Wprowadzenie
Witamina E występuje w wielu różnych produktach spożywczych, takich jak oleje roślinne i tłuszcze, orzechy oraz nasiona. Niektóre badania na zwierzętach i badania nieinterwencyjne sugerują, że może ona odgrywać rolę w zapobieganiu lub leczeniu choroby Alzheimera (ang. Alzheimer's disease; AD). Jednak dane naukowe wskazują na związek witaminy E z występowaniem potencjalnie poważnych skutków ubocznych, a nawet zwiększonym ryzykiem zgonu. W niniejszym przeglądzie poszukiwaliśmy danych naukowych na temat skuteczności witaminy E u osób z otępieniem w przebiegu AD lub łagodniejszymi problemami z pamięcią bądź myśleniem (łagodne zaburzenia czynności poznawczych, ang. mild cognitive impairment, MCI; przyp. tłum.). U osób z MCI występuje zwiększone ryzyko rozwoju demencji (otępienia).
Włączone badania
Szukaliśmy badań klinicznych opublikowanych do kwietnia 2016 roku, w których osoby z otępieniem typu AD lub z MCI przydzielano losowo do grupy otrzymującej suplementy z witaminą E lub placebo (leczenie pozorowane). Znaleźliśmy trzy badania, w których oceniano wpływ witaminy E na osoby z AD, ale mogliśmy ocenić dane tylko z jednego z tych badań (304 uczestników). Znaleźliśmy tylko jedno badanie, obejmujące 516 uczestników, w którym analizowano wpływ witaminy E na osoby z MCI. Ogólnie, jakość tych dwóch badań oceniliśmy jako dobrą.
Wyniki
Przyjmowanie witaminy E nie zmniejszyło liczby osób z MCI, u których rozwinęło się otępienie w ciągu trzech lat. Nie znaleźliśmy żadnych danych naukowych wskazujących, że witamina E poprawia czynności poznawcze (np. uczenie się i zapamiętywanie) u osób z MCI lub z otępieniem typu AD. W jednym badaniu wykazano, że osoby z otępieniem typu AD, które przyjmowały witaminę E radziły sobie lepiej z codziennymi czynnościami (takimi jak kąpiel i ubieranie się) niż osoby, które przyjmowały placebo. W analizowanych badaniach nie było danych naukowych wskazujących, że witamina E powoduje istotne szkody u uczestników, jednak tego typu badania nie są najlepszym sposobem na analizowanie negatywnych efektów, chyba, że skutki te są bardzo częste. Ponieważ wszystkie wyniki pochodzą z pojedynczych badań, jest prawdopodobne, że dalsze badania mogłyby prowadzić do innych wniosków.
Wnioski
Na podstawie ograniczonych danych naukowych nie stwierdziliśmy niczego, co mogłoby sugerować, że suplementacja witaminy E przynosi korzyści lub szkody. Ponieważ jakość danych była jedynie umiarkowana konieczne są dalsze badania w celu potwierdzenia otrzymanych wyników. Możliwe jest, że różne rodzaje lub dawki witaminy E mogą wiązać się różnym efektem.
Tłumaczenie: Joanna Zając Redakcja: Magdalena Koperny