Cel przeglądu:Celem przeglądu było określenie względnych korzyści i szkód wynikających ze stosowania leków hamujących stan zapalny, zwanych glikokortykosteroidami (GKS), w ciągu 6 dni od urodzenia w celu zapobiegania uszkodzeniu płuc znanemu jako dysplazja oskrzelowo-płucna (niekiedy nazywana przewlekłą chorobą płuc) u wcześniaków.
Wprowadzenie: Dysplazja oskrzelowo-płucna stanowi poważne powikłanie u noworodków przebywających na oddziałach intensywnej opieki neonatologicznej. Główną jej przyczyną jest utrzymujący się stan zapalny płuc. GKS stosuje się w profilaktyce i leczeniu dysplazji oskrzelowo-płucnej ze względu na ich silne działanie przeciwzapalne, jednak mogą one powodować poważne działania niepożądane.
Charakterystyka badania: Dokonaliśmy przeglądu wszystkich badań klinicznych przeprowadzonych wśród dzieci urodzonych przedwcześnie leczonych GKS ogólnoustrojowo w pierwszym tygodniu od urodzenia oraz w których raportowano dane dotyczące częstości występowania dysplazji oskrzelowo-płucnej w późniejszym okresie noworodkowym. W badaniu uwzględniono 32 badania (obejmujące 4395 noworodków). Uwzględnione dane są aktualne do 25 września 2020 roku.
Kluczowe wyniki: Wyniki niniejszego przeglądu wskazują, że korzyści ze stosowania GKS u noworodków w ciągu pierwszych sześciu dni od urodzenia mogą nie przewyższać ryzyka znanych działań niepożądanych. Jednak stosowanie hydrokortyzonu wydaje się być obiecujące w zakresie poprawy krótkoterminowych wyników zdrowotnych, bez istotnego wpływu na długoterminowy rozwój neurologiczny, choć dane dotyczące długoterminowych wyników są na razie ograniczone. Korzyści ze stosowania GKS ogólnoustrojowo obejmowały krótszy czas wspomagania oddychania za pomocą respiratora oraz mniejszy odsetek dzieci z rozpoznaną dysplazją oskrzelowo-płucną, z kolei działania niepożądane obejmowały: podwyższone ciśnienie tętnicze, krwawienie z żołądka lub z jelit, perforację jelita, zwiększone stężenie glukozy we krwi oraz większe ryzyko porażenia mózgowego podczas okresu obserwacji, szczególnie u pacjentów leczonych deksametazonem. Należy ograniczyć wczesne stosowanie GKS, zwłaszcza deksametazonu, w leczeniu lub zapobieganiu dysplazji oskrzelowo-płucnej, dopóki nie zostaną przeprowadzone dodatkowe badania.
Wiarygodność danych naukowych: Zasadniczo, wiarygodność danych potwierdzających wyciągnięte wnioski jest wysoka.
Tłumaczenie: Dorota Dolega Redakcja: Karolina Moćko