Cochrane Reviews over de meest effectieve en veilige geneesmiddelen voor volwassenen met aspecifieke lage rugpijn.

Wat hebben we gedaan?

We zochten naar alle Cochrane systematische reviews die de voor- en nadelen beoordeelden van geneesmiddelen voor volwassenen met aspecifieke lage rugpijn en maakten hiervan een overzicht.

Wat hebben we gevonden?

We vonden zeven reviews (waarin 103 studies werden opgenomen met in totaal 22.238 deelnemers). Vijf reviews werden beoordeeld als van hoge kwaliteit. De opgenomen reviews bevatten gegevens over zes verschillende geneesmiddelen of categorieën geneesmiddelen: paracetamol, NSAID's (bijvoorbeeld ibuprofen), spierverslappers (bijvoorbeeld cyclobenzaprine), benzodiazepinen (bijvoorbeeld diazepam), opioïden (bijvoorbeeld tapentadol) en antidepressiva (bijvoorbeeld paroxetine). Vijf reviews gingen over mensen die langer dan zes weken lage rugpijn hadden. Het vertrouwen in het bewijs varieerde van zeer laag tot hoog.

Voor mensen met acute lage rugpijn vonden wij dat NSAID's en spierverslappers de pijn op korte termijn (≤ drie maanden na de behandeling) kunnen verminderen. Spierverslappers kunnen echter gepaard gaan met ongewenste effecten. Paracetamol had geen effect op pijn of ongewenste effecten en geen enkele review bekeek opioïden of antidepressiva. Voor chronische lage rugpijn hebben we vastgesteld dat opioïden de pijn op korte termijn kunnen verminderen, maar dat deze gepaard kunnen gaan met ongewenste effecten zoals misselijkheid, hoofdpijn, constipatie en duizeligheid. NSAID's kunnen de pijn op middellange termijn (> 3 maanden en ≤ 12 maanden na de behandeling) verminderen zonder ongewenste effecten. Antidepressiva hadden geen effect op chronische lage rugpijn en geen enkele review bekeek paracetamol voor chronische lage rugpijn.

Wat zijn de tekortkomingen van het bewijs?

We hebben minder vertrouwen in het bewijs, omdat één review van matige kwaliteit en één review van lage kwaliteit was en zes reviews meer dan vijf jaar geleden zijn gepubliceerd. Deze Cochrane reviews zouden moeten worden ge-updatet.

Voor acute lage rugpijn zijn we ten minste matig zeker van de effecten van paracetamol, NSAID's en spierverslappers op de pijn en het functioneren op korte termijn. Er is geen bewijs als basis voor behandelingsbeslissingen voor effecten op langere termijn en voor andere geneesmiddelen (bv. opioïden, antidepressiva).

Voor chronische lage rugpijn zijn we ten minste matig zeker over de effecten van paracetamol en opioïden op de pijn en het functioneren op korte termijn, maar we zijn minder zeker over de effecten van andere geneesmiddelen (bv. NSAID's, antidepressiva, spierverslappers en benzodiazepinen). Factoren die het vertrouwen in de bevindingen verminderden, waren onder meer tekortkomingen in de opzet van de studies (patiënten werden niet willekeurig aan behandelingen toegewezen, de toewijzing van de behandeling was niet verborgen gehouden, patiënten hielden zich niet helemaal aan de voorgeschreven behandeling), te weinig studies of deelnemers om zeker te zijn van de resultaten, en variaties tussen de behandelingen.

De definitie en rapportage van ongewenste effecten voor elk geneesmiddel binnen elke review was beperkt; waardoor het moeilijk is de veiligheid voor elk geneesmiddel te beoordelen. Er blijven duidelijke hiaten in het bewijs voor de veiligheid van geneesmiddelen voor lage rugpijn.

Hoe up-to-date is het bewijs?

Het bewijs is up-to-date tot juni 2021