Pytanie przeglądu

Jaka jest skuteczność stosowania kortykosteroidów w leczeniu porażenia Bella?

Wprowadzenie

Porażenie Bella to całkowity lub częściowy niedowład lub osłabienie mięśni twarzy, zazwyczaj jednostronny, występujący bez uchwytnej przyczyny. Objawy zwykle cofają się, choć nie zawsze. Uważa się, że stosowanie leków kortykosteroidowych (steroidów) w celu zmniejszenia stanu zapalnego nerwu twarzowego może ograniczyć jego uszkodzenie. Niniejszy przegląd stanowi aktualizację przeglądu opublikowanego w 2002 r. oraz uprzedniej aktualizacji z 2010 r.

Charakterystyka badania

Zidentyfikowaliśmy siedem badań klinicznych obejmujących łącznie 895 uczestników z jednostronnym łagodnym, umiarkowanym lub ciężkim porażeniem Bella o nieznanej przyczynie. Wszystkie badania opisywały wskaźnik niepełnego powrotu czynności nerwu (odsetek osób u których pozostał niedowład), w związku z powyższym przedstawiono połączone wyniki. Badania objęły osoby pomiędzy 2 a 84 rokiem życia. Otrzymywały one kortykosteroidy lub placebo (leczenie pozorowane) jako jedyną interwencję, albo w połączeniu z innymi kuracjami. Tylko jedno badanie obejmowało dzieci od 24 do 74 miesiąca życia. We włączonych badaniach okres obserwacji dla dorosłych i dzieci wahał się od 157 dni do 12 miesięcy.

Główne wyniki i jakość danych naukowych

Niepełny powrót czynności nerwu

Według umiarkowanej i wysokiej jakości danych naukowych, w porównaniu z placebo (pozorowanym lekiem), kortykosteroidy zmniejszają liczbę osób z osłabieniem mięśni twarzy po przebytym porażeniu Bella. Wyniki te pochodzą z 7 badań obejmujących łącznie 895 uczestników cierpiących na porażenie Bella o różnym stopniu ciężkości. Oszacowano, że aby uniknąć pozostałego osłabienia mięśni twarzy u 1 osoby, należy podjąć leczenie u 10 osób.

W pięciu badaniach opisywano długoterminowe wyniki leczenia porażenia Bella. W dwóch badaniach (75 uczestników) oceniano trwały efekt wpływu leczenia na wygląd twarzy po sześciu lub więcej miesiącach. Efekt był niemal taki sam dla kortykosteroidów i placebo, z zaznaczeniem, że u uczestników przyjmujących kortykosteroidy był on nieznacznie większy; dane te miały jednak niską jakość. Dane z trzech badań (485 uczestników) jasno wykazały, że u osób otrzymujących kortykosteroidy rzadziej, niż u osób przyjmujących wyłącznie placebo, występowały współruchy (mimowolne ruchy twarzy) oraz tzw. krokodyle łzy (mimowolne łzawienie podczas jedzenia lub żucia). Wyniki te oparte są na danych naukowych umiarkowanej jakości.

Działania niepożądane

W trzech badaniach nie wystąpiły żadne działania niepożądane związane z leczeniem kortykosteroidami. Opierając się na danych naukowych umiarkowanej jakości, pochodzących z trzech badań (715 uczestników), liczba osób u których wystąpiły działania niepożądane była podobna w grupach przyjmujących kortykosteroidy jak i placebo.

Dane są aktualne na marzec 2016 r.