Co to jest nieswoista zapalna choroba jelit?
Do nieswoistych zapalnych chorób jelit (inflammatory bowel disease - IBD) zalicza się dwa główne zaburzenia: chorobę Leśniowskiego-Crohna ( Crohn's disease - CD) i wrzodziejące zapalenie jelita grubego (ulcerative colitis - UC). Są to przewlekłe zapalne zaburzenia przewodu pokarmowego. Typowe objawy mogą obejmować ból brzucha, skurcze, biegunkę i obecność krwi w stolcu. U chorych z CD może dojść do zwężenia jelit (zwężenie części jelita powodujące problemy związane ze spowolnieniem lub zablokowaniem przesuwania się treści pokarmowej), tworzenia się ropni (nagromadzenie się ropy w tkance) i przetok (nieprawidłowy kanał lub połączenie pomiędzy jednym narządem wewnętrznym a innym lub zewnętrzną powierzchnią ciała).
Czym jest rak jelita grubego?
U chorych z IBD w porównaniu z osobami zdrowymi długotrwały stan zapalny prowadzi do zwiększonego ryzyka wystąpienia raka jelita grubego. Jest to złośliwy nowotwór powstający z wewnętrznej ściany jelita grubego (okrężnica).
Co to jest nadzór endoskopowy?
Endoskopia jest niechirurgiczną procedurą wykonywaną w celu oceny układu pokarmowego przy pomocy kamery. W trakcie endoskopii lekarz może pobrać próbki nieprawidłowej tkanki ze zmienionego miejsca lub narośli. Obserwacja endoskopowa jest stosowana w celu identyfikacji przednowotworowych narośli (nazwanych dysplazją; dysplazja - nieprawidłowości w wyglądzie komórek; przyp. tłum.) lub raka jelita grubego u pacjentów z IBD. Endoskopia może pomóc w identyfikacji raka jelita grubego na wczesnym etapie i wpłynąć na wydłużenie życia oraz zmniejszenie śmiertelności u osób z tą chorobą.
Co było przedmiotem przeglądu?
Autorzy przeglądu przeanalizowali opublikowane badania porównujące chorych z IBD, u których wykonano endoskopię, z pacjentami z IBD nie poddanych temu badaniu aby ustalić, czy taki nadzór był źródłem jakiejkolwiek korzyści w odniesieniu do rozpoznawania raka jelita grubego na wcześniejszym etapie lub zmniejszenia śmiertelności z powodu tej choroby. Autorzy przeszukali i przeanalizowali literaturę medyczną do dnia 19 września 2016 roku.
Co stwierdzili badacze?
W pięciu badaniach obserwacyjnych obejmujących łącznie 7199 pacjentów porównywano zastosowanie endoskopii z brakiem tego badania. Najważniejsze wnioski z przeglądu wskazują, że w grupie osób nie poddanych obserwacji endoskopowej był wyższy wskaźnik raka w porównaniu z grupą poddaną badaniu. Zaobserwowano też niższy odsetek zgonów związanych z rakiem jelita grubego w grupie chorych poddanych nadzorowi endoskopowemu w porównaniu z osobami bez tego badania. Wśród pacjentów poddawanych nadzorowi, iloraz szans (stosunek szans wystąpienia danego zdarzenia w jednej grupie do szansy jego wystąpienia w innej grupie; przyp. tłum.) rozwoju raka jelita grubego został zmniejszony o 42%, a ryzyko zgonu związane z tą chorobą o 64%. Nadzór nad pacjentami spowodował zwiększenie odsetka wcześnie wykrytego raka jelita grubego w porównaniu z grupą bez nadzoru, co może tłumaczyć poprawę przeżywalności w tej grupie. Ogólna jakość danych naukowych była bardzo niska ze względu na charakter badań obserwacyjnych oraz niską liczbę zdarzeń. Prezentowane wyniki sugerują, że badanie endoskopowe u osób z IBD może zmniejszyć rozwój raka jelita grubego poprzez wczesne wykrycie i odsetek zgonów z tego powodu.
Tłumaczenie: Joanna Zając Redakcja: Andrzej Komorowski, Małgorzata Kołcz