Pytanie przeglądu
Ten przegląd przeprowadzono w celu porównania skuteczności elektrycznych szczoteczek do zębów ze szczoteczkami manualnymi w utrzymaniu zdrowia jamy ustnej.
Wprowadzenie
Odpowiednia higiena jamy ustnej – efektywne szczotkowanie zębów w celu usunięcia płytki nazębnej (lepki nalot zawierający bakterie) – odgrywa istotną rolę w zapobieganiu chorobom dziąseł i próchnicy. Płytka nazębna jest główną przyczyną zapalenia dziąseł. Odgrywa również rolę w rozwoju periodontopatii (choroby przyzębia), czyli poważniejszej choroby przyzębia, która dotyka tkanki otaczające ząb. Nagromadzanie się płytki nazębnej może również prowadzić do próchnicy zębów. Zarówno choroby dziąseł, jak i próchnica są głównymi przyczynami utraty zębów.
Ogólnie dostępne są różne rodzaje elektrycznych szczoteczek do zębów, które różnią się zarówno ceną, jak i sposobem działania. Elektryczne szczoteczki działają w różny sposób (na przykład jedne poruszają się na boki, inne wykonują ruch okrężny). Mają one również duże różnice w cenie. Istotna jest wiedza na temat tego, czy używanie elektrycznych szczoteczek do zębów w porównaniu z manualnym przynosi lepsze efekty w usuwaniu płytki nazębnej, zmniejsza zapalenie dziąseł i zapobiega lub spowalnia rozwój chorób przyzębia.
Charakterystyka badań
Przegląd dostępnych badań sporządzony przez badaczy Cochrane Oral Health Group jest aktualny do 23 stycznia 2014 roku. Uwzględnia on 56 badań opublikowanych od 1964 do 2011 roku. Wśród 5068 uczestników losowo rozdzielono elektryczne i manualne szczoteczki. W większości badań udział brali dorośli. W ponad 50% badań użyto szczoteczki elektryczne wykonujące oscylujący ruch obrotowy (główka szczoteczki obraca się raz w jednym kierunku, raz w drugim).
Najważniejsze wyniki
Przedstawione dowody wskazują na korzyści wynikające z używania elektrycznych szczoteczek do zębów w porównaniu ze szczoteczkami manualnymi. W okresie od jednego do trzech miesięcy użytkowania zaobserwowano redukcję płytki nazębnej o 11%, a po trzech miesiącach o 21%. Zaobserwowano również redukcję zapalenia dziąseł o 6% w okresie od jednego do trzech miesięcy używania, a po trzech miesiącach o 11%. Korzyści długotrwałe dla zdrowia zębów są niejasne.
Nieliczne badania opisywały działania niepożądane. Wszystkie zauważone skutki uboczne były miejscowe i chwilowe.
Jakość danych naukowych
Dowody dotyczące płytki nazębnej i zapalenia dziąseł zostały ocenione jako średniej jakości.
Tłumaczenie: Mateusz Rosłoń Redakcja: Piotr Szymczak, Maria Chomyszyn-Gajewska, Małgorzata Kołcz