Pytanie badawcze
Celem niniejszego przeglądu było ustalenie, czy programy wspierające wczesny wypis ze szpitala (Early Supported Discharge; ESD) mogą skutkować u pacjenta szybszym powrotem do zdrowia oraz czy są one akceptowane i przystępne jak zwykłe usługi.
Wprowadzenie
Usługi, którym celem jest wsparcie przy wcześniejszym wypisaniu ze szpitala pacjenta po udarze mózgu połączone z rehabilitacją prowadzoną w środowisku chorego zostały nazwane Early Supported Discharge (ESD). Usługi ESD są zazwyczaj świadczone przez multidyscyplinarne zespoły składające się z terapeutów, pielęgniarek i lekarzy, którzy pracują w sposób skoordynowany poprzez regularne spotkania. Celem tego zespołu jest umożliwienie pacjentom powrotu ze szpitala do domu wcześniej niż zwykle, a także otrzymywanie rehabilitacji w znanym środowisku własnego domu.
Charakterystyka badań
Zidentyfikowaliśmy 17 badań klinicznych obejmujących 2422 pacjentów z udarem mózgu (wyszukiwanie zakończone w styczniu 2017 roku). Zakwalifikowani pacjenci mieli przeważnie umiarkowany stopień niepełnosprawności (byli w stanie pokonać dystans z czyjąś pomocą) i czuli się wystarczająco dobrze, aby rozważyć powrót do domu. Podzieliliśmy świadczone usługi na te prowadzone w oparciu o zespół multidyscyplinarny ESD (różne poziomy koordynacji i świadczenia usług) oraz te bez opieki multidyscyplinarnej (zespoły nie będące ESD).
Główne wyniki
Długość początkowego pobytu w szpitalu została skrócona o około pięć dni w grupie prowadzonej przez zespół ESD. Średnio 6 miesięcy po udarze mózgu pacjenci otrzymujący opiekę ESD mieli większe prawdopodobieństwo mieszkania w domu (dodatkowe 5 osób na każdych 100 pacjentów otrzymujących opiekę ESD; dane naukowe umiarkowanej jakości). Pacjenci ci mieli większą szansę na bycie niezależnym w wykonywaniu codziennych czynności (dodatkowe 6 osób na każde 100 pacjentów otrzymujących opiekę ESD; dane naukowe umiarkowanej jakości). Nie zidentyfikowaliśmy żadnego ryzyka związanego z nastrojem pacjenta lub jego jakością życia, nastrojem opiekunów lub jakością ich życia, bądź ryzykiem powrotu do szpitala. Wydaje się, że największą redukcję niepełnosprawności osiąga się w przypadku badań opartych o skoordynowany zespół ESD. W porównaniu ze zwykłą opieką koszty opieki ESD wahały się od zmniejszenia po niewielki ich wzrost.
Jakość danych naukowych
Jakość danych naukowych została obniżona do "umiarkowanej" dla głównych wyników: zgonu, wypisu do domu i niepełnosprawności. Obniżenie oceny jakości było spowodowane niemożliwością zaślepienia (ukrycia; przyp. red.) prowadzonej opieki przed uczestnikami lub pracownikami służby zdrowia. Wnioski nie były zależne od badań, którym obniżono ocenę jakości ze względu na problemy z metodologią lub brakujące dane. W przypadku niektórych analizowanych wyników ocena jakości danych naukowych została obniżona do niskiej, ponieważ brakowało większej ilości informacji.
Wnioski
Odpowiednio zaopatrzone usługi ESD ze skoordynowanym multidyscyplinarnym zespołem mogą zmniejszyć stopień niepełnosprawności oraz skrócić czas pobytu pacjenta w szpitalu, przynajmniej w przypadku analizowanej grupy osób z udarem mózgu. W przypadku usług, które nie są oparte na zespołach multidyscyplinarnych wyniki nie są jasne. Nie zidentyfikowaliśmy jakichkolwiek istotnych szkodliwych efektów.
Tłumaczenie: Joanna Zając Redakcja: Magdalena Koperny, Małgorzata Kołcz