Najważniejsze informacje

- Znaleziono tylko dwa badania dotyczące stosowania leków wziewnych (wdychanych) rozszerzających oskrzela (leków rozszerzających drogi oddechowe w celu ułatwienia oddychania) przeznaczonych do zapobiegania przewlekłej chorobie płuc u wcześniaków.

- Dane naukowe jednego z badań sugerują, że stosowanie leku rozszerzającego oskrzela, Salbutamolu, w zapobieganiu śmierci lub przewlekłej chorobie płuc może nie działać lepiej niż stosowanie placebo (fałszywego leku).

- Nie jest jednoznaczne, czy Salbutamol ma wpływ na ryzyko wystąpienia odmy opłucnowej (zapadnięcia płuca); w żadnym z badań nie odnotowano efektów ubocznych (niepożądanych lub szkodliwych) stosowania leków rozszerzających oskrzela.

Czym jest dysplazja oskrzelowo-płucna?

Noworodki urodzone zbyt wcześnie (wcześniaki), zwłaszcza przed 28. tygodniem ciąży, obciążone są większym ryzykiem zgonu, a także choroby płuc i upośledzenia mózgu od tych urodzonych w terminie lub blisko terminu. U niektórych z nich rozwija się na przykład niepełnosprawność intelektualna, ślepota lub głuchota. Przewlekła choroba płuc jest częstym problemem u wcześniaków, które nie są w stanie samodzielnie oddychać i potrzebują pomocy w postaci tlenu lub wentylacji mechanicznej (oddychania wspomaganego maszynowo).

Czym są leki rozszerzające oskrzela?

Leki rozszerzające oskrzela to leki, które mogą rozszerzać drogi oddechowe w płucach. Są one stosowane w leczeniu przewlekłych chorób płuc ze względu na ich potencjał do udrożniania małych dróg oddechowych w płucach wcześniaków. Podawanie wcześniakom leków rozszerzających oskrzela może również zapobiegać przewlekłej chorobie płuc. Leki rozszerzające oskrzela mogą być wdychane (za pomocą inhalatora znanego również jako puffer), przyjmowane doustnie lub dożylnie, bądź przyjmowane za pomocą nebulizatora (urządzenia, które przekształca lek rozszerzający oskrzela w spray lub mgiełkę, która jest łatwiejsza do wdychania). Możliwe negatywne skutki obejmują niski poziom potasu, szybkie tętno, nieprawidłowy rytm serca, drżenie, wysokie ciśnienie krwi, wysoki poziom cukru i zapadnięcie płuc.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Celem było ustalenie, czy leki rozszerzające oskrzela mogą zmniejszać ryzyko:

• śmierci lub przewlekłej choroby płuc; lub

• negatywnych skutków, obejmujących: niski poziom potasu, szybkie tętno, nieprawidłowy rytm serca, drżenie, wysokie ciśnienie krwi i wysoki poziom cukru; lub

• odmy opłucnowej (zapadnięcia płuca).

Co zrobiliśmy?

Szukano badań, które dotyczyły leków rozszerzających oskrzela u dzieci urodzonych zbyt wcześnie. Porównano i podsumowano wyniki badań oraz oceniono pewność danych naukowych, opierając się na czynnikach takich jak metody badawcze i wielkość próby badawczej.

Czego się dowiedzieliśmy?

W przeglądzie uwzględniono dwa badania, jednak w jednym z nich nie zgłoszono żadnych wyników znajdujących się w obszarze naszego zainteresowania. W innym badaniu 173 wcześniakom z ryzykiem przewlekłej choroby płuc podawano Salbutamol, lek rozszerzający oskrzela, lub placebo.

Salbutamol może mieć niewielki lub żaden wpływ na zgon i przewlekłą chorobę płuc w porównaniu z placebo. Nie jest jednoznaczne, czy Salbutamol ma wpływ na ryzyko wystąpienia odmy opłucnowej. Salbutamol podawano w tym badaniu w dawce 200 mikrogramów, co cztery godziny, przez 28 dni.

W badaniu nie odnotowano żadnych możliwych działań niepożądanych Salbutamolu.

Obecnie nie prowadzi się badań dotyczących wpływu leków rozszerzających oskrzela na wcześniaki.

Jakie są ograniczenia prezentowanych danych naukowych?

Pewność danych naukowych dotyczących zgonów i przewlekłych chorób płuc jest ograniczona, ponieważ pełne wyniki były dostępne tylko dla jednego z badań.

Jak aktualne są te dane naukowe?

Dane są aktualne do maja 2023 roku.